Maandag 14 januari

Als we opstaan is het grijs en koud. Maar gelukkig is het eindelijk droog. Tegen negen uur gaan we weer op pad. Via Auxerre en Vierzon rijden we richting Limoges. Bij Auxerre, op een rotonde, zien we voor het eerst "gele hesjes". Ze hebben het koud en staan met een man of tien om een vuurtje. Het verkeer wordt verder met rust gelaten. Later bij Vierzon zien we een vergelijkbaar tafereel. En op een aantal rotondes zie je sporen van branden die er gewoed hebben. We stoppen zo'n vijftig kilometer voor Limoges, in een gehucht met de naam Fromental. We staan op een pleintje, tussen de kerk, het gemeentehuis, de bibliotheek en kruidenier annex postkantoor. Een aardige mevrouw wijst ons de juiste plek en helpt ons aan de wifi code. Er kunnen vier campers staan, met alle voorzieningen en nog gratis ook. We staan er overigens weer helemaal alleen. Om ons heen hangt alles nog vol met kerstverlichting. De kerk, bomen, heggen en gevels zijn versierd met vooral knipperende lichtslingers in alle mogelijke kleuren. Of het mooi is laten we in het midden, het is in elk geval bijzonder.

Dinsdag 15 januari

We starten de dag met een bleek zonnetje. Het is het begin van een prachtige dag. Het is al weer erg lang geleden dat we een hele dag de zon gezien hebben. En dat maakt ook het rijden tot een aangename bezigheid. Via Limoges, Périgueux, Bergerac en Marmande komen we in de buurt van Mont-de-Marsan. Het landschap is fraai, vooral nu met het mooie weer. We stoppen in het dorp Villeneuve-de-Marsan, op een camperplek met twee stroomaansluitingen. We zijn de tweede camper, dus hebben weer stroom. Verder is het ook hier erg rustig. Op een roodborstje na dan. Hij probeert indruk te maken op een vrouwtje. Die denken vanwege het mooie weer vandaag aan het voorjaar.

Woensdag 16 januari

Na een stille nacht is het erg koud bij het opstaan. Het heeft vannacht flink gevroren. Om negen uur gaan we weer rijden: naar Spanje vandaag. Bij St.Jean Pied de Port gaan we de Pyreneeën op. De route is fraai, ondanks het klimmen en slingeren aan de Franse kant. Op het hoogste punt, de Ibañeta, staat een kerkje waar we stoppen voor een koffiepauze. Het weer is nog steeds fraai en daardoor dus ook de uitkijkjes. Het vervolg van de etappe van vandaag gaat via Pamplona, Logroño en Burgos, naar Palencia. Daar staan we weer op de camperplek bij het centrum. Na het eten gaan we er wandelen. Alle winkels zijn open en het is er gezellig druk. De kerstversieringen zijn hier verdwenen: de opruiming cq uitverkoop is in volle gang!

Donderdag 17 januari

De vijfde dag van deze reis; dag twee in Spanje. Vanuit Palencia gaat de tolvrije vierbaansweg bijna loodrecht naar beneden, naar het zuiden. We passeren Valladolid, Salamanca en Cáceres. Ergens tussen Cáceres en Merida ligt het dorp Alcuéscar. Via de site van Piet en Elly (toesjoeranroet) zijn we achter een camperplek gekomen daar. "La Tierra Verde" is een vakantieboerderij met drie vakantiehuisjes en plaats voor vijf campers. Op wifi na van alle gemakken voorzien. De kosten zijn grotendeels gebaseerd op een donatie. Een erg groot terrein en nog volop in ontwikkeling door een Nederlands stel. Wij gaan vooral voor de stroom vanwege de koude avonden, en voor de douches. Dat kan in één van de huisjes. We zijn weer eens de enige camper, en om half acht wordt het heel erg stil. Dan gaan ook de eigenaren naar hun huis in het dorp.

Vrijdag 18 januari

Het was weer een erg koude nacht. De velden om ons heen zijn wit als we opstaan. Al voor negen uur zijn we klaar voor het vervolg van de reis. We moeten zelf het toegangshek openen, de eigenaren hebben we niet meer gezien. Ook vandaag gaat de route bijna loodrecht naar beneden. Via Merida, Sevilla en Jerez de la Frontera naar Algeciras. Even daarbuiten ligt het industrieterrein Palmones (officieel in Los Barrios). Met onder andere vier supermarkten en het boekingskantoor van Carlos Gutierrez. We doen er boodschappen en kopen bij Carlos tickets voor de overtocht naar Marokko. Dat kost nu  € 190 voor een retourtje. Nog steeds inclusief een fles witte wijn en een pak koeken. Plus een borrel van de baas zelf. Op alle parkeerterreinen hier staan campers, en dan met name uit Frankrijk. Allemaal in de startblokken voor de overtocht naar Marokko morgen. Wij staan tussen een Belg en een andere Nederlander; lekker knus bij elkaar.

Zaterdag 19 januari

Zo mooi als het weer gisteren was, boven de twintig graden in Algeciras, zo slecht is het vandaag. We zijn al om half negen in de haven bij het kantoor van de bootmaatschappij Balearia. Daar krijg je de officiële tickets. Het duurt twee uur voor we de boot op kunnen: de Amman, klein, oud en krap. We worden een ruim in gedirigeerd en moeten stijf langs de wand van het ruim rijden. Gevolgd door een commando een scherpe bocht naar links te maken. En daar gaat het mis. Door de oversteek van de camper raken we een pijp die uit de wand steekt. Een hoop gedoe. Er wordt een medewerker bijgehaald die met een hamer de strip boven in de hoek van de camper weer enigszins in het fatsoen probeert te slaan. Vervolgens wordt de hoek dichtgesmeerd met een hele tube siliconenkit. Gewoon met zijn blote handen. Er komt een chef bij die een verklaring belooft van het voorval. 

De overtocht duurt deze keer twee uur. In de haven van Tanger Med is de chaos compleet. Zo erg hebben we het nog niet eerder meegemaakt. Er staan zes lange rijen voertuigen voor zes politiekantoortjes, waarvan er twee in bedrijf zijn. Tussen de voertuigen door lopen jongelui die van alles proberen te verkopen. Dat mag niet en ze worden achternagezeten door bewakers; een ware klopjacht. Na twee en een half uur zijn we bij een kantoortje. Daar is de puinhoop nog groter. De gegevens van de camper moeten in een computer gezet worden, je krijgt een uitdraai mee die je nodig hebt als je Marokko weer uitgaat. De politieagenten die dat moeten regelen zijn met van alles en nog wat bezig, behalve met de autopapieren. Dankzij een "mannetje" worden we bij een jongedame in een kantoortje binnen geloodst die met enige tegenzin met onze papieren aan de slag gaat. Allemaal via de computer. En dan blijken onze gegevens in die computer niet te kloppen. We moeten het uitreisformulier uit 2017 (!) te voorschijn toveren. Dat hebben we gelukkig nog. Met een nieuw formulier kunnen we uiteindelijk het haventerrein af. Het "mannetje" hebben we niet meer gezien. 

We rijden zo'n tachtig kilometer naar de plaats Assilah, naar Camping Echrigui. Het is er nat en er valt regelmatig een forse bui regen. Aan het einde van de middag zoeken we het kantoortje op van INWI , we willen kunnen internetten. Met wat moeite vinden we dat terug. De simkaart in de router kan opgewaardeerd worden en voor nog geen tien euro kunnen we er weer een maand tegen. De rest van de avond brengen we in gepaste rust door, vergezeld van het geluid van enorme hoosbuien, een stormachtige wind en het geluid van de zee.

Zondag 20 januari

Dag twee in Assilah. We moeten even bijkomen van een week lang elke dag rijden en natuurlijk het avontuur van gisteren. Het blijft gelukkig de hele dag droog en met een zekere regelmaat komt de zon te voorschijn. Dus maken we twee keer een wandeling door Assilah. Vooral het oude centrum is fraai. Veel souvenirs- en kunstwinkeltjes. En op diverse plekken bonte muurschilderingen en allerlei andere kunstuitingen. En in vergelijking met andere jaren ziet Assilah er erg schoon uit. Weinig afval en andere troep meer in de straten. Wij vinden het heel opvallend. Mogelijk is de koning op bezoek geweest. Rondom het wandelen rommelen we wat met de computer en de telefoon. Deze site moet bijgewerkt worden, allerlei foto's moeten uitgezocht worden en we sturen een uitgebreide mail met bijlagen naar de camperverzekering. We zijn erg benieuwd naar hun reactie.  

Maandag 21 januari

We beginnen de dag met een bezoek aan het kantoor van Maroc Telecom voor het opwaarderen van de simkaart in onze oude dongel. Speciaal voor de laptop van Wim. Het kantoor opent om half negen (Nederlandse tijd nu), wij zijn er om negen uur. En dat is eigenlijk al te laat, het is er al erg druk. Allemaal toeristen die voor het eerst iets met internet willen in Marokko. En er nog weinig van snappen. Na ruim een uur wachten zijn wij binnen vijf minuten klaar. Voor nog geen tien euro kan ook Wim weer een maand internetten. We verlaten Assilah en gaan weer rijden, naar het zuiden en de bestemming laten we afhangen van het weer. Tussen Rabat en Casablanca schijnt de zon volop en we besluiten om naar de plaats Mohammedia te gaan. De camping L' Ocean Bleu kennen we en heeft redelijke voorzieningen. En in de zon is het er heerlijk. Het is er razend druk deze keer. Tegen de avond zijn bijna alle plaatsen bezet. Na een wandeling ontstaat er een spontane bijeenkomst van wat Nederlanders en een Duits echtpaar. Als ervaren Marokkoreizigers worden we bestookt met vragen met vragen over routes, campings, bedelen en wat niet al. Dat gaat door tot een uur of zes. Dan verdwijnt de zon en wordt het fris. En verdwijnen de deelnemers de campers in.

Dinsdag 22 januari

We gaan vandaag naar Marrakech. Daar in de buurt zit een gasfabriek waar ze gasflessen kunnen vullen met propaangas. Althans dat werd vorig jaar nog gedaan. We gaan het zien overmorgen. Het traject van Mohammedia naar Marrakech kan via een fraaie tolweg. Daarlangs loopt de "oude" tweebaansweg door dorpen en steden. Die nemen we in de hoop meer te zien van het leven in vooral die dorpen. En dat valt vies tegen. Over de eerste veertig kilometer doen we anderhalf uur. En het enige waar we naar moeten kijken is het bar slechte wegdek. Overal wordt er iets aan gedaan, niets is klaar en overal obstakels die ontweken moeten worden. Bij de plaats Berrechid kunnen we gelukkig de tolweg op; een verademing. Even buiten Marrakech zoeken we de camping Le Relais de Marrakech op. Een fraaie camping in een overigens kale, kleurloze omgeving. De eersten die we er tegenkomen zijn Jan en Pieta. Zij wachten hier op een dochter en kleinkinderen die een weekje overkomen. En Kees en Dinie, ook van de Tafraoutgroep, komen we eveneens tegen. Zij hebben een zoon een paar dagen op bezoek. Al met al een gezellige boel natuurlijk: heerlijk in de zon, eerst aan de koffie en later iets sterkers. 

Woensdag 23 januari

Een bijzondere dag in Marrakech. In de ochtend zijn we erg druk met het wassen van de camper. Ongelooflijk hoe smerig zo'n ding wordt na 3400 kilometers. En we moeten opschieten. Tegen elf uur is de temperatuur opgelopen tot boven de twintig graden. En een camper wassen in de felle zon is niet handig. 

Na de lunch gaan we met Jan en Pieta op de fiets boodschappen doen bij de Marjane. De heenweg, zes kilometer, gaat voorspoedig. Evenals het boodschappen doen en het koffie drinken er na. Dan gaan we terug naar de camping. En blijkt er een rotonde afgesloten te zijn waardoor we niet meer rechtdoor kunnen. Een heel peloton agenten heeft de handen vol om alles de verkeerde kant op te sturen. We moeten een omweg maken en bij een volgende rotonde opnieuw dezelfde toestanden. En voor we het weten zitten we tussen hordes voetbalsupporters en even zoveel  Marokkaanse ME'ers. De voetbalsupporters in het groen, de ME'ers in volle gevechtsuitrusting. Er is een voetbalwedstrijd afgelopen. Als we denken dat het spannend wordt roepen we wat namen van Marokkaanse voetballers die in Nederland voetballen; dan wordt er gejuicht en duimen opgestoken. Een eind voorbij het voetbalstadium wordt het weer wat rustiger, waarna het terugvinden van de camping nog een hele uitdaging blijkt. Al met al zijn we anderhalf uur bezig geweest om terug te komen bij de campers. Wat je niet al tegenkomt tijdens een camperreis. 

Donderdag 24 januari

Twee dagen Marrakech vinden we genoeg. We willen nu echt naar het mooie weer; verder naar het zuiden dus, richting Agadir. Maar eerst gaan we op zoek naar de gasfabriek voor propaangas. We hebben coördinaten, maar die blijken niet te kloppen. We rijden een buitenwijk van Marrakech rond, zonder resultaat. Na twee keer vragen komen we op de goede plek. Een enorm groot terrein met daarvoor een parkeerplaats vol vrachtwagens met gasflessen. Onze gasfles wordt aangenomen bij een soort portiersloge, in een kruiwagen gezet en tien minuten later gevuld bij de camper afgeleverd. Na het afrekenen uiteraard; 110 dirhams, ongeveer tien euro. 

Voor belangstellenden de volgende gegevens. De coördinaten: N31*43.822 W8*05.680 (* = graden) Aan de N7, de weg van Marrakech naar Safi/ El Jadida. En dan vlak voor de tolweg van Casablanca naar Agadir.

Vervolgens nemen we de tolweg naar Agadir. Het eerste stuk is vlak en saai, tot we door de bergen gaan rijden. Mede door het zonlicht een fraai landschap. Via Agadir gaan we naar Camping Aourir, waar we elk jaar wel een keer terecht komen. Het is er druk, maar "onze" plek is nog vrij. En het is hier vijfentwintig graden. De stoelen gaan naar buiten, de korte broeken worden aangetrokken en we gaan heerlijk in de zon zitten.

Vrijdag 25 januari

Ook hier zijn de nachten nog erg fris; als we opstaan is het maar zes graden. Zo rond half tien komt de zon te voorschijn vanachter een bergkam en dan loopt de temperatuur erg snel op tot dik boven de twintig graden. Om half elf krijgen we koffievisite. Jos(ke) komt op bezoek, hij staat ook hier op de camping. We kennen elkaar van het Camperforum en hebben elkaar al eens ontmoet in Tafraout. Hij woont in Portimão, in Portugal. De streek die wij goed kennen en samen met de camperervaringen levert dat meer dan voldoende gespreksstof op. Al met al een gezellige ochtend op ons "eigen" terras. 

Tegen half twee gaan we eten bij het restaurant. De vrijdag is "cous-cous" dag hier op de camping. Op het terras is het een gezellige boel, alle tafeltjes zijn bezet. En een prima maaltijd voor weinig.

Daarna gaan we op de fiets naar het dorp. Daar zit een garage die mogelijk de schade aan de camper kan herstellen. Het grote probleem hier is dat er geen onderdelen beschikbaar zijn. De schade kan hier dus enkel opgelapt worden. We zijn er nog niet helemaal uit wat we gaan doen.

Zaterdag 26 en Zondag 27 januari

We krijgen weer koffievisite: deze keer Dinie en Kees. Die zijn gisteren vanuit Marrakech naar hier gekomen. Op weg naar uiteindelijk Tafraout. Tijdens de koffie zwaaien we een Nederlandse buurvrouw uit, waarmee wij als enige twee Nederlandse campers overblijven tussen al het vooral Franse geweld. Na de middag gaan we fietsen. We willen naar het surfdorp Taghazout. We ontdekken een gloednieuw wandel cq fietspad, tussen de zee en de nog in aanbouw zijnde vakantieaccommodaties. Ruim zes kilometer lang, tot in het dorp Taghazout. Prachtig aangelegd en bijna helemaal klaar. In Taghazout gaan we aan de verse jus. Koffie zit er even niet in want het koffiezetapparaat is stuk of de stroom is uitgevallen. De exacte reden wordt niet helemaal duidelijk. Daarna lopen we Taghazout rond. Het zou een fraai dorp zijn met leuke uit- en doorkijkjes, als het er niet zo smerig was. En het stinkt er ook nog. Terug op de camping gaan we nog even langs Dinie en Kees: zij gaan morgen verder.

Van de zondag maken we een rustdag. Helaas valt het weer wat tegen; minder zon en meer wind. In de ochtend maken we een wandeling door het achterland van de camping. Een fraai, stil landschap, met na een paar kilometer een hele grote picknickplek. En die ligt jammer genoeg vol rotzooi. En wij ons maar druk maken over het scheiden van afval. Nou dat doen ze hier nog niet. Daar waar een auto kan komen, zoals hier op deze picknickplek, wordt afval gedumpt.

Na de middag gaan de stoelen in de ruststand. Wat lezen, een beetje het schaatsen op de tv volgen evenals de tussenstanden bij Feyenoord-Ajax. We drinken een borrel op de uiteindelijke uitslag.

Maandag 28 januari

Een drukke dag. We beginnen met een fietstocht een eind het binnenland in. We gaan naar Le Vallee du Paradis. Een tocht die we vorig jaar ook gemaakt hebben. Toen met een groep, nu met z'n tweeën, in ons eigen tempo en alle tijd voor pauzes om te genieten van de fraaie vergezichten. Na lang klimmen en daarna een enorme afdaling komen we in de vallei uit, vol palmbomen en een aantal toeristenzaakjes. Helaas staat er maar weinig water in de vallei; het is hier al maanden erg droog. De weg terug loopt voor een groot deel langs bergwanden met hier en daar een stevige klimpartij. Na ruim twee uur zijn we weer in Aourir, op het terras van het smoothie-tentje. Een uur later, na in totaal zesendertig kilometer gereden te hebben, zijn we terug bij de camper.

Na de middagpauze komen Piet en Elly (van toesjoeranroet) de camping oprijden. Zomaar weer een Nederlandse camper er bij. Zij zijn op weg naar Marrakech waar binnenkort familie naar toe komt. We gaan natuurlijk aan de borrel waarbij alle belevenissen van de afgelopen periode worden uitgewisseld. Zo tot een uur of zes. De zon is dan al lang verdwenen achter de bergen en wordt het uitgesproken fris. Alweer een leuke dag voorbij.  

Dinsdag 29 januari

Wobbie begint de dag met een wandeling. Samen met Piet wordt het hondje Arie uitgelaten. Even een ronde langs een bergwand. Verder rommelen we in en om de camper. Water vullen, lakens wassen, wc legen, koffie drinken en fietsaccu's opladen. Na de middag zien we de ene na de andere camper binnen rijden. Plus de sproeiwagen die een rondje over de campingpaden rijdt. Het is hier kurkdroog en op alle paden ligt een laag poeder cq stof. Middels de sproeiwagen blijven de stofwolken enigszins binnen de perken. Om een uur of vier gaan we fietsen. Het dorp door naar de zee. We zien ergens twee Nederlandse campers staan, die we eerder gezien hebben. Het blijken twee stellen te zijn die we al vaker zijn tegengekomen hier in Marokko. En dan met name in Tafraout. En ook nu weer gezellig bijgekletst. Terug op de camping blijkt er een groep Nederlandse campers te zijn binnengekomen. Waarmee "ons" deel van de camping bijna helemaal vol staat. Op de andere helft van de camping staan nu ook al vijfentwintig campers. Ook op deze camping hebben we het nog nooit zo druk meegemaakt.

Woensdag 30 januari

Het is vandaag marktdag, de belangrijkste dag van de week in Aourir. De dorpsstraat is nog drukker dan op de andere dagen en op de grote rotonde is het een vermakelijke chaos. Gistermiddag zijn we nog met de fietsen op het grote markterrein geweest. Toen nog een kale, lege vlakte. Vandaag staat het hele terrein vol met handelswaar. Enorme hoeveelheden prachtig fruit en groentesoorten. Verder veel kleding en de spullen die je op elke markt tegenkomt in Marokko. We hadden niet veel nodig, dachten we, maar komen toch weer met twee volle tassen van de markt. Om bij te komen gaan we naar "Maison de Patisserie", het smoothie-terrasje op. Zoals elke keer na het marktbezoek is het een verzamelplaats van Nederlanders: acht stuks deze keer. Een gezellige boel met voor onze neus het spektakel van de overvolle dorpsstraat met het erbij horende lawaai en luchtjes. Na de middag moeten de vesten aan want de zon laat ons in de steek. We lezen en puzzelen wat en beginnen langzaam maar zeker met het inpakken van de camper. Morgen gaan we verder.

Donderdag 31 januari

We nemen afscheid van de camping in Aourir; zeggen de bekenden gedag en rijden door het achterland, via Alma, naar Agadir. Een fraaie route over een overigens steeds slechter wordende weg. In Agadir doen we boodschappen bij de Marjane, tanken er diesel en pinnen dirhams. We kunnen er weer even tegen. Gisteravond hebben we besloten om naar Taroudant te gaan. Daar, tegen het centrum aan, ligt een camperplek waar we nog niet eerder geweest zijn. Tegen twee uur zijn we in Taroudant en rijden eerst langs de parkeerplaats bij Palais Salam, waar we al vaker gestaan hebben. Er is nog plaats genoeg en we besluiten spontaan om hier te blijven. Met de kont van de camper tegen de hoge muur en met de voorkant naar de drukke weg voor ons. Rond een uur of vier gaan we wandelen. Eerst op zoek naar de nieuwe camperplaats, die we nog niet hebben kunnen vinden. Een uitdaging voor morgen dus. We belanden wel op het grote plein van Taroudant. Met nu nog weinig attracties, maar met opvallend veel schoenenverkopers. Wij gaan aan de koffie op het terras van Café Amsterdam en beginnen daarna aan de terugtocht. Na het eten, gegrilde kip van de Marjane, installeren we ons achter de voorruit van de camper en genieten van de avondvullende parade die voorbij trekt. En verbazen ons over wat er gebeurt met de overblijfselen van de kip die Wim in de vuilnisbak gegooid heeft.     

Vrijdag 1 februari

Na een zwoele nacht is het bij het opstaan zeventien graden. Helaas is het zwaar bewolkt en wordt het steeds frisser. We gaan eerst op zoek naar de nieuwe camperplek. Die vinden we deze keer makkelijk. Vanaf Palais Salam richting de stad en, na de poort, de tweede weg rechts. Een wat haveloze parkeerplaats met enkele voorzieningen. En bijna vol. Wij blijven een voorkeur houden voor Palais Salam. Terug bij de camper pakken we in en gaan weer rijden. Na zo'n honderd kilometer stoppen we in Taliouine, op Camping Tobkal. De camping met het prachtige uitzicht. Vooral als de zon schijnt, maar die zon is er niet vandaag. Met een graad of elf en een harde wind is het uitgesproken fris. In de middag wandelen we naar het dorp, een dikke drie kilometer terug. We komen onderweg nog twee borden tegen van campings die we nog niet kennen. Moeten we maar onthouden voor de volgende jaren. Het dorp zelf stelt niet veel voor en vinden we niet erg aantrekkelijk. Weinig moois aan. Terug op de camping zijn er zowaar wat campers bijgekomen. Maar met een aantal van twaalf stuks is de bezetting wel erg mager.

Na het douchen gaan we aan de hutspot. Speciaal meegenomen voor bijzondere, koude dagen. Vandaag is zo'n dag, vinden wij.

Zaterdag 2 februari

Na een koude nacht gaan we vroeg op pad. Nog steeds veel wolken en een temperatuur van amper vijf graden. We rijden vandaag van Taliouine naar het dorp met de prachtige naam Foum Zquid. In de loop van de ochtend verdwijnen de wolken gelukkig en loopt de temperatuur snel op. En vooral de zon maakt het rijden door het kale, bergachtige landschap een stuk leuker. In Foum Zquid zoeken we Camping Khayma Park weer op. We zijn er een paar jaar geleden ook al eens geweest. Nog altijd een wat rommelig geheel. Maar voor vier euro vijftig, zonder stroom, klagen we niet. En zeker niet over het weer met een temperatuur van rond de dertig graden. We vinden het zelfs te warm voor een blokje om.

Zondag 3 februari

De kou is uit de lucht in deze hoek van Marokko. Korte broeken weer dus vanaf het opstaan tot aan het naar bed gaan. We gaan weer op pad, nu van Foum Zguid naar Tata. Een route over een prachtige weg door een opnieuw eenzaam gebied. Een enkele auto, een paar campers, wat geiten en twee groepjes dromedarissen is alles wat we over de honderdveertig kilometer tegen komen. Tot de wat grotere plaats Tata. Daar zoeken we Camping Hayat weer op, evenals twee jaar geleden. Een leuke camping tegenover de stad aan de andere kant van de rivier. Het is er razend druk. Heel veel Fransen natuurlijk en een paar Nederlanders, waaronder Lia en Co Keizer. We krijgen nog een laatste aardige plek aangewezen. Helaas zonder uitzicht want er staat een grote camper pal voor onze neus. Maar wel in de zon en dat maakt een hoop goed. We maken er weer een relatieve rustdag van. Een praatje hier en daar, even op visite bij Lia en Co om bij te kletsen en een wandelingetje over de camping. Morgen gaan we Tata in.

Maandag 4 februari

Dag twee in Tata. Die begint met een ware uittocht van campers, waaronder die van Co en Lia. Zij gaan terug richting Tafraout, waar we elkaar ongetwijfeld weer tegen zullen komen. Wij gaan Tata in. Het is alweer even geleden dat we hier geweest zijn, maar we weten nog feilloos de weg. We wandelen langs Camping Municipal en die staat helemaal vol. Eén grote Franse kolonie. Even verder, bij het zwembad, zijn in de ochtend nog wat vrije plaatsen. Aan het einde van de middag, tijdens ons tweede rondje Tata, staat ook daar alles vol. We kopen nog wat postzegels bij "Poste Maroc", voor ouderwetse kaarten voor de kleinkinderen. Nog even en hebben ze de leeftijd dat we moeten appen, facetimen en wat niet al. Morgen weer verder. 

Dinsdag 5 februari

Camping Hayat is in blijde verwachting van een groep van zestien campers. We zijn benieuwd waar die allemaal neergezet gaan worden op deze behoorlijk bezette camping. Wij wachten dat spektakel maar niet af en gaan om half tien rijden. De weg van Tata naar Icht , zo'n honderdveertig kilometer, rijdt heerlijk. Helaas hangt er een soort zandnevel in de lucht die rond de bergen het uitzicht vertroebelt. De belangrijkste tegenliggers zijn campers. En zowaar zo'n zestien uit Nederland. Een NKC groep die we in Aourir ook al tegengekomen zijn. Kennelijk de groep waar men op Camping Hayat op wacht. Op het traject van Icht naar Bouizakarne, honderdveertig kilometer, is de weg erg smal met scherpe rafelranden. Bij elke tegenligger is de vraag: ga ik de berm in, of jij, of allebei. In Bouizakarne maken we een lunchstop. En zijn verbaasd hoeveel vuilnis er rond en in het stadje ligt. Tot nu toe vonden we het juist veel schoner worden in Marokko. Her en der wordt er geveegd en ook langs de wegen wordt de vuilnis minder. Maar in Bouizakarne dus nog niet. De volgende stop is in Guelmim, bij de supermarkt Marjane. Daar zien we voor het eerst een parkeerplaats waar campers overnachten (tegenover de ingang). Er staan er een stuk of tien. Na de boodschappen besluiten we nog vijftig kilometer verder te rijden, naar de kust naar Sidi Ifni. Over een overigens bar slechte weg met tal van omleidingen. Overal wordt nog gewerkt om de schade van de overstromingen hier van een paar jaar geleden, te herstellen. Voor Sidi Ifni zoeken we Camping Tamhroucht weer op, zo'n drie kilometer buiten het stadje. We zijn hier vorig jaar ook geweest. Een fraaie terrassencamping met nog heel veel ruimte en prima voorzieningen. En met "oude" bekenden; onder andere Ludwig en Birgitte, bekend van de gymlessen in Tafraout. De fitnessoutfits daar kunnen te voorschijn gehaald worden: zij komen er aan!

Woensdag 6 en Donderdag 7 februari

Twee dagen Tamhroucht, een dorp even voor Sidi Ifni. Op de fiets maken we een rondje door de stad. Er zijn vier campings en we bekijken er drie. En die zijn erg vol; wat een verschil met de camping waar wij staan. Het voordeel van de campings in Sidi Ifni is dat ze in de stad zelf zitten en wij er drie kilometer vandaan. Zoals elke keer als we hier zijn gaan we eten op een pleintje. We zitten midden tussen de Franse toeristen en Marokkanen. Wij eten met mes en vork, de Marokkanen met de vingers, nadat de mouwen zijn opgestroopt. Maar hoe je ook eet, het smaakt hier prima. 

Op donderdagmorgen rommelen we wat in en om de camper. Weer een was die gedaan moet worden, evenals de voorkant van de camper en meer van dat soort klusjes. Daarna gaan we fietsen, richting Tiznit. Waarna we na vijf kilometer aankomen bij Legzira. Een bungalowcomplex met daar beneden een fraai strand met restaurantjes en hotelletjes. En met een natuurlijke boog, waar je langs de zee lopend onderdoor kunt. Er waren een paar jaar geleden nog twee bogen, maar de achterste is helaas ingestort. We zijn er al vaker geweest, maar het blijft leuk er langs de zee te lopen. En koffie te drinken. En op twee plekken staan campers. Achter het bungalowpark en daar tegenover hoog boven de zee. Kennelijk gedoogplekken voor zolang het duurt. Terug bij de camper gaan de stoelen in de ruststand. Waarna we ons gaan voorbereiden op het vertrek hier morgen. We willen naar Tafraout.

Vrijdag 8 februari

De wereld is klein bij het opstaan; er hangt een dikke mist en het is uitgesproken fris. Zo rond half tien, als we gaan rijden, komt de zon er door en warmt het snel op. We rijden naar het noorden, naar de grote plaats Tiznit. We moeten er dwars doorheen, tot de afslag naar Tafraout, zo'n honderd kilometer landinwaarts. De route is fraai en afwisselend. Met als hoogtepunt, letterlijk en figuurlijk, de Col du Kerdous, elfhonderd meter hoog. Een mooi landschap en dito vergezichten. Om half twee zijn we in Tafraout, in het keteldal op de "vrije" camperplek. We zoeken "onze" hoek weer op, waar het erg druk is. Waar het gezellig is.....En heel veel "oude" bekenden. Uiteraard Nederlanders van de "Tafraoutgroep", maar ook Fransen, Duitsers en Oostenrijkers. En we komen Ben Krosing weer tegen. We hebben hem voor het eerst ontmoet in 2011 in Griekenland. Sedertdien zijn we elkaar nog een paar keer tegengekomen en hebben al die jaren contact gehouden. In de loop van de middag nemen we een drankje op de nieuwe ontmoeting met Ben, Kees en Dinie. We hebben nog geen tijd gehad om Tafraout in te gaan. Gaan we morgen doen. 

Zaterdag 9 en Zondag 10 februari

Dag één in Tafraout wordt een welbestede dag. Al vroeg komt er een kudde schapen en geiten langs. En we hebben nog brood over van gisteren. En daar zijn die beesten gek op. Wim probeert het stuk brood enigszins eerlijk te verdelen over de kudde. Dat lukt maar ten dele, ze zitten bijna in z'n nek. Daarna begint de eerste gymles. Die wordt goed bezocht; onder de deelnemers Wobbie dus. Zelfs de herder van de geiten en schapen doet even mee. Tegen twaalf uur komt Ben ons ophalen om in het dorp te gaan eten. We gaan naar een nieuw restaurant: Chez Nadia. We zitten er op het dakterras met een aardig uitzicht. We gaan alle drie voor een tajine. En die zijn prima hier, evenals de koffie. En de prijzen zijn ook al aangenaam. 

Aan het einde van de middag gaan we nog even het dorp in. En voor koffie in de patisserie van Omar, bij "het zwembad". De koffie en de patisserie zijn er nog, alleen Omar hebben we nog niet gezien.

Op zondag gaan we een eind fietsen. Een rondje van twintig kilometer door een deel van het achterland van Tafraout. Gewoon om te kijken wat er in een jaar tijd allemaal veranderd is. Nou eigenlijk niets dus. Hier en daar heeft een huis een nieuwe kleurtje gekregen. Maar het aantal huizen dat een nieuw kleurtje nodig heeft, is ook toegenomen. Per saldo is er weinig veranderd. 

De middag brengen we in gepaste rust door. Zo tot een uur of zes, dan komt een mevrouw een Marokkaanse pizza bezorgen. Een vier persoons pizza die we met z'n tweeën aanvallen. Dat kan nog buiten tot half zeven. Dan gaat de zon onder  en duiken we de camper in.

Maandag 11 en Dinsdag 12 februari

Alweer een stralende dag met volop zon en zo'n vijfentwintig graden. Na de gymles (Wobbie) komt Kees langs met een sunblocker die hij over heeft. Zo'n ding hang je aan de uitgedraaide luifel waardoor de zon er niet onderdoor komt. Na de installatie gaan we een poosje "proefzitten". En dat valt tegen: je kijkt tegen een witte muur aan. Je kunt er eigenlijk niet doorheen kijken. Voorlopig geen sunblocker aan onze luifel. Vervolgens gaan we douchen bij de "nieuwe" hamam. We worden herkend en hartelijk ontvangen. We krijgen de twee mooiste douches toegewezen. Heerlijk veel warm water, ruimte en alle tijd. Na de siësta gaan we nog even het dorp in. Voor koffie en verse jus bij het zwembad. Plus wat bananen op de markt. Woensdag is de officiële marktdag, maar de eerste kramen worden vandaag al ingericht. Terug bij de camper volgt er een enorme afknapper. Op het hele terrein zijn nog legio vrije plekken, staat er een camper pal voor onze neus. Geen ochtendzon en uitzicht meer vanwege een Franse camper. Dat ook nog. Pogingen om "in contact" te komen zijn nog niet gelukt.

Zoals elke avond komt er een bewaker één euro veertig ophalen voor de overnachting. Vandaag voor het eerst de man die we hier al jaren tegenkomen: Abdellah Wakrim. De begroeting is allerhartelijkst. Hij is blij ons weer te zien en dat is omgekeerd ook het geval.

De dinsdag is weer een drukke dag. Wobbie gaat wandelen met Co, Lia en Jos. Een tocht van dertien kilometer. Wim rommelt in en om de camper. De cassette van het toilet moet leeg, evenals de vuilwatertank. Er moet een strip vastgezet worden, nieuwe batterijen in een radio enzovoort. Na de lunch gaan we de camper een stukje verplaatsen. Uit het zicht van de onbeschofte Fransoos pal voor onze neus. Een plek met weer ochtendzon en uitzicht op de omgeving. Daarna gaan we naar de markt voor wat groente en fruit en vervolgens naar de "Cremerie des Amis" voor verse jus. De eigenaar begroet ons met brede lach van herkenning. Waarmee pijnlijk zichtbaar wordt dat de man zijn laatste tanden het afgelopen jaar is kwijt geraakt. Hopelijk niet door zijn eigen jus. Terug op de camperplek staat het Kubb-spel op ons te wachten. Team 1 bestaat uit Dinie, Wobbie en Elly (van toesjoeranroet) en team 2 uit Kees, Carolien (de dochter van Elly en een weekje op bezoek) en Wim. Na het eerste spelletje wordt er een pauze ingelast, het is weer een bloedhete dag. Aan een tweede spelletje komen we niet meer toe. Jan en Pieta komen het terrein oprijden. Ze hebben er een erg avontuurlijke rit opzitten, dus er wordt uitgebreid bijgekletst.     

Woensdag 13 en Donderdag 14 februari

Weer twee drukke dagen. Op woensdag gaan we weer naar de markt. Vandaag dus de echte marktdag. En net als een paar weken geleden in Aourir, is dit de dag van de week. Het is enorm druk in het dorp. Heel veel Marokkanen en veel toeristen; een fraaie mengelmoes. Behalve groente en fruit kopen we ook weer vers gebrande pinda's. Bij "onze" pindaman; ook hij herkent ons. We kopen een kilo, vers gebrand, uit een soort trommel met een draaimechanisme en een vuurtje er onder. Terug van de markt, de supermarkt en het koffiedrinken gaan we terug naar de camper. En komen we Gerrie en Annie tegen, die net zijn aangekomen. Na de uitgebreide begroeting gaan we nog een rondje wandelen. Waarna we weer aan een douchebeurt toe zijn. Om tot slot, op het "terras" van Jan en Pieta te belanden. Een bijeenkomst met een hoog reüniekarakter.

Op donderdagochtend moeten we eerst onze simkaarten voor het internet opwaarderen. Deze keer waren we sneller door de tegoeden heen dan andere jaren. We hebben er een vast adresje voor. De man is handig en zuinig en vindt twee keer vijf euro voor mensen van onze leeftijd meer dan genoeg. Dan vertrekt er een Fransman van een prachtplek. Met instemming en hulp van de Duitse buren pikken wij die plaats in. Zij blij dat de Fransen weg zijn en wij blij met de Duitse buren. Daarna gaan we fietsen door het fantastische achterland van Tafraout, naar de "Blauwe Rotsen". Ondanks de droogte komen we toch nog fraaie planten en struiken tegen. En natuurlijk de bizarre rotsformaties. Na drieëntwintig kilometer zijn we bij een nieuw restaurant: Espace Harbaz. De eigenaar kennen we van een andere gelegenheid. Ook hij herkent ons en we krijgen een rondleiding. En we leren hem de betekenis van "erg mooi". Hij is zo trots als een pauw. En we hebben er heerlijk gegeten. De middag staat in het teken van de verjaardag van Dinie, van Kees. Met veertien man onder de luifel, uit de zon, en met een ruim assortiment hapjes en drankjes. Tot slot moet de achterbumper van de camper nog gewassen worden. We moeten morgen naar de garage van Mohamed Farih. Een deel van de bumper moet geschuurd, geplamuurd, weer geschuurd en gespoten worden. 

Vrijdag 15 en Zaterdag 16 februari

We zijn vroeg uit de veren vanochtend; we moeten naar de garage. De afspraak is tien uur, we zijn er al om kwart over negen. En dan begint het lange wachten. Om tien uur wordt er iemand aan het werk gezet. In een Marokkaans tempo. En dat ligt wat anders dan we in Nederland gewend zijn. We zijn niet de enige, er staan weer zo'n twaalf campers waar wat aan moet gebeuren. Gelukkig ook een Nederlandse camper, zodat we de tijd enigszins kunnen doden met af en toe een praatje. Tegen half drie zijn de voorbereidende werkzaamheden afgerond en kan er gespoten worden. Alleen kan dat niet vandaag: er staat te veel wind en het stuift enorm. Dat spuiten gaat dus na het weekend gebeuren, insjallah. Om drie uur staat de camper weer op z'n plek. Op het gymmen en wandelen van Wobbie na een beetje een nutteloze dag. Als afsluiting gaan we nog even bij Gerrie en Annie op de koffie. Achter de camper, uit de wind. Het is er niet minder gezellig om.

Op de zaterdag is het voor het eerst sedert weken een bewolkte, frisse dag. Een beetje een tutdag. Wat gymmen, een wandeling naar het dorp, een paar spelletjes Kubb en hier en daar een praatje. Er zijn minder leuke manieren om een bewolkte dag door te komen.

Zondag 17 en Maandag 18 februari

Er staat weer een wandeltocht op het programma van bijna tien kilometer. Waar Wobbie natuurlijk aan mee doet. Kennelijk een pittige tocht: van de negen starters volbrengen er zeven de uitdaging. Na de lunch is het weer tijd voor de douche. Het is zondag tenslotte, dus gaan we nog uit eten, en dan moet je wel gewassen en geschoren zijn. Dat eten doen we bij "Chez Nadia". Voordat we naar de douches gingen zijn we er even langs gegaan om te reserveren voor acht personen. En dat was maar goed ook; de eigenaar ging meteen naar de slager. Dat eten gebeurde weer op het dakterras. Wel wat wind, maar met de zon erbij goed uit te houden. Naar mate de middag vordert wordt het steeds rumoeriger onder ons. Bij het afrekenen beneden blijkt waarom. De twee zaaltjes daar zitten stampvol met Marokkanen. Eén tafel met mannen en vijf tafels met dames. Een erg gezellige boel. En een topdag voor "Chez Nadia". 

De maandag begint met een gymles, gevolgd door een paar spelletjes Kubb. Na de lunch gaat Wim naar de garage van Mohamed voor een afspraak. De achterbumper moet nog afgewerkt worden. Er staan twaalf campers met schade. Wij worden morgenvroeg om tien uur verwacht, op een plek pal voor de garage. Min of meer uit de wind.... Vervolgens gaan we een blokje om. Eerst naar een uitkijkpunt even buiten het dorp. Met een fraai uitzicht over de camperplaats cq het keteldal. Daarna het dorp in waar we Jan en Pieta tegenkomen. We gaan eerst naar onze vaste juwelier, waar de dames allebei een ring kopen. Waarna we met het boodschappenlijstje van Jan en Pieta aan de slag gaan. Tot slot gaan we aan de verse jus. Totdat de zon verdwijnt en het hard gaat waaien. En er zelfs wat regendruppels naar beneden komen, waarmee er een fris einde aan het shoppen in Tafraout komt. 

Dinsdag 19 en Woensdag 20 februari

Weer naar de garage dus vandaag, niet nadat we afscheid van Dinie en Kees hebben genomen. Zij gaan naar Marrakech, waar ze familie oppikken voor een korte rondreis. Voor ons wordt het weer een lange dag met vooral wachten. Wachten tot een monteur nog een keer nat gaat schuren, daarna weer wachten tot dat weer droog is enzovoort enzovoort. Gelukkig zijn Jan en Pieta ook bij de garage aangekomen voor het nodige spuitwerk. Hebben we tenminste wat te kletsen. Tegen vier uur is de bumper weer prachtig wit gespoten en zover droog dat we weer terug kunnen naar de camperplaats. Als de boel weer geïnstalleerd is komt Arjan Burggraaf op bezoek. We zijn elkaar vorig jaar een paar keer tegengekomen hier in Marokko. Hij staat op een camping hier vlakbij. We hebben gezellig bij zitten kletsen. In de zon, nog tot een uur of zes. Dan wordt het fris en is het tijd om op te breken. 

Op woensdagochtend gaat Wobbie weer wandelen met een groep. Nu zo'n tien kilometer achter het dorp langs naar de "waterpoelen". Wim gaat naar de markt om wat foto's te maken. En dat wordt niet altijd op prijs gesteld. Marokkanen zien (bijna) alles, hoe discreet je ook te werk gaat. En, nog veel erger, onze pindaman is in geen velden of wegen te bekennen. Waarschijnlijk zijn de pinda's op in Tafraout. Het eerste deel van de middag brengen we in gepaste rust door. Soms in de zon, en dan is het erg warm, en af en toe vanwege wolken in de schaduw. En dan is het opeens fris. Aan het einde van de middag brengen we twee paar schoenen naar "onze" schoenmaker. Zelfs hij herkent ons nog van vorig jaar. Er moeten twee paar schoenen verzoold worden. Hij heeft twee soorten zolen met een verschillend motiefje; we mogen zelf kiezen. Morgenmiddag zijn ze klaar. Daarna gaan we douchen bij de hamam, waarna we even doorfietsen naar de garage van Mohamed. Even kijken bij de camper van Jan en Pieta. De deur zit op slot, ze zijn er niet. We worden aangesproken door Mohamed om de camper even in de spuitcabine te zetten. Geen idee of dat als grapje bedoeld was, of serieus gemeend. We beloven om op de terugweg naar Jan en Pieta uit te kijken. Die zien we natuurlijk niet, dus terug bij de camper sturen we maar een appje. 

Donderdag 21 en Vrijdag 22 februari

Een weinig spannende dag. Wobbie gaat naar de gymles en Wim gaat fietsen. Eerst even buurten bij de garage van Mohamed, waar de camper van Jan en Pieta nog altijd behandeld wordt. En daarna naar de Cremerie des Amis, naar de man van de verse jus. Er hangt al tijden een dure jas in onze campergarage. Gekregen van onze schoonzoon Bas. Te groot voor Wim, maar volgens ons precies de goede maat voor de man van de cremerie. Hij is er dolblij mee; geen idee wat hij er mee gaat doen. Of zelf aantrekken of misschien wel gebruiken voor "de handel". Voor in de middag komen Thole en Everdien langs. Zij zijn net aangekomen hier en zijn bezig met een begroetingsronde. Het wordt steeds gezelliger in Tafraout. 

Daarna nog een keer op de fiets naar het dorp. Weer even kijken bij de camper van Jan en Pieta en naar de supermarkt. En naar de schoenmaker. De laarzen zijn voorzien van nieuwe hakken en zolen, de schoenen van nieuwe hakken. Alles bij elkaar vijftig dirham, zo'n vier en een halve euro. De schoenmaker blij en wij blij. Op de terugweg fietsen we langs Arjan Burggraaf. Hij reist morgen verder. Althans, dat is het plan. We proberen hem over te halen om morgen met Wobbie en de wandelgroep nog een keer mee te gaan. Wij denken dat dat gelukt is. 

Op vrijdagmorgen blijkt dat Arjan inderdaad overstag is gegaan; hij gaat, evenals Wobbie mee wandelen. Een groep van tien deelnemers deze keer. De tocht vandaag noemen we de "witte bollen route", vanwege de ronde, witte markeringen. Deze route biedt regelmatig prachtige vergezichten op de Amandelvallei. En een ontmoeting met wilde zwijnen met jonkies is natuurlijk helemaal spectaculair (foto Co Keizer). Eenmaal op de doorgaande weg in de Amandelvallei moet er vervoer gevonden worden voor de terugweg. Staat er net een schoolbus startklaar. De wandelaars mogen meerijden voor vier dirham per persoon: zo'n vijfendertig cent. Voor in de middag gaan we weer uit eten. Deze keer met Elly en Piet, van toesjoeranroet. Opnieuw bij "Chez Nadia". Het is er weer erg druk, maar we krijgen een mooie plaats op het dakterras. We gaan aan de tajines, waarin deze keer veel aardappelen en weinig groente zit. Als we daar tactisch een opmerking over maken, worden er twee borden vol groente, pruimen en noten aangerukt. Met alle mogelijke excuses voor het ongemak. We hebben ons alle vier klem gegeten. Na het uitbuiken maken we tot slot nog een wandeling tot de zon achter de bergen verdwijnt. In de avond wordt er geklopt op de deur. Het is Arjan die nu echt afscheid komt nemen. Hij gaat morgen naar het noorden om langzaam maar zeker aan de terugreis te beginnen. We gaan elkaar ongetwijfeld weer tegenkomen op de volgende reizen.

Alweer een prachtige dag voorbij. 

Zaterdag 23 en Zondag 24 februari

Een fietsdag vandaag, en een flinke ook. We maken een rondje Amandelvallei. Een prachtige route door een schilderachtig landschap. Hoge bergkammen links en rechts, waar hier en daar een dorpje tegen aangeplakt is. Helaas komen we geen koffietentjes tegen. Dus houden we twee keer een "mandarijntjespauze". Op acht kilometer voor het einde van de rondrit, van totaal vijfenveertig kilometer, maken we een derde stop. Er staat een Nederlandse camper langs de kant van de weg met een klapband en forse schade daaromheen. Wim helpt met het opkrikken van de camper en het losdraaien van de wielbouten. De eigenaar vermoedt veel meer schade aan de onderkant van de camper, dan enkel de lekke band. Het enige wat wij kunnen verzinnen is Mohamed Farih er bij te halen voor advies cq hulp. Als die komt met een monteur blijkt het probleem toch vooral de lekke band te zijn. Het reservewiel lag al klaar en wordt door de monteur op de camper gezet. Waarmee er van uitgaan dat het probleem is opgelost en fietsen we verder naar Tafaout. Het is inmiddels drie uur en we besluiten om bij Espace Harbaz te gaan eten. Daar komen we Gerrie, Annie en hun vrienden tegen waar we bij aanschuiven. Terug bij de camper staan de kilometertellers van de fietsen op achtenveertig kilometer. Mooi geweest voor vandaag.

De zondag beginnen we met een wandeling. De afstand en het tempo is aangepast op de knieën van Wim. Samen met Gerrie en Annie maken we een ronde door het achterland van Tafraout. Langs het rotsblok waar de afbeelding van een prehistorisch dier is uitgekerfd Volgens de verhalen een paar duizend jaar geleden. Er achter is een vergelijkbaar tafereel aangebracht, maar dat schijnt nep te zijn. In de middag gaan we aan de zondagse borrel. Op het terras van Gerrie en Annie, samen met acht andere Nederlanders. Een gezellige boel met hapjes en drankjes. En even voor de zonsondergang zijn heel veel problemen in Nederland en in de wereld voor even opgelost. En het weer vandaag: een stralende, warme dag.   

Maandag 25 en Dinsdag 26 februari

Een nieuwe week in Tafraout. Het dorp begint langzaam maar zeker in de ban te raken voor het negende "Amandelfestival". Het hoogtepunt ligt op het a.s. weekend. Nu al zijn de voorbereidingen in volle gang. Er zijn al expositietenten gebouwd, er worden vlaggen opgehangen, een podium gebouwd en ook het voormalige markterrein krijgt zijn oude functie terug. Her en der worden zeiltjes neergelegd, waarmee een plek gereserveerd wordt. Net als bij ons rond Koningsdag.

Wij gaan geld uitgeven vandaag. Na de gymles eerst bij de hamam en daarna aan verse jus. In de loop van de middag gaat Wobbie naar de kapper. Speciaal voor dames, Wim mag niet mee naar binnen. Voor nog geen vijf euro wordt het haar gewassen en bijgeknipt. Uitdunnen lukt helaas niet: de speciale schaar hiervoor is zoek of niet meer aanwezig. Vervolgens kopen we nog een ring en twee paar oorbellen, waarvan één paar voor een kleindochter. Dan gaan er nog een paar dirhams op aan koffie en tot slot, terug bij de camper gaan er nog vijftien dirhams naar de bewaker, die zoals elke avond het "stageld" op komt halen.

Op dinsdagochtend staat er weer een wandeltocht op het programma. En niet zomaar een tocht: een klim naar de duik- cq springplank. Een horizontaal uitstekend rotsblok boven op een berg. Een avontuur dat elk jaar minimaal één keer per jaar op het programma staat. Het gezelschap, waaronder Wobbie, bestaat weer uit meerdere nationaliteiten. Na bijna twee en een half uur is bijna iedereen heelhuids terug. Eén deelnemer heeft even klem gezeten tussen wat rotsblokken. Met als gevolg wat schrammen en kneuzingen. Maar die vallen bijna niet meer op als je boven de zeventig bent. Na de middag komt de waterwagen weer langs. Met een volle tank en een aantal gevulde waterflessen kunnen we er weer even tegen. Vervolgens gaan we met Piet en Elly naar de markt. Die is, na een paar jaar op een andere plek gezeten te hebben, weer terug op het oude, nu fraai gerenoveerde terrein. Compleet voorzien van een prachtige hal voor uitsluitend groente en fruit. We slaan het één en ander in, maar nog niet alles wat we nodig hebben. Kunnen we morgen nog een keer. Tot slot gaan we met z'n vieren aan de verse jus bij "onze" cremerie. En ook aan Piet en Elly laat de man trots de Nederlandse correspondentie van het ABP zien. Zijn vader heeft ooit in de mijnen bij Geleen gewerkt, is inmiddels overleden, maar zijn moeder ontvangt nog altijd een weduwenpensioen uit Nederland. De man houdt van Nederlanders....  

Woensdag 27 en Donderdag 28 februari

We beginnen de dag rustig. Geen gymlessen en geen wandeling. De gymlessen zijn zo wie zo voorbij. Ludwig en Brigitte hebben we vanochtend uitgezwaaid. Zij beginnen aan de terugreis. Ook Gerrie, Annie en hun vrienden zwaaien we uit. Zij trekken verder door Marokko. Dan gaan we naar de markt. Nog voor we daar zijn zien we Piet en Elly op een terras aan de smoothies. Dat laten we niet aan onze neuzen voorbijgaan en doen mee. Bijna net zo lekker als de smoothies in Aourir. Op de markt is het een gezellige boel. Een mengelmoes van Marokkanen en toeristen cq camperaars. En in de markthal lijkt de groente en fruit veel mooier en smakelijker dan op het oude terrein. Dan krijgen we een tip over een monteur hier in Tafraout die verstand van koelkasten heeft: Hassan Vandam. Onze koelkast maakt een raar geluid tijdens het rijden. We vinden Hassan Vandam, een echte Marokkaan, in een steegje ergens achteraf. Met handen, voeten en telefoons maken we een afspraak. Hij komt morgen om acht uur langs ('s ochtends !): inshallah. Vanavond maar vroeg naar bed.

Op donderdagmorgen om acht uur staat Wim met de fiets bij de ingang van de camperplaats. Het is stervenskoud en op een verdwaalde ziel na, is er geen mens te bekennen. Ook onze monteur voor de koelkast niet. Om half tien vinden we dat we lang genoeg gewacht hebben. De man mag van ons wegblijven. Wobbie gaat weer wandelen met negen anderen. Een tocht van veertien kilometer naar een eenzaam dorpje. Na de middagpauze is het weer tijd voor de hamam en wat boodschappen. We moeten opschieten want achter de camperplek, op een groot terrein, wordt het "Amandelfestival" geopend met een ruiterfeest. Een traditioneel spektakel met de naam "Fantasia". Vandaag zeven ruiters op een rij, in fraaie gewaden en voorzien van enorme geweren. Vanaf de startlijn wordt er tweehonderd meter zo hard mogelijk gegaloppeerd en aan het einde, op commando, zo veel mogelijk tegelijk in de lucht geschoten. Het wordt ook in wedstrijdverband beoefend. Helaas vandaag in Tafraout nog niet erg spectaculair. Om vier uur zou er gestart worden en heeft zo ongeveer de hele camperplaats zich om het terrein verzameld. Terwijl het spektakel pas om vijf uur aarzelend van start gaat. Tegen half zes houdt een groot van het publiek, waaronder wij, het verder voor gezien. Morgen een herkansing. De opnieuw warme dag wordt afgesloten met een harde, frisse wind. 

Vrijdag 1 maart

Een bijzondere dag met een rustig begin en een spectaculair einde. We beginnen met het afscheid nemen van Duitse buren. Aardige mensen die we al vaker in Marokko ontmoet hebben. Gisteravond hoorden we dat Kees en Dinie vandaag terug zouden komen naar Tafraout, na een weekje met kinderen rondgetrokken te hebben. De vrijgekomen plek naast ons is erg geschikt voor hen, vinden wij. Dus gaan we de plek "reserveren" middels een kleed, stoelen en fietsen. Met instemming van iedereen om ons heen die geen Frans spreekt. Daarna een wandelingetje met z'n tweeën en vervolgens wat boodschapjes. Omdat we toch in het dorp zijn en het inmiddels etenstijd is, gaan we naar Espace Harbaz voor een kipgerecht en verse avocadojus. Terug bij de camper gaan de stoelen in de pauzestand en is het wachten op Dinie en Kees. En nemen we afscheid van Co en Lia Keizer; zij trekken morgen verder. We zullen elkaar volgend jaar in elk geval in Marokko wel weer tegenkomen. Om kwart over vier komt er een berichtje van Kees en Dinie: we staan met pech onderweg! Veertig kilometer voor Tafraout is er een wiel van de aanhanger afgelopen, met forse schade als gevolg. Goede raad is duur. De gouden tip komt uiteindelijk van de Oostenrijkse buurman Toni. Die kent een "regelaar" in het dorp, die binnen de kortste op zijn brommertje aan komt rijden. Na wat telefoontjes komt er een Toyota Pick Up Truck het terrein oprijden. Met een aardige chauffeur, die helaas enkel de taal Amazigh spreekt. En wij dus niet. Jan en Wim gaan met hem mee naar de plek des onheils. De route is prachtig, maar Jan en Wim zien vooral de weg met veel scherpe bochten, forse beklimmingen en heftige afdalingen. De chauffeur heeft kennelijk haast. Veel verder dan verwacht komen we bij Kees en Dinie, hun camper en de wat zielig ogende aanhanger. Met vereende krachten wordt het ding in de laadbak van de truck getild en begint de terugreis. Even met de camper voorop, maar al snel gaat onze chauffeur er voorbij en er vandoor. Terug in Tafraout wordt de aanhanger afgeladen bij de garage van Mohamed Farih. Een uitdaging voor Kees de komende dagen. Om half acht zijn we terug op de camperplek. Een beetje moe maar voldaan. Met op de achtergrond de klanken van het muzikale avondprogramma in Tafraout. Wij gaan morgenavond voor de herkansing. 

Zaterdag 2 en Zondag 3 maart

We beginnen de dag met het schoonmaken van de keuken. Er is een koffiefilter omgevallen en alles zit onder de drab. Overal op plekken waar je gewoonlijk niet hoeft te zijn, moet dat nu wel. Na anderhalf uur is alles weer schoon en droog en staat de boel weer op z'n plek; klaar voor het vervolg van deze reis. Als er tenminste niet weer een koffiefilter omduvelt. In de loop van de middag gaan we het dorp in. Op het expositieterrein staan veel kramen met vooral streekproducten. Heel veel van hetzelfde. Het enige wat we nodig hebben is wat zalf voor onze droge lippen. Na nog wat boodschappen gaan we nog even aan de verse jus. Rond tien uur in de avond gaan we naar het festivalterrein. Het is er razend druk, het hoogtepunt van het Amandelfeest. Op het grote podium zijn er allerlei optredens van muziek en dansgroepen, met een hoog folkloristisch gehalte. We komen er Jan en Pieta tegen. En drie meiden en een jongen die graag een praatje in het Engels maken. Ze komen van ver. Ze wonen ergens tussen TanTan en Tafraout en hebben vijf uur in een bus gezeten om hier vanavond bij te zijn. We moeten op de foto met hen, er worden selfies gemaakt die we uitwisselen. Het omgaan met mobieltjes is hier net zo vanzelfsprekend als bij ons in Europa. Een geweldig leuk, spontaan stel. Tot slot lopen we nog een rondje over het plein. Er wordt van alles en nog wat verkocht, maar vooral snoep en speelgoed. Met een hoog Action gehalte. En allerlei gokspelletjes en schiettentjes. Marokkanen zijn er verzot op. Ook als wij allang in bed liggen kunnen we nog lang nagenieten van het feestgedruis.

Op zondag is de rust in Tafraout voor een groot deel teruggekeerd. Behalve achter ons: daar wordt een wedstrijd kleiduivenschieten gehouden. Vijf schutters op een rij die bij toerbeurt twee keer op een oranje schijfje mogen schieten. Zo'n tien keer per persoon, waarna er vijf nieuwe schutters aan de beurt zijn. Het geknal en de daarbij behorende echo's van de bergwanden gaat de hele dag door. Wij gaan voor de laatste keer douchen hier en maken zelf een tajine maaltijd klaar: rundvlees, veel groente en één aardappel. We hebben heerlijk gegeten. In de middag maken we nog een wandeling. Eerst naar het grote, dure en hooggelegen hotel met een fraai uitzicht op Tafraout. Daarna nog een rondje dorp, waar de grootste drukte verdwenen is. Met hier en daar nog wat overblijfselen van onverkoopbare waar. Onder andere wat schoenen (zie foto). Onze maten zaten er helaas niet meer bij. Terug bij de camper geven we nog een tas met wasgoed af bij de "wasmevrouw". Die moet in elk geval voor dinsdag terug zijn. Dan willen we weer de kust.

Maandag 4 en Dinsdag 5 maart

De laatste dag in Tafraout. Die begint met een wandeling van Wobbie. Wim begint ondertussen met het opruimen en inpakken van het één en ander. Uiteraard in een tempo dat is aangepast aan het land waar we zijn en het heerlijke weer. Rond één uur worden we verwacht in het "oude" kiprestaurant. We krijgen een diner aangeboden van Kees en Dinie, als dank voor de hulp bij het ophalen (Jan en Wim) en het repareren (Stefan) van de aanhangwagen met het wielprobleem. En met z'n achten wordt dat een gezellige boel. Zo gezellig dat we na het eten ook nog aan de koffie gaan bij "het zwembad". Terug bij de camper gaan we alvast op afscheidstournee, met het idee dat als we dat morgenvroeg moeten doen, we nooit wegkomen. We wisselen nog wat tips uit over leuke camperplekken met de Duitse buurman Fritz en de Oostenrijkse buurman Toni. Waarna de fietsen en stoelen ingepakt worden. We zijn bijna klaar voor het vertrek uit Tafraout.    

Op dinsdagmorgen is het dan zover. Nog maar eens afscheid nemen van bijna alles om ons heen. Onze plek wordt in beslag genomen door Peter en José, waarmee deze hoek van de camperplek een hoog "Kamp Holland"  karakter houdt. Wij gaan dus naar de kust via Tiznit; dus eerst de Col du Kerdous weer over. Een prachtig landschap tot een aantal kilometers voor Tiznit. Dan wordt het vlak, kaal, saai en eentonig. Rond één uur zijn we op de camping in Aglou Plage. Het is alweer een aantal jaren geleden dat we hier voor het laatst geweest zijn. Een fraaie camping, vooral nu, wanneer er maar een kwart van de plaatsen bezet zijn. Ruimte te over. Na de middag gaan we wandelen. Aglou Plage heeft een lange boulevard met aan het einde een nu prachtig bungalow cq vakantiepark. De laatste keer dat we hier waren werd er nog volop gebouwd. Nu helemaal klaar, inclusief een zwembad met water, maar geen mens te bekennen. Er is zo wie zo weinig te beleven op de boulevard. Niet echt gezellig; een enorm verschil met Tafraout. 

Woensdag 6 maart

De dag begint bewolkt. Zo tot een uur of elf: dan breekt de zon door en gaan we weer een stralende dag tegemoet. En een windje uit zee zorgt voor wat afkoeling af en toe. We maken een wandeling langs de kust, langs de lange rij vissershuisjes, deels uitgehouwen in de rotsen. In één van die huisjes zijn we jaren geleden eens binnen geweest en hebben we thee gedronken op uitnodiging van een oude visser. Ook hier is het nu erg rustig; op drie vissers na komen we er niemand tegen. Terug, voor de ingang van de camper, worden we toegezwaaid door twee mensen op een motor. Als de helmen zijn afgezet herkennen we Gerrie en Annie. Zij staan in Tiznit, twintig kilometer landinwaarts en maken een rondrit. We gaan natuurlijk aan de koffie en wisselen de avonturen uit van de week dat we elkaar niet gezien hebben. Aan het einde van de middag gaan we nog een keer de boulevard over. Mogelijk als een soort afscheid van Aglou Plage. Maar, zo besluiten we 's avonds, dat laten we afhangen van het weer morgenvroeg. Er zou morgen veel wind kunnen komen en we staan hier aardig beschut.

Donderdag 7 maart

Volgens de weersvoorspellingen zou het hard gaan waaien. En dat hebben we geweten. Het begon in de loop van de nacht. We moesten het bed uit om de dakluiken te sluiten. En die harde wind gaat de hele dag en avond door. Met de daarbij horende stofwolken: stof die overal doordringt. We hebben een redelijk beschutte plek, waardoor we nog regelmatig buiten kunnen zitten. Onder een strak blauwe hemel, dat dan weer wel. We proberen nog een eind te wandelen, maar worden gezandstraald en houden het nog geen uur vol. Al met al een beetje een flutdag. Morgen gaan we weer verder.

Vrijdag 8 maart

We hebben slecht geslapen. Tot vroeg in de ochtend leek het of we op een boot zaten. Bij het opstaan was het gelukkig wat rustiger en bleef de koffie in de kopjes. We verlaten Aglou Plage en rijden eerst naar Tiznit, waar we een postkantoor zoeken. Er moeten nog wat brieven naar Nederland en we hebben geld nodig. Ergens voor in Tiznit, komen we pardoes een "Poste Maroc" tegen. De brieven worden ter plekke gestempeld en gaan vandaag nog de deur uit, zo wordt ons beloofd. Inshallah natuurlijk. En er is een pinautomaat. We zijn helemaal tevreden, nog wel. We rijden zestig kilometer verder en stoppen in Sidi Rabat of Rbat, bij Auberge Restaurant La Dune. Een fraai complex waar je met de camper op de parkeerplaats mag staan; toiletten en douches bij het hotel. We zijn hier ooit al eens eerder geweest en hebben er toen koffie gedronken. We stonden toen op de camping in Sidi Wassay, een paar kilometer terug en raakten hier verzeild tijdens een wandeling. Ook nu gaan we wandelen. Langs de rotskust met ook hier weer allerlei onderkomens van vissers, deels uitgehouwen in de rotswanden. Een leuke wandeling, behalve als het gaat waaien. En dat gaat het opnieuw steeds harder doen, met enorme zandwolken tot gevolg. We proberen om uit de wind nog buiten te zitten, maar worden gezandstraald. En dan blijkt ook nog de INWI simkaart van Wobbie hier niet te werken. Het komt de stemming niet ten goede. We gaan maar uit eten bij het restaurant: een tajine kip voor twee personen. Even later vergezeld door Nel en Anne, die we in Tafraout ook al tegengekomen zijn. Zij hebben familie opgehaald van het vliegveld in Agadir. Werd het toch nog gezellig. Aan het einde van de middag lopen we nog een keer het dorp rond en vluchten dan de camper in. Pas in de loop van de avond wordt het wat de wind betreft wat rustiger. 

Zaterdag 9 en Zondag 10 maart

Na toch weer een stormachtige nacht is het bij het opstaan gelukkig een stuk rustiger. En al vroeg komen er een stel Franse campers het terrein oprijden. Die hebben wat hoger in het dorp in de luwte gestaan. Wij hebben het wel gezien hier in Sidi Rbat en zoeken de camping op in Sidi Wassay, een aantal kilometers terug. Een aardige camping in een wat troosteloos gehucht. Ook hier heeft het gestormd; her en der zijn zandduinen ontstaan. Waar een oud mannetje, we kennen hem al zo lang we hier komen, met een schep wat aan probeert te doen. Op de camping is het rustig en we vinden een fraaie plek aan de kant van de zee. En het is weer een stralende dag met gelukkig weinig wind. We komen Krista en Roger hier tegen; Belgen die we kennen uit Aourir. Blij dat ze even Nederlands kunnen praten tussen al het Franse geweld. Op een wandelingetje door het dorp na, maken we er een rustdag van. Stoelen in de ruststand, beetje lezen, puzzelen en wat tutten. 

Op zondag maken we eerst een wandeling. Niet langs de zee, maar over de rotskust. Halverwege zien we een groep vrouwen die beneden, tussen de rotsen op zoek zijn naar mosselen. De ezeltjes staan al klaar voor het vervoer. Overigens zie je ook overal vissers met hengels in de weer. Mogelijk allemaal op zondag een vrije dag. En de vangst wordt in de loop van de dag op de camping aangeboden. Aan het einde van de middag lopen we nog een keer een eind over het strand. Het is er druk met families die er eten, spelen en zelfs zwemmen. De dames uiteraard geheel gekleed. Het is er een gezellige boel. Terug bij de camper beginnen we alvast met het één en ander op te ruimen. Tot half acht; dan gaat de zon onder en sluiten we de tent. Morgen naar Agadir.

Maandag 11 maart

We hebben moeite om weg te komen uit Sidi Wassay. Gisteren hebben we nieuwe, Belgische buren gekregen. Ze zijn trouwe bezoekers van deze site en nu staan ze plotseling naast ons. Tijd voor een nadere kennismaking, die wat tijd in beslag neemt. En ook het afscheid van Roger en Krista kost de nodige tijd. Via hen horen we dat we een programmaonderdeel voor vandaag kunnen schrappen: een bezoek aan de souk. Die is op maandag gesloten. Uiteindelijk gaan we om tien uur op pad. Ergens bij de afslag naar Tifnit weten we een wasplaats voor auto's. We zijn er al eens eerder geweest. Ook nu maken we er een tussenstop. Voor nog geen vijf euro wordt de camper afgespoten, in de sop gezet en weer afgespoten. Twee mannen zijn er een half uur mee bezig met als resultaat dat de camper is ontdaan van de bruine gloed en donkerbruine accenten. In Agadir gaan we eerst naar de Marjane voor wat boodschappen en een gebraden kip. Waarna we de parkeerplaats achter de boulevard opzoeken in de buurt van Hotel Tivoli. Een soort gedoogplaats. Ondanks een verbodsbord mogen we er van de bewaker overnachten. Voor drie euro, samen met nog twee andere campers. 

Dan gaan we op zoek naar een campingzaakje. Onze keukenkraan deed het vanochtend plotseling niet meer. We weten om wel onderdeel het gaat en we gaan wandelen. En we blijven wandelen zonder in de buurt te komen van het camperzaakje. Uitgeput belanden we uiteindelijk op een terras aan de boulevard. Een boulevard die weinig van doen heeft met Marokko. Op het mooie weer dan na. Veel grote, moderne hotels en nog veel meer vooral grijze, westerse toeristen. En terrassen waar volop alcoholische drankjes verkrijgbaar zijn.

Dinsdag 12 maart

We hebben een onrustige nacht achter de rug: de consequentie van een parkeerplaats midden in een drukke stad. De hele nacht mensen op de been, het komen en gaan van auto's, muziek op de achtergrond enzovoort. We gaan vroeg rijden en eerst op zoek naar de camperzaak "Allocamp". Met wat moeite vinden we die tussen wat andere garages. Gelukkig loopt er iemand buiten in een Adria stofjas, anders waren we blijven zoeken. Het onderdeel van de kraan waar wij naar op zoek zijn heeft men niet. Ook het zoeken in de bakken met gebruikte materialen levert niets op. Hierna rijden we pardoen tegen de souk El Had aan. We krijgen een parkeerplaats aangewezen pal voor de vrachtwagentjes van waaruit kippen verkocht worden. Levende kippen en dat gaat niet zachtzinnig. In de souk zelf kun je eindeloos ronddolen langs de ontelbare winkeltjes. Met heel veel van hetzelfde. Meer dan twintig zaakjes met allemaal dezelfde mobiele telefoons en accessoires. En datzelfde geldt voor kleding, schoenen, tassen, souvenirs enzovoort. Het is er nog rustig en er is kennelijk tijd om de straatjes te vegen en te dweilen. Volgens ons is dit de schoonste souk van Marokko. Nadeel van de relatieve rust is dat je nu als toerist door iedereen aangesproken wordt om vooral bij hen iets te kopen. Wij kunnen de verleidingen weerstaan en houden het na anderhalf uur voor gezien. We gaan naar de tweede camperzaak hier in Agadir, Trigano; en ook deze is eigenlijk niet meer dan een garage met wat monteurs. En opnieuw vangen we bot. Dus op naar de camping in Aourir, voor de tweede keer deze reis. Als we aankomen is het er nog rustig, maar in de loop van de middag loopt het weer aardig vol met vooral Franse campers die, net als wij, met de terugreis bezig zijn. In de loop van de middag gaan we nog even hard aan het werk. Gisteren is de camper afgespoten en vandaag maken we de "grote schoonmaak" af. In de hoop dat we daar weer een aantal weken vanaf zijn.  

Woensdag 13 en Donderdag 14 maart

We zijn op tijd het bed uit. Er moeten twee volle tassen met wasgoed ingeleverd worden bij de "wasmevrouw". De inhoud moet vandaag gewassen worden, drogen in de zon en tenslotte opgevouwen weer de kasten in. Ondertussen gaan wij naar de markt, we hebben groente en fruit nodig. Het aanbod is hier enorm, erg vers en voor leuke prijzen. Het is er weer druk. Veel Marokkanen uiteraard, maar ook toeristen van campings uit de wijde omgeving. We komen met twee volle fietstassen terug: het wordt goed dooreten de komende dagen. Geen marktbezoek in Aourir zonder smoothies avocado, op ons vaste terras. Vanwaar we een fraai uitzicht hebben op de "dorpsstraat" vlak voor onze neus. Waar alles door elkaar heen krioelt: op weg naar de markt, of op de terugweg of waar dan ook naar toe. De rest van de dag doen we weinig. Wat luieren, een wandelingetje en alvast wat inpakken. Morgen gaan we weer verder.

Op donderdag gaan we weer rijden, naar het noorden. De terugreis naar Europa is begonnen. We willen naar het surfdorp Sidi Kaoki, twintig kilometer voor de grote plaats Essaouira. Daar gaan we eerst heen. Rond één uur parkeren we de camper op de parkeerplaats van de supermarkt Carrefour en lopen naar het gezellige centrum. Weer volop zon maar een harde wind, zoals altijd al we hier zijn. Het is er druk met vooral westerse toeristen. We zoeken nog wat leuke spulletjes voor familie en vrienden zonder een al te hoog "souvenir-gehalte" en drinken natuurlijk koffie. Wij blijven het een geweldige plaats vinden. Om vijf uur zijn we terug bij de camper. Scoren nog een gebraden kip en twee flessen Marokkaanse wijn bij de Carrefour en rijden terug naar Sidi Kaoki. Ook daar is het druk. Op de eerste van de drie campings, Kaoki Beach, vinden we nog één fraaie plek. Gelukkig is de wind gaan liggen en dan kun je tot half acht, als de zon onder is gegaan, nog heerlijk buiten zitten. De gebraden kip is dan al op en gaan de benen omhoog. Of we vanavond nog aan de Marokkaanse wijn toekomen is nog maar de vraag.

Vrijdag 15 maart

Al weer een stralende dag in Sidi Kaoki. En een dag zonder wind; volgens ons is dat bijzonder. We beginnen de dag met een wandeling over het strand. Zien hoe een ruiter van zijn paard gegooid wordt en dromedarissen wachten op klanten voor een ritje. En honden, in alle soorten en maten. Zelfs drie nestjes met puppy's: van iedereen en niemand. In de loop van de middag komen Annie en Gerrie de camping oprijden. Er staan nu twee Nederlandse campers hier. En een camper met een Belgisch kenteken, ook van Nederlanders: Fija en Gerrit. We zijn elkaar al vaker tegengekomen, vooral in Tafraout. Aan het einde van de middag gaan we met z'n zessen aan de borrel. Een soort therapeutische borrel. Het hondje van Fija en Gerrit is twee dagen geleden hier plotseling overleden. Het is begraven in het niemandsland achter de camping. Dat kun je gerust een dramatisch gebeuren noemen. Als je zelf een hond gehad hebt weet je hoe dat voelt.

Zaterdag 16 maart

Vandaag een wandeling "de andere kant" op. Gisteren zijn we naar het dorp geweest, nu langs de zee naar de rotsen, samen met Annie en Gerrie. We belanden weer bij het restaurantje bij een aantal fraaie buitenhuizen. Koffie is er helaas niet te krijgen; we kunnen kiezen uit water en thee. We gaan voor de thee. Geen idee wat voor thee het is, er zit in elk geval tijm en/of rozemarijn in. En op uitdrukkelijk verzoek geen suiker. De meningen zijn verdeeld: Wim en Gerrie vinden het een goede dorstlesser. Annie en Wobbie drinken liever sterrenmunt van de Lidl. In een aangepast tempo wandelen we de vijf kilometer terug. Na het eten wordt de middag in gepaste rust doorgebracht, waarna we aan een afscheidsborrel gaan. Gerrie en Annie gaan morgen via Essaouira verder, wij via Marrakech. Ondertussen zien we de camping weer vollopen. Allemaal het gevolg van het sluiten van de camper/parkeerplaats in Essaouira, waar tot voor kort elke dag zo'n vijfenzeventig campers overnachtten op de heen- of de terugreis. Onder de "nieuwkomers" weer een bekende camper: van Ria en Johan. Ook hen zijn we hier in Marokko al vaker tegengekomen.

Zondag 17 maart

We nemen afscheid van Sidi Kaoki. De drie dagen dat we hier hebben gestaan waren geweldig. Vooral vanwege het fraaie weer, met weinig wind, maar ook door de contacten met Gerrie, Annie, Fija en Gerrit. Om tien uur gaan we rijden. We nemen de weg van Essaouira naar Marrakech. Qua landschap niet het mooiste stuk van Marokko, maar het grote stuk vierbaansweg rijdt lekker ontspannen. Iets te ontspannen zo blijkt halverwege: we worden aangehouden door een politieagent omdat we negen kilometer te hard hebben gereden. Negenenzestig in plaats van zestig. Twee "petten" deze keer dus er is geen ontkomen aan. Overigens kost dit geintje maar honderdvijftig dirham, zo'n €13,50. En voor die prijs hebben we helemaal geen zin in gedoe. Een bijdrage aan de Marokkaanse staatskas zeggen we tegen elkaar.

Van Duitse buren, nog in Tafraout, hebben we de gegevens gekregen van een camping bij Marrakech: Manzil La Tortue. En omdat we morgen naar de gasfabriek willen, zoeken we die camping op. Daarvoor moeten we zo ongeveer heel Marrakech door en dat is een avontuur op zich, vooral op zondag. Tegen twee uur zijn we de stad uit en moeten dan de laatste twee en een halve kilometer een grind- cq keienpad op: alweer sukkelen dus. Na een hoop gerammel, geschud en het ontwijken van vervelende kinderen komen we op de eindbestemming voor vandaag. Een wat wonderlijk complex. Vakantiehuisjes, ingerichte tenten en een aantal plekken voor campers. En twee baden, een grote om te zwemmen en een kleine om te bubbelen, en ligbedden. Bijna allemaal bezet. Bovendien heeft men een groente- en een kruidentuin en een ren met heel veel konijnen. Allemaal voor het gebruik in het restaurant. De prijzen passen bij een accommodatie in een grote, toeristische stad. Eén nacht met de camper kost 120 dirham, zwemmen 50 dirham per persoon en een tajine in het restaurant 120 dirham per persoon. Tegen de avond staan we er met vier andere campers; en voor het eerst hier in Marokko op een camping komen we geen Fransen tegen. Tot drie uur is het prachtig weer. Daarna trekt het plotseling helemaal dicht en gaat het hard waaien. En stuiven natuurlijk.  

Maandag 18 maart

Om half negen wordt er op de deur geklopt: er worden twee broodjes gebracht. Aangeboden door de camping. We vinden het een aardig gebaar. Je kunt ook zeggen "het mag ook wel voor de prijs". We gaan weer rijden en de eerste stop is de gasfabriek, een eind buiten Marrakech. We hebben twee lege, eenvoudige gasflessen. Het vullen, met propaangas, is geen enkel probleem en het kost nog steeds tien euro per fles. Daarna gaan we op weg naar weer de kust. Via de N7 en de R204 door een afwisselend landschap. Aardiger dan de rit van gisteren en bovendien geen politiecontroles onderweg. Ergens in de buurt van Safi nemen we een stuk tolweg tot de afslag Oualidia. De laatste elf kilometer is nog steeds een ramp, al jaren een steeds slechter wordende weg. Het goede nieuws is dat er wat aan gedaan wordt. Toevallig net niet vandaag, maar er zijn omleidingen die de camperaar moed geven. In Oualidia gaan we weer naar de camper-parkeerplaats. Daar staat Ali, de tajinekoerier, op ons te wachten. Op de heenweg zijn we hier niet geweest, en Ali had zich al ongerust gemaakt. We maken het goed door weer een tajine te bestellen: het is een traditie aan het worden. Ook de gebruikelijke wandeling hoort er bij hier. Vanuit de lagune omhoog naar het dorp en na drie kilometer weer naar beneden, de ander kant van de lagune weer in. Waarna het tijd is voor de tajine van Ali: wij vinden het een aanrader. En het weer vandaag: nog altijd veel zon, tussen de twintig en vijfentwintig graden, maar hier aan de kust veel wind. 

Dinsdag 19 maart

Vandaag een korte rit: tachtig kilometer langs de kust naar de grote plaats El Jadida. Door een landbouwgebied. Overal groene akkers waar gewerkt wordt. Het is nu de tijd van de bloemkolen. Vrachtwagens vol en kistjes langs de kant van de weg waar ze per stuk verkocht worden. De weg, tot dertig kilometer voor El Jadida, is slecht, het lijkt wel een wasbord. Dan begint het enorme havencomplex met de fosfaatfabrieken. En is er plotseling geen weg meer, maar een soort gravelstrook. Ook hier komt een nieuwe weg, maar wanneer die dertig kilometer klaar zijn is de vraag. We zien nauwelijks bouwactiviteiten. In El Jadida zoeken we Camping International op. Een mooi terrein met, als we aankomen, nog voldoende plaats. Helaas is het sanitair bar slecht: zo slecht zijn we het deze reis nog niet tegengekomen. Rond het middaguur gaan we El Jadida in. Over de fraaie boulevard naar de historische Portugese wijk. De gebouwen en vestingwerken zijn nog uit de Portugese tijd lang geleden. Voor de rest is het zo Marokkaans als wat. Niettemin leuk om er doorheen te wandelen. Voor we teruggaan eten we er wat en zijn tegen vier uur terug bij de camper. Ruim op tijd om de reis verder naar het noorden voor morgen uit te stippelen.

Woensdag 20 maart

We zijn vroeg wakker vanochtend. Ergens achter een schutting zitten een paar hanen. Zo rond een uur of vier begint voor die beesten de nieuwe dag, en dat hebben we geweten. We zijn er dus vroeg uit, pakken in en gaan rijden, de tolweg op. De eerste stop is in Mohammedia, bij de supermarkt Marjane, vlak langs de tolweg. We hebben drinkwater nodig en wat fruit. En, eerlijk is eerlijk, als er al mooie supermarkten bestaan, dan is die in Mohammedia de allermooiste. Groot, schoon en een prachtig assortiment. En ideaal gelegen, en ook nog goedkope diesel. Daar worden wij als Hollanders blij van. Voor het vervolg van de reis komen we onder andere langs Kenitra. Een grote plaats waar we ook al eens op de camping hebben gestaan. Voorbij de laatste afslag zien we een Marokkaanse ANWB wagen langs de kant van de weg staan met misschien wel een camper er voor. Als we er voorbij zijn dringt het besef door van verrek, het lijkt de camper van Jan en Pieta wel. Stoppen heeft geen zin meer en we gaan appen. Het zijn inderdaad Jan en Pieta met een elektrisch probleem tussen camper en aanhanger. Hulp is aanwezig en van ons niet nodig. Rond twee uur zijn we in Moulay Bousselham. Het is er druk, maar omdat we relatief vroeg zijn vinden we nog een prachtplek. En het is hier heerlijk wat het weer betreft. We halen de dertig graden en het zeewindje is zelf lekker. In de loop van de middag krijgen we bericht van Jan en Pieta dat het probleem is opgelost en ze weer rijden. Gelukkig maar. Inmiddels loopt de camping vol met vooral Franse camperaars. We tellen drie Nederlanders, waaronder Peter en José uit Doesburg. We hebben elkaar in Tafraout ontmoet. Uiteraard weer even gezellig bijgekletst. 

Donderdag 21 maart

Als we opstaan schijnt de zon weer volop en is er bijna geen wind. Eigenlijk zonde om te vertrekken. Toch gaan we rijden. Tachtig kilometer naar de laatste overnachtingsplaats hier in Marokko. Weer naar Assilah naar Camping Echriqui, waar we op de heenweg ook gestaan hebben. Het grote verschil met de eerste keer is het weer. Toen heel veel regen, nu een strakblauwe lucht. Alleen een heel harde wind. We wandelen weer de stad in, er is markt en het is er gezellig druk. Bij het INWI winkeltje laten we een simkaart nog een keer opwaarderen. Voor één dag, we zijn door het tegoed heen. En een dag zonder internet kan natuurlijk niet meer. We gaan eten bij Restaurant Ali Baba, in het kader van het afscheid van Marokko. Terug op de camping zetten we de stoelen op een terras van één van de vakantiehuisjes. Uit de wind, in de zon, heerlijk. Morgen gaan we de boot op, terug naar Europa. We zijn benieuwd of en zo ja hoe die gaat met deze wind.

Vrijdag 22 maart

De dag van de overtocht of die van de cultuurshock. We zijn er vroeg uit vanochtend, met de hulp van alweer een haan. Een enorme uitslover. Voor achten zijn we al op weg naar de haven van Tanger Med. Het waait nog steeds hard en halverwege de haven, bij de laatste benzinepomp zien we donkere wolken en begint het wat te regenen. De procedures in de haven gaan snel. Tickets halen bij Balearia, personenbriefjes inleveren bij de politie, het uitvoeren van de camper bij de douane en tot slot door de scanner; het gaat van een leien dakje. Om half tien gaan we als één van de eersten de boot op. Die vertrekt om kwart voor elf. Amper buiten de haven van Tanger Med mogen we niet meer naar buiten het dek op. Het waait te hard, er is te veel golfslag en het miezert wat. Rond half twee staan we weer achter de Mercadonna in Palmones, even buiten Algeciras. We doen er wat boodschappen en besluiten verder te trekken richting Sevilla. Morgen willen we naar een nieuwe camperplek in Isla Cristina, richting Portugal. Daar ontmoeten we Marinus en Catrien waarmee we een aantal dagen door Portugal gaan trekken. Rond half zes komen we aan op de camperplaats bij het stadje Algodonales, ergens tussen Algeciras en Sevilla. Een fraaie gratis plek bij een leuk stadje. Alleen een aantal beloofde voorzieningen zijn niet voorhanden; maar daar malen we niet om. We maken een wandeling naar het marktplein. Veel terrassen en gezellig druk. Geen sluiers hier, maar veel meiden in "naveltruitjes". Hoewel bij een enkeling een sluier niet zou misstaan. Ook wij belanden op een terras. Geen verse jus of nos-nos, maar aan het bier en de wijn. Inderdaad een cultuurshock.

Zaterdag 23 maart

We lagen vroeg in bed gisteravond, moe van de perikelen van de terugreis. En de wijn en het bier op het terras. Om half tien gaan we rijden. Door een groen en bruin glooiend landschap. Groen waar al gewassen groeien en bruine velden die nog ingezaaid moeten worden. We passeren Sevilla: altijd druk. Maar dankzij de TomTom rijden we er probleemloos doorheen. Even voor de Spaans-Portugese grens stoppen we in Isla Cristina, op de gloednieuwe camperplaats Camper Park Playas De Luz. Een fraaie plek van alle gemakken voorzien. Tien euro, exclusief stroom en douches. En nog plaats genoeg, mogelijk vanwege de prijs. Na de middag komen Marinus en Catrien het terrein oprijden. We hebben heel wat bij te praten en onder het genot van een hapje en een drankje is de middag zo voorbij. Morgen is er markt in Isla Cristina, het volgende programmaonderdeel. 

Zondag 24 maart

We gaan eerst naar de markt dus vandaag. Om klokslag half tien, met z'n vieren plus de hond Max. We gaan wandelen. Het centrum van Isla Cristina ligt op twee kilometer. Na wat zoeken komen we op de plaats van bestemming. Eén lange straat met kramen aan beide zijden. Heel veel schoenen en kleding. De oogst deze keer zijn twee broekriemen en een kilo aardbeien. Het hoogtepunt is het terras met heerlijke koffie aan het einde van de markt. In de middag gaan we fietsen. Vanaf de camperplaats loopt er een fietspad van zeven kilometer naar de grensplaats Ayamonte. Het blijkt een "Via Verde" te zijn: een oude spoorlijn waar een fietspad van gemaakt is. In Ayamonte is het een dooie boel. Alles is er gesloten op zondag en er is bijna geen mens op straat. Het fietst er wel lekker rustig, maar veel lol is er niet aan. Terug bij de camper hebben we weer werkoverleg met Marinus en Catrien. De conclusie: morgen een rit van zevenentwintig kilometer. Naar Portugal, naar Manta Rota.

Maandag 25 maart

Naar Portugal dus vandaag, niet nadat we eerst nog wat boodschappen hebben gedaan bij de Lidl in Isla Cristina (lastig parkeren daar met een camper). In Portugal is het een uur vroeger dan in de rest van Europa en Marokko. We zijn dus vroeg in Manta Rota. En dat is maar goed ook, er zijn nog maar een paar plaatsen vrij. De prijs per nacht is nog steeds € 4,50, te betalen bij het vertrek. Nieuw is de toeristenbelasting. Eén euro per nacht per camper: en vooraf betalen. Na zeven nachten houdt dat op, dan heb je kennelijk genoeg betaald. Makkelijker kunnen ze het niet maken. Voor in de middag gaan we wandelen. Zoals elke keer wanneer we hier zijn, naar Altura, een dorp terug. Gedeeltelijk over vlonders en het strand. Met een tussenstop voor een verfrissing bij een strandtent. Het is inmiddels erg warm geworden. Terug bij de camper en goed en wel bijgekomen, krijgen we visite. Marinus, Catrien en Piet en Elly, die we kennen van de Marokkoreizen en de website toesjoeranroet. Zij zijn net aangekomen op de gedoogplaats naast de camperplaats. Een grote verassing om elkaar juist hier weer tegen te komen. Het wordt natuurlijk een gezellige boel: veel bijpraten, een hapje, drankje enzovoort. We worden uitgenodigd om morgen bij Elly en Piet op visite te komen: Elly is jarig! Tot we aan het begin van de avond het bericht krijgen dat de gedoogplek, waar ze staan, door de politie is "ontruimd". Ze zijn gevlucht naar Monte Gordo. Morgenvroeg gaan we er op de koffie. 

Dinsdag 26 maart

We beginnen de dag met een wandeling door het achterland van de camperplaats. Langs het strand heen en door het lagunegebied terug. Het is er erg rustig. Als we vertrekken vinden wij het negen uur. In Portugal is het dan officieel nog maar acht uur. Vervolgens gaan we fietsen: via de Algarve fietsroute naar Monte Gordo. Een eindje voor de plaats komen we langs het strand bij Cabeco. Vroeger een beroemde camperplek met de naam "Adam and Eve". Een aantal jaren streng verboden, maar nu staan er weer veel campers. We zijn benieuwd hoe lang dat goed gaat. In Monte Gordo gaan we op bezoek bij Piet en Elly. Ze staan aan het begin van de boulevard. Met z'n achten vieren we de verjaardag van Elly en maken er een gezellige bijeenkomst van. Op een bankje en een paar stoelen, met koffie en gebak erbij, aan de boulevard van Monte Gordo. Een leuke plek om een verjaardag te vieren. Na afloop gaan we nog even het dorp in. We zoeken een fluitketel, het ding wat we nu hebben is het aan het begeven. Maar ook hier is er geen ketel te vinden, laat staan eentje die ook nog fluit. Uiteindelijk komen we terecht bij de supermarkt Pingo Doce. Met een restaurant waar het gezellig druk is. We eten er wat en nemen een kip-piri-piri mee. Terug bij de camper overleggen we met Marinus en Catrien het vervolg van de reis. Met als conclusie: morgen naar Falesia.  

Woensdag 27 en Donderdag 28 maart

Een drukke dag vandaag. We vertrekken vroeg uit Manta Rota en de eerste tussenstop is al even voor Tavira. Bij een wasplaats voor auto's en campers. Elke keer wanneer we hier in de buurt zijn wassen we er de camper. Deze keer in de hoop het laatste bruine stof uit Marokko weg te spuiten. Vervolgens rijden we door het binnenland van de Algarve, via de 270, een prachtige route, naar de grote plaats Loulé. En omdat we er toch langs komen, doen we nog wat boodschappen bij de Lidl. De volgende stop is bij Camper Serv, de camperzaak hier in de Algarve. We hebben nog steeds een nieuwe microschakelaar nodig voor de keukenkraan. In Agadir niet te krijgen, hier hebben ze een zak vol: hoeveel wilt u er hebben mijnheer? Voor we op de camperplek in Falesia zijn, moeten we nog een keer stoppen. Deze keer bij de kapster van Wobbie hier. Ook al een traditie: elke keer als we in Falesia komen gaat Wobbie naar die mevrouw. Morgen om twaalf uur gaat het gebeuren. Op de camperplaats "Motorhomepark Falesia" worden we verwelkomd door Jaques, de Nederlandse assistent parkbeheerder. We kennen elkaar al een aantal jaren. Marinus en Catrien zijn er al en hebben een zonnige plek gereserveerd voor ons. Jammer van de erg harde wind hier. Tijdens een rondje camperplaats komen we weer twee "oude" bekenden tegen: Ben en Hennie Plomp uit Rijssen. We zijn elkaar al vaker tegengekomen hier in de Algarve en hebben uitgebreid bijgekletst. Daarna maken we nog maar even een wandeling. Over het strand en via het sporthotel en een terras weer terug. We zijn hier anderhalf jaar geleden voor het laatst geweest; voor ons gevoel is het nog geen anderhalve maand geleden.

Op donderdagmorgen gaat Wim met de kraan aan de slag. En dat wordt geen succes. Het ding moet er uit en dat moet je niet op een camperplek doen maar thuis. Met het goede gereedschap. Om één uur gaat Wobbie naar de kapper annex pedicure. Die is een dik uur hard aan het werk en het resultaat is er naar. Na nog een wandeling gaan we eten bij Marinus en Catrien. Catrien heeft gekookt en Marinus is in de weer geweest met de barbecue. We hebben heerlijk gegeten. Het afwassen hebben we met z'n allen gedaan.

Vrijdag 29 en Zaterdag 30 maart

We beginnen de dag met een fietstocht. Een bekende route, deels over het Algarve fietspad, naar Quarteira. Heen met de harde wind tegen, terug met de wind in de rug. In Quarteira is het druk op de boulevard; geen strandweer dus iedereen is aan het wandelen. We gaan weer koffie drinken aan het einde van de boulevard, ons "vaste" adres. De laatste keer dat we er waren gesloten, nu gerenoveerd en een nieuwe eigenaar. De koffie is er gelukkig onveranderd lekker. Na de middag moet er gewassen worden. Uiteraard op de makkelijke manier. Bij de Intermarché in Olhos de Aqua, in de grootste wasautomaat. Het wachten tot het ding klaar is doen we weer op een terras. De rest van de middag rommelen wat rond de camper. Terwijl de wind wat minder wordt, drijven er wolken over. In de zon is het heerlijk, zonder zon is het fris.

De zaterdag is een sportieve dag. Twee keer wandelen langs de kust en fietsen naar Olhos de Aqua. Helaas is het weer wat minder fraai. Overdag veel wind en een zon die regelmatig achter de wolken verdwijnt. Geen strandweer.

Zondag 31 maart

De zomertijd heeft ook in Portugal zijn intrede gedaan. Voor het tijdsverschil met Europa maakt dat overigens geen verschil; het blijft hier een uur vroeger. Het grootste voordeel voor ons is dat het nu een uur langer licht is 's avonds. De dag begint zwaar bewolkt. Volgens de weersvoorspellingen zou het zelfs kunnen gaan regenen vanmiddag. We beginnen maar weer met een wandeling, die qua afstand een beetje uit de hand loopt. Hoog over de rotskust, de zon komt te voorschijn en we blijven lopen. We willen koffie drinken onderweg maar alles is nog gesloten: mogelijk omdat het zondag is of de zomertijd is nog niet helemaal doorgedrongen. Terug bij de camper staat de koffie klaar bij Marinus en Catrien. Omdat zij morgen teruggaan naar huis, besluiten we om samen nog een keer uit eten te gaan. Bij een restaurant vlakbij de camperplek, op het terras. We gaan aan de kip-piri-piri, we zijn tenslotte in Portugal. Gezellig en heerlijk gegeten in de zon. Zo tegen een uur of zes is die zon verdwenen, maar de voorspelde regen blijft gelukkig uit. Maar goed ook want we gaan inpakken: morgen weer verder.

Maandag 1 april

We vertrekken vroeg uit Falesia; niet nadat we afscheid genomen hebben van Marinus, Catrien en Max. Zij vertrekken richting huis, wij blijven nog even in de Algarve. We gaan eerst naar Loulé, naar CamperServ: we hopen dat ze daar wat aan de kapotte keukenkraan kunnen doen. Na wat zoekwerk hebben ze inderdaad een passende kraan. De volgende vraag is wanneer dat ding geïnstalleerd kan worden. Nou dat kan op 9 april: en daar gaan wij niet op wachten. Na wat overleg mogen we aan het einde van de middag terug komen. Als ander klussen meevallen worden we geholpen. Om de tijd te overbruggen rijden we terug naar Falesia en parkeren de camper op de gedoogplek bij Praia dos Tomates. Een enorme parkeerplaats bij het fraaie strand. Alleen de strandbar die er twee jaar geleden nog stond is helemaal verdwenen. Geen voorzieningen en een beetje in the middle of nowhere; er staan zo'n vijftien campers. Heerlijk weer hier: de wolken blijven op afstand en er is nauwelijks wind. In de loop van de middag gaan we terug naar CamperServ. Het is er druk, maar we worden snel geholpen door een Engelsman. De man heeft duidelijk verstand van zaken en, net zo belangrijk, het juiste gereedschap. Binnen een kwartier is de nieuwe kraan geïnstalleerd, en hij doet wat hij moet doen. Er blijkt ook nog een Lidl in de buurt te zitten en omdat we toch rijden gaan we er langs voor wat boodschappen. Bier, wijn en wat andere zaken die belangrijk zijn in het leven van camperaars. Tot slot gaan we terug naar Praia dos Tomates, waar de zon nog volop schijnt maar een harde wind het buiten zitten onmogelijk maakt. En tegen de avond worden we overvallen door een enorme kudde schapen, die tussen de campers lopen te scharrelen. Het heeft wel iets weg van Marokko.

Dinsdag 2 april

Gisteravond hebben we een planning gemaakt voor de rest van de week. En hoe dat totaal anders kan lopen hebben we vandaag ondervonden. De dag begint fris en vochtig: de camper is kletsnat door de vochtige zeewind. Maar de zon schijnt en we gaan op pad naar Alvor, vijftig kilometer verder. Vlak voor de camperplek daar zien we grote plassen water langs de kant van de weg. En dat voorspelt niet veel goeds. De camperplek, met de ondergrond van zand en klei, is één grote modderpoel. Het moet hier enorm geregend hebben. We parkeren de camper aan de zijkant en lopen een rondje over het terrein. Geen fatsoenlijke, moddervrije plek meer te vinden. Terug bij de camper en na het schoonmaken van de schoenen drinken we koffie en overleggen wat te doen. Hier blijven is geen optie en we besluiten om eerst naar het grote winkelcentrum Aqua in Portimão te gaan. Wat kijken, wat kopen en wat eten. En we besluiten om terug te gaan naar Falesia, naar Praia dos Tomates. Het voordeel van een camper, je kunt gaan en staan waar je wilt. Geen enkel spoor van regen onderweg, Kennelijk is die uitgerekend in Alvor gevallen. We staan dus weer op onze "oude" plek. Lekker in de zon en veel minder wind dan gisteren.

Woensdag 3 en Donderdag 4 april

Weer een wandeling vandaag, nu naar de erg luxe havenplaats Villamoura. Weer een stralende dag met behoorlijk veel wind. We slenteren door de grote haven met talloze dure restaurants en dito winkels. Even buiten de haven zien we een terras waar Portugezen zitten. Daar is de koffie nog betaalbaar; en lekker. Terug bij de camper gaan de stoelen in de ruststand. Uit de wind en in de zon is het erg warm. Aan het einde van de middag gaan we nog een keer wandelen, nu naar Falesia. Eigenlijk te warm  en we zijn blij dat we halverwege bij kunnen komen op een terras. 

De donderdag is onze laatste dag bij het strand van Praia dos Tomates. We gaan nog een keer fietsen naar Quarteira, bijkomen in de zon en tot slot nog een wandeling. In de loop van de middag gaat het weer veranderen. Het begint met een harde wind, waarna er wolken verschijnen. En in de loop van de nacht krijgen we regen. Voor het eerst sedert maanden wordt de camper weer nat.

Vrijdag 5 april

Het fraaie weer van de afgelopen weken lijkt op te zijn. Behalve veel wind krijgen we zo om het uur een bui regen over ons heen. We gaan dus weer rijden vandaag, verlaten de kust en gaan een stukje het binnenland in. Naar Silves waar we elke keer als we in de Algarve zijn tenminste één keer terecht komen. Uit de drie camperplaatsen kiezen we die van Antoine weer. De cp is matig bezet en volgens Antoine is het de hele winter erg rustig geweest. Tussen de buien door lopen we een rondje Silves, waarbij we ook langs de twee andere camperplaatsen komen. Ook deze twee zijn matig bezet: waarschijnlijk zijn drie camperplaatsen iets te veel van het goede in Silves. Er is weinig veranderd in de stad. Alleen de Lidl is verhuisd naar een groot gerestaureerd pand. En de ooievaars zijn er nog: bijna de hele dag door zie je ze vliegen.

Zaterdag 6 april

Wat minder regen vandaag: niet meer om het uur een bui zoals gisteren, maar nu om de twee uur. Nog altijd veel wind en een temperatuur die blijft steken op een graad of veertien. Veel binnen zitten dus en daar moeten we weer erg aan wennen. Voor in de middag maken we nog een wandeling, waarna we gaan eten. Bij het restaurant met het speciale tarief voor camperaars: Casa Velha De Silves. Daar is het erg druk en iedereen zit binnen: veel lawaai en een nogal chaotische bediening. Maar we klagen niet: voor zeven eurovijftig per persoon een compleet menu inclusief drank en koffie. Marokkoprijzen; maar daar met water in plaats van wijn. Morgen gaan we verder naar het noorden. Nog niet heel ver, maar de terugreis is dan toch aarzelend begonnen.

Zondag 7 april

Een rit van negentig kilometer vandaag. Bijna loodrecht naar het noorden. Het is zwaar bewolkt en het miezert af en toe. De zon krijgen we niet te zien. We stoppen in het stadje Castro Verde op een fraaie camping. Met NKC korting kost dat acht euro per nacht, inclusief alles. Natuurlijk maken we een wandeling door de stad. En dat is behoorlijk klimmen: het oude deel ligt veel hoger dan de rest. Niet bijzonder overigens en erg stil op zondag. Op een Chinese winkel na is alles gesloten en bijna geen mens op straat. We zijn net op tijd terug bij de camper voor er weer een enorme hoosbui naar beneden komt. Morgen gaan we naar Spanje. 

Maandag 8 april

Na drie dagen regen is het vandaag droog: wolken afgewisseld met zon. En dat maakt het reizen een stuk aangenamer. Bovendien is de weg van Castro Verde, via Evora, naar de grensplaats Badajoz in goede conditie. We staan dus in Badajoz, in Spanje, op een camperplaats, aan de rivier Guadiana. Twintig plaatsen, met water en loosmogelijkheden, en nog gratis ook. Enkel parkeren en slapen; wil je buiten zitten moet je naar het park bij de rivier. We maken weer een wandeling. Via een oude brug kom je in het historische- en winkelcentrum. In de middaguren uitgestorven; het leven begint pas weer aan het einde van de middag om een uur of vijf. Zo ook in het park achter ons. Er wordt gewandeld, getrimd, gespeeld en eenden en ganzen gevoerd. Vooral de negen nog erg jonge kuikens zijn in trek. Ondertussen komen er steeds meer campers binnenrijden. We maken een praatje met een Engelse buurman: in een tot camper omgebouwde bibliotheekbus. Een mooi ding. En we geven wat informatie over Marokko aan twee Nederlanders met nog erg jonge kinderen. Zij zijn acht maanden op reis en willen dus nog naar Marokko. We zijn een beetje jaloers, maar gaan morgen toch echt de andere kant op. In de loop van de avond staat de camperplek helemaal vol. Campers die daarna nog binnenkomen, verdwijnen in een zijstraatje. 

Dinsdag 9 april

Alweer een natte, maar vooral koude dag. We hebben vierhonderdvijftig kilometer te gaan en die rijden we met de kachel aan. De buitentemperatuur komt niet boven de vijf graden. Tegen drie uur zijn we in Palencia, waar we een voor ons nieuwe camperplaats opzoeken. Ook deze ligt vlak bij het centrum. Tanken en aanmelden bij het tankstation "Suances" en vervolgens de daartegenover gratis cp oprijden. Met alle denkbare voorzieningen: water en douches moeten betaald worden. De wifi en elektra zijn gratis. Helaas zijn alle stopkontakten bezet, maar de wifi is uitstekend. Tegen een uur of vijf gaan we de stad in op zoek naar onze favoriete Spaanse wijn. Het is even zoeken dus behalve met wijn komen we ook met andere spulletjes thuis. Thuis, in de camper dus, is het ook koud. En bij inspectie van de proviandkast komen we nog erwtensoep tegen. Erg toepasselijk bij dit weer. En met ook nog de kachel aan wordt het nog een behaaglijke avond. 

Woensdag 10 april

Weer verder naar het noorden vandaag. Via Burgos, Logroño en Pamplona de Pyreneeën over. We blijven het een leuke, avontuurlijke route vinden. En langs bijna de hele route komen we wandelaars tegen op weg naar Santiago de Compostella. Dik aangekleed en in regen pakken omdat het af en toe miezert. Tot in de buurt van de hoogste bergpas, de Ibañeta. Daar omheen regent het pijpenstelen: desondanks blijven de wandelaars lopen. We hebben met ze te doen. Als we aankomen op de eindbestemming voor vandaag, St. Jean-Pied-de-Port, is het gelukkig droog. We kiezen voor de camperplaats bij het sportcomplex: toegang via een betaalautomaat met slagboom. Het kost acht euro per vierentwintig uur, inclusief elektra, water en lozen. En omdat er meer campers zijn dan aansluitpunten voor stroom, wordt er druk overlegd en onderhandeld over "doorlussen". In het stadje zelf is het druk. Overal wandelaars die rond een uur of vijf er een etappe op hebben zitten en op zoek zijn naar een overnachtingsplek. En eigenlijk staat alles hier in het teken van de "Camino de Santiago": eten, drinken, slapen en souvenirs. Met hier en daar een vleugje "Pays Basque".   

Donderdag 11 april

Het regent in de Pyreneeën: snel inpakken en wegwezen dus. Richting Mont de Marsan. Daar in de buurt toetsen we Antwerpen in op de TomTom. Voor we naar huis rijden willen we nog op bezoek bij Frank en Ria in hun nieuwe huis in Westmalle. Volgens onze TomTom is dat nog elfhonderd kilometer zonder tolwegen. Om een uur of elf is het droog en komt de zon steeds vaker tevoorschijn. We passeren het erg drukke Bordeaux en rijden de N10 op. Zo tegen een uur of twee zoeken we een overnachtingsplek op via de NKC-app. Die vinden we in de buurt van Ruffec, in het dorp Verteuil-sur-Charente. Een fraaie camperplek bij een park en een leuk dorp met een mooi kasteel. Er is een flinke wandeling nodig om er een redelijke foto van te maken. Terug bij de camper komen we "oude" bekenden tegen. Jan en Pieta staan ook op deze plek. Op een bankje in de zon houden we een bijpraat-sessie en wisselen we de reiservaringen uit. Morgen weer verder naar het noorden, met behulp van de TomTom. 

Vrijdag 12 april

We nemen opnieuw afscheid van Jan en Pieta en reizen verder naar het noorden. Voor het eerst sedert een week onder een strakblauwe lucht. Dus willen we niet te ver rijden en kunnen we nog ergens in de zon zitten. Dat ergens wordt het dorp Saint Viâtre, vijftig kilometer onder Orleans en zo'n vijftien kilometer van de snelwegen. Een camperplaats aan een meer op het terrein van een voormalige camping in een soort park. Gratis, inclusief water en loosmogelijkheden: het toiletgebouwtje zit nog op slot. Officieel plaats voor vijf campers maar vooralsnog zijn wij de enige. Het dorp ziet er keurig onderhouden uit. Heel veel oude, maar fraai gerestaureerde huisjes. Mogelijk tweede woningen van mensen uit de grote steden hier in de buurt. Helaas dus weinig leven en mensen in de brouwerij en weinig winkeltjes nog. Terug bij de camper hebben we een aantal buren gekregen, waaronder een Nederlandse camper. Op weg naar het zuiden, ze zijn net aan de reis begonnen.

Zaterdag 13 april

We hebben er een koude nacht opzitten. Als we opstaan is het maar vier graden: de kachel gaat dus even aan. Vandaag een rit van tweehonderd kilometer door het Franse binnenland. Ergens bij de Loire moeten we een brug over. En die wordt gerenoveerd en wij kunnen er niet over. We moeten terug en de omleiding kost een uur. Tegen half drie zijn we in het dorp Aix-en-Orthe, op de camperplaats waar we al veel vaker geweest zijn. Een leuke plek met heerlijke douches: zeven euro zonderstroom. Helaas stelt het dorp weinig voor. Erg veel leegstand en dat wordt elke keer wanneer we hier komen erger. Een koude dag vandaag met veel wolken. Af en toe piept de zon er even tussendoor en dan proberen we buiten te zitten. Zo tot een uur of vijf, dan vluchten we de camper in. Morgen naar België.

Zondag 14 april

We dachten dat de afgelopen nachten koud waren geweest, maar de afgelopen nacht was het helemaal raak: min vijf graden bij het opstaan! De fraaie grasvelden om ons heen zijn wit bevroren. Om acht uur gaan we al rijden, weer bijna loodrecht naar het noorden. Via Reims en Charleroi zijn we rond drie uur in Westmalle, in de buurt van Antwerpen. Daar wonen Frank en Ria in hun nieuwe huis. We kennen elkaar van de Marokkoreizen en van de geweldige wandeltochten die we daar samen gemaakt hebben. Vanwege de verhuizing zijn zij dit voorjaar niet op reis geweest. Na een rondleiding door hun prachtige nieuwe woning hadden we heel wat bij te praten. En we moesten blijven eten natuurlijk: heerlijk. En geen afwas na afloop, ze hebben ook een vaatwasser. Zo rond een uur of acht nemen we afscheid. Met de afspraak dat we allebei volgend jaar weer naar Marokko gaan. Inshallah. Na nog twee uur gereden te hebben, zijn we om tien uur weer in Apeldoorn. En zit deze reis er weer op, na 9664 kilometer. We hebben p de laatste week na hebben we prachtig weer gehad, leuke mensen ontmoet en weer genoten van Marokko. We blijven het een fascinerend land vinden.

We willen alle volgers van dit reisverhaal weer bedanken voor de belangstelling. En ook iedereen die gereageerd heeft in het gastenboek, via de e-mail en appjes. Tot het verslag van de volgende reis!