2024: Weer naar Marokko; deel 4

Vrijdag 23 februari

De dag begint zwaar bewolkt en het is windstil. En die combinatie is niet handig aan zee. We besluiten om voor de laatste keer een fietstocht te maken hier. Opnieuw de route tussen de landbouwakkertjes door. Overal wordt er volop geoogst, maar men heeft alle tijd om twee fietsers toe te zwaaien. Het zijn vooral de dames die zorgen voor het vervoer. Op ezeltjes, met aan beide zijden volle manden met vers gesneden gewassen. En daar bovenop de mevrouw. Eén en al vriendelijkheid, als je maar geen foto's gaat maken; daar zijn de dames niet van gediend. Op de terugweg door Massa gaan we even naar een mooie supermarkt en een groenteboer. Mooie spullen daar en voor drie euro hebben we een grote zak met van alles en nog wat, inclusief aardbeien. Zoals hierboven beschreven was het onze laatste fietstocht hier, en ook onze laatste dag in Sidi Wassay. Want hoewel het in de loop van de ochtend is gaan waaien en de wolken zijn verdwenen, vinden we vijf dagen aan zee wel genoeg. Vijf prachtige dagen overigens. Na de uitpufsessie bij het zwembad begint het om vier uur hard te waaien. De hoogste tijd om met het inpakken te beginnen. Bijna alles kan naar binnen, op de stoelen en de tafel na. We krijgen nog visite: Otto en Marian komen voor een afscheidsborrel. Waar en wanneer we elkaar weer tegenkomen tijdens het camperen, is niet te voorspellen. Maar dat is tevens ook één van de leuke dingen van het camperen: onverwachte ontmoetingen op momenten dat je die niet verwacht. We hebben weer anderhalf uur gezellig zitten kletsen. Ondertussen is het erg hard gaan waaien. En die wind is tot daar aan toe, maar de zand en stofwolken die je om de oren krijgt dringen overal doorheen. Volgens ons is morgen al het zand op in Sidi Wassay. In Nederland is de storm Louis actief. Hoe die storm hier heet weten we niet, misschien wel Mohammed. Als we de nacht goed doorkomen, de camper lijkt weer op een boot, gaan we morgen naar de grote stad Taroudant.

Een fraaie moskee aan de zuidkant van Massa.

Zaterdag 24 februari

We hebben een heftige nacht achter de rug. De storm duurde tot vier uur in de nacht en tot die tijd hebben we geen moment stil gelegen in bed. En je hoort allerlei geluiden waarvan je denkt wat is dat nou weer. Als we opstaan is de wereld om ons heen bruin van het stof en zand. En ook de camper dus. We maken de ramen voorzichtig schoon zodat we in elk geval kunnen rijden. We nemen afscheid van Lea, Fred, Otto en Marian en gaan op pad. De eerste stop is bij een was cabine van een pompstation. Er is één auto voor ons en we wachten op gepaste afstand op onze beurt. Tot er een Marokkaan uit het niets voor ons komt staan. Dat pikken we niet en gaan weg, op naar de volgende. En daar zijn er hier heel veel van; bij elk pompstation worden auto's gewassen. Allemaal volop in bedrijf. Van het verhaal dat er geen auto's meer gewassen mogen worden vanwege het tekort aan water, is in deze streek niets te merken. Bij de volgende pomp worden we gelukkig goed geholpen. Als we tijdens het wachten koffie gaan drinken in het restaurant, herkennen we de plek: hier zijn we vorig jaar ook geweest. De route naar Taroudant loopt langs Agadir. Daar rijden we even in want we willen naar de Carrefour voor wat boodschappen. Eigenlijk niet handig en zeker niet op zaterdag. In Agadir is het razend druk, vooral op de vele rotondes. Maar ook deze missie voltooien we zonder problemen. Om een uur of drie zijn we op de camping Du Jardin even buiten Taroudant. We zijn hier al vaker geweest en er is in al tijd eigenlijk niets veranderd, zij het dat nu bijna alle plekken bezet zijn. Op één mooie plek na en die pikken we in. Het is een vrij eenvoudige camping, maar alle voorzieningen werken. De stoelen en tafel gaan naar buiten, maar voor we uit kunnen puffen moet eerst alles schoon gemaakt worden. Morgen op de fiets naar de grote zondagsmarkt hier en de stad in.

Coördinaten: N30.4775, W8.838.

Als we laarzen bij ons hadden gehad, hadden we het zelf gedaan.

Zondag 25 februari

Op zondag is er markt in Taroudant: en dat is een hele grote. Je kunt er eindeloos ronddwalen. Helaas staan er geen borden met "zo zie je alles". Vee, kuikens, stro, groente en fruit, schoenen, kleding, fietsen, tweede hands spullen, kortom te veel om op te noemen. Het is er razend druk, het lijkt wel of de ene helft van Taroudant spullen verkoopt aan de andere helft. Overigens lijken al die markten in Marokko op elkaar. En hoe groter een markt, hoe meer van hetzelfde. We banjeren er een uurtje rond en houden het verder wel voor gezien. We gaan op de fiets het centrum in. Zoals iedereen dat doet hier. En als het niet met de fiets is, dan met een brommertje. En als dat ook niet kan, dan desnoods maar met de auto. Fietsen door Taroudant is bijna acrobatiek. Het middelpunt van Taroudant is het grote plein. Met veel terrassen met een fraai uitzicht op wat er zich op het plein allemaal afspeelt. Vandaag waren dat vooral muzikanten en een soort kruidendokter. Die laatste stond met veel gevoel voor dramatiek allerlei heilzame drankjes en zalfjes aan te prijzen. En, niet ongebruikelijk in Marokko, een plein met eigenlijk enkel mannen. De dames kom je tegen in de overdekte soek. Na de koffie fietsen we terug het centrum uit, niet nadat we vers gebrande pinda's gescoord hebben bij de enige pindaman die we gezien hebben. Inmiddels is het etenstijd en we belanden bij toeval in een lux restaurant "Le Kashba". We zitten buiten in een fraaie tuin, maar we hebben elders wel eens beter gegeten. Aan het einde van de middag gaan we nog een keer fietsen. Taroudant is een grote, ommuurde stad waar je helemaal omheen kunt fietsen via een soort rondweg. En ook op die weg is het erg druk; waarschijnlijk omdat het zondag is en er veel mensen terugkomen van de markt. En ook veel vrouwen met kinderen die naar één van de vele pleinen gaan met speeltoestellen. Jonge kinderen worden hier voor in de avond uitgelaten. Terug bij de camper nemen we het besluit om morgen een stukje naar het noorden te rijden. We hebben vandaag wel genoeg gezien van Taroudant.

Altijd weer spectaculair: een beetje volle vrachtwagen met stro.

Een deel van het grote plein; met de moskee en één van de vele koetsjes

Maandag 26 februari

Vandaag een ritje van Taroudant naar Aourir, even voorbij Agadir; een goeie honderd kilometer. Tussen beide grote steden ligt een goede weg, hoewel het landschap uitgesproken saai is. En qua snelheid is het oppassen geblazen. Om de haverklap moet je de snelheid aanpassen: van 100 naar 80, 60 en 40. En er wordt gecontroleerd: via flitspalen tegenwoordig en nog steeds met verdekt opgestelde agenten met laserguns. Maar ook vandaag rollen we zonder problemen Agadir binnen. Over het rijden door Agadir hebben we al eerder geschreven. Waarbij je het woord rijden moet vervangen door sukkelen. Het bekende devies "niet ergeren maar verwonderen" is hier helemaal van toepassing. Om een uur of twee zijn we weer op de camping in Aourir. Traditioneel voor ons de eerste camping van het begin van de terugreis naar Europa. Hoelang we hier blijven weten we niet. De planning van de terugreis naar Europa houdt verband met het begin van de ramadan op 11 maart a.s. Dan willen we Marokko uit zijn. Marokkanen die een hele dag niet mogen eten en drinken worden er niet gezelliger op. Even na ons komen Frank en Ria ook de camping op rijden. We hebben elkaar een hele week niet gezien dus er valt veel bij te praten. Bij hun op het terras met de consumpties die daar bij horen.

Coördinaten: N30.49832, W9.67032.

Onze "nieuwe" plek op Camping Aourir.

Dinsdag 27 februari

We zijn erg druk geweest vandaag: een soort grote voorjaarsschoonmaak. Na bijna acht weken Marokko was de camper daar hard aan toe. De zand- en stofwolken die af en toe over ons heenkomen, blijven plakken aan de camper. De hoop dat deze door de rijwind wel zouden verdwijnen, bleek ijdel. Een hele ochtend poetsen dus met z'n tweeën. En ook de fietsen ontkomen niet aan de schoonmaakwoede. Zelfs het wasgoed ligt weer schoon en fris in de kasten. Alleen wijzelf moeten nog onder de douche vanavond. In de loop van de middag gaan we nog even Aourir in met Frank en Ria. Eerst naar een zaakje met meubelstoffen. We hebben een verzoek gekregen om uit te kijken naar een Marokkaans stofje voor een Nederlandse poef. We maken foto's die we vanavond naar Nederland sturen: mogelijk morgen een vervolg. De volgende stop is bij een brillenwinkel. Een oude zonnebril van Wobbie is in stukken gebroken. En die zat nog zo lekker. De aardige mevrouw wil wel een poging wagen de bril weer in elkaar te lijmen, maar garantie tot aan de deur. Tijdens de reparatie worden er allerlei monturen gepast en we zijn nieuwsgierig naar wat een nieuwe bril nou kost in Marokko. Voor een montuur ben je zo'n twintig euro kwijt. Een complete bril, met glazen voor veraf en dichtbij, kost tussen de twee- en driehonderd euro. De ogen worden hier opgemeten, de glazen moeten uit Casablanca komen. Via de broer van Hans, Mohammed Anders. We houden het voorlopig maar bij de gerepareerde bril. De reparatie is overigens gratis, want de lijm is niet duur in Marokko. De volgende halte is de verstopte bakkerij waar Frank en Ria hun brood kopen. Een bakkerij met één oven waar brood gebakken wordt voor winkels en handelaren. Maar elke dirham voor een verkocht brood is er natuurlijk één. Op de terugweg stoppen we nog een paar keer voor bananen, appels, gebak en chocolade. De rest halen we morgen: dan is het weer marktdag in Aourir.

Marokkaanse stoffen voor een Nederlandse poef.

De bakker in de weer met een bakblik dat de oven in gaat.

Woensdag 28 februari

Op naar de markt dus vandaag: we zijn vroeg en het is er nog lekker rustig. Alle tijd en ruimte om er lekker rond te dwalen. Toch lijkt het er op dat ook deze markt minder bezet is dan voorgaande jaren. Nog altijd veel groente en fruit, maar de rest lijkt minder te zijn geworden. We fietsen nog even door naar de "kunstenaarssteeg", even buiten Aourir. Daar weten we ook een stoffenzaak te zitten. Er staat één kant en klare poef, maar hoezen en mooie stoffen kunnen we er niet vinden. Wel een bijzettafeltje met het blad van een langspeelplaat. Een langspeelplaat met oude Hollandse smartlappen met onder andere "Als de klok van Arnemuiden". Hoe zoiets in Marokko terecht is gekomen is ons een raadsel, evenals het idee om daar een bijzettafeltje van te maken. Helaas hebben we er geen plaats voor in de camper. Ook aan het einde van de middag gaan we nog een keer op de fiets Aourir in. Nog één keer op zoek naar de bekleding voor een poef. Ook deze keer tevergeefs, we beginnen de moed te verliezen.

Het bovenblad van een bijzettafeltje.

Geparkeerd midden op de drukste driesprong van Aourir.

Donderdag 29 februari

Als je een paar dagen in Aourir staat, moet je zeker één dag naar Agadir. En wel om te shoppen, jazeker shoppen. Vandaag is het zo'n dag. Met Frank en Ria op de fiets naar de grote stad. Gelukkig weten we er redelijk de weg. Via de haven van Anza rijden we de fraaie boulevard van Agadir op. Van daaruit eerst naar de Uniprix en aansluitend naar La Frabrique. Twee beroemde winkels in met name de Franse camperwereld. Vooral de eerste met een ruim assortiment aan sterke drank en kleding. Ideaal voor echtparen die elk zo hun eigen interesses hebben. Na de warme maaltijd, ook daarvoor hebben we een vast adres, fietsen we verder naar de grote supermarkt Marjane. Voor we er naar binnen gaan belanden we opnieuw in een modezaak: LC Waikiki. En zowaar, de opruiming is er begonnen! Het resultaat van een klein uurtje Waikiki is dat de heren, Frank en Wim, weer voorzien zijn van een aantal nieuwe poloshirts. De dames, Ria en Wobbie, komen er wat bekaaid vanaf. Maar helaas, dit was de laatste modezaak voor vandaag. In de Marjane scoren we min of meer bij toeval een elektrisch kookplaatje. Het ding wat we nu hebben is het aan het begeven. En voor nog geen acht euro zijn we voorlopig uit de brand, althans dat hopen we. Het ding komt overigens uit China: net als het oude plaatje, gekocht bij de Blokker in Apeldoorn. Terug op de camping komen we bij op het terras van Jan en Pieta. Die zijn hier gisteren ook aangekomen en staan vooraan op het terrein. Ideaal als je er een vermoeiende dag op hebt zitten en er bij de eerste camper een koud pilsje klaar staat.

Niet iedereen hier haalt dagelijks zijn brievenbus leeg.

Vrijdag 1 maart

Een luie dag vandaag na de inspanningen van gisteren. Wat lezen en puzzelen en een praatje hier en daar. Na de middag maken we nog een tochtje op de fiets. Weer de boulevard op langs de zee richting Taghazout. Was het er een aantal weken geleden gezellig druk, nu is het er uitgestorven. Er zijn zelfs hotels gesloten. Waarschijnlijk begint het echte seizoen hier zo rond de Pasen. Ergens aan de zee gaan we koffiedrinken bij een restaurant waar het ook al rustig is. Op de parkeerplaats staat een gehandicapte jongen opgesteld als parkeerwacht. We zien hoe hij regelmatig genegeerd wordt door snel wegrijdende auto's. Door zijn beperkingen is hij niet snel genoeg om bij vertrekkende auto's te komen: een beetje sneue aanblik. Als wij vertrekken geven we hem een paar dirham omdat hij goed op onze fietsen gepast heeft. Hij glundert van oor tot oor.

Even geen passagiers vanmiddag.

Zaterdag 2 maart

Een bewolkte dag vandaag: de temperatuur blijft steken op drieëntwintig graden. Een prima temperatuur voor een wandeling. We lopen een rondje om het voetbalveld, ergens halverwege een berghelling. Een zandvlakte, ver van de bewoonde wereld, met twee heuse doelen. Zo te zien is het al erg lang geleden dat er gevoetbald is. Al met al een rondje van zo'n anderhalf uur. Niet echt spannend en dat hoeft ook niet: de tijd van de uitdagingen op wandelgebied hebben we wel gehad. De middag brengen we in gepaste rust door. Met nog een laatste wandeling aan het einde van de middag. En we besluiten dat we maandag verder naar het noorden reizen. We willen nog een paar dagen aan zee staan.

Een mandarijn, speciaal opgehangen voor voor onze vriend de grauwe buulbuul.

Zondag 3 maart

Vanmorgen gaan we eerst op de fiets Aourir in. Met de bedoeling om er de laatste boodschappen in te slaan voor we morgen vertrekken. Onderweg komen we de camper van Gerrie en Annie tegen, ook zij gaan naar Camping Aourir. Het wordt er steeds gezelliger. Nog voor we de eerste winkel in zijn geweest besluiten we om tenminste nog één dag langer te blijven. In Aourir gaan we eerst naar de bank, kopen wat bananen en twee smoothies avocado, emporter, om mee te nemen voor vanavond. Met een zak aardbeien, wat groente en een paar potjes crème hebben we de buit wel binnen voor vandaag. Om één uur zijn we terug op de camping. Precies op tijd voor de bestelde tajine met kip in het restaurant. Een wat eenvoudige tajine, maar voor tien euro hoeven we niet zelf te koken en af te wassen. Hoewel we in elk geval nog één dag langer blijven, laten we de geplande afscheidsreceptie toch maar doorgaan. Met z'n achten bij ons onder de luifel, uiteraard met hapjes, drankjes en veel verhalen. Die verhalen worden er niet minder op: helaas geldt dat niet voor de drankjes. Hoe langer in Marokko hoe sneller de voorraad slinkt. Zeker met dit soort recepties.

De receptie op ons terras met als smoes ons vermeende vertrek morgen.

Maandag 4 maart

Voor vandaag staat er een fietstocht op het programma: met z'n tweeën. Maar al snel blijken er meer liefhebbers te zijn. Uiteindelijk wordt het een groep van acht fietsers. De camping ligt aan een doorgaande weg. Rechtsaf ga je naar Aourir, linksaf naar het dorp Alma. En als je verder fietst kom je in een beroemde toeristische attractie terecht: Vallée du Paradis. Een prachtige vallei waar ook nu nog water doorheen stroomt. Erg groen dus, met heel veel mooie palmbomen en bloeiende oleanders. En onderweg tal van souvenirwinkeltjes en restaurantjes. Natuurlijk ook tal van prachtige vergezichten. Het eindpunt van de twintig kilometer lange heenweg is een grote parkeerplaats. Met een toiletgebouw dat nog niet klaar is. Vanaf dat punt kun je enkele wandeltochten maken. Die slaan we over deze keer: misschien iets voor volgend jaar. Op de terugweg drinken we koffie in een fraai restaurant. Helaas is de uitbater alleen en heeft moeite om acht consumpties te verwerken. Maar geholpen door Frank komt het allemaal goed. Als we verder willen fietsen blijkt Wim een lekke voorband te hebben. Met vereende krachten en dankzij een makkelijk te vinden scheurtje, is de klus in tien minuten geklaard. De meeste tijd zat nog in het drogen van de solutie. Ergens op de terugweg slaan we rechtsaf dwars door een paar gehuchten. En ook dit deel van de route is prachtig; ook nu weer door een vallei met wat water. Uiteindelijk komen we weer uit in Aourir. Handig voor een paar boodschappen als brood, gebak en smoothies. Het is inmiddels al half vijf en we besluiten om met z'n achten te gaan eten. Het is even zoeken naar een gelegenheid waar ze binnen een redelijke tijd voor acht personen een maaltijd kunnen serveren. Uiteindelijk belanden we op een dakterras van een restaurant waarvan we de naam niet hebben onthouden. En dat is niet erg, want een volgende keer gaan we ergens anders eten. Om een uur of zes zijn we terug op de camping. We hebben er dan vijftig kilometer opzitten en een erg leuke dag gehad. Zeker een route om te onthouden.

Eén van de vele fraaie vergezichten over de Vallée du Paradis.

Een deel van de deelnemers aan de fietstocht van vandaag.

Dinsdag 5 maart

Onze laatste dag in Aourir: we zijn aardig uitgekeken hier. Een hot item is echter het weer in het noorden: hoe verder naar het noorden, des te minder het weer wordt. Ook de voorspellingen voor de komende veertien dagen houden niet over. Uiteindelijk willen we ook nog naar Portugal; maar ook daar zit het weer in een behoorlijke dip. Toch gaan we morgen honderdvijftig kilometer noordwaarts. We willen nog een paar dagen naar Sidi Kaouki, pal aan zee. Bovendien dicht in de buurt van de grote, leuke stad Essaouira. Deze laatste dag hier werd een rustige dag. Waarbij de ochtend werd onderbroken door een hoop gebrul. Een enorme kudde dromedarissen wandelt langs de camping. Gewoon over de openbare weg met daarachter een rij auto's. En tegenliggers gaan schielijk de berm in: de overmacht is veel te groot. En overal op de camping zijn zijn mensen met fototoestellen en telefoons in de weer. Na de middag moet er weer gerommeld worden aan de fiets van Wim: de voorband staat plotseling weer "plat". Gelukkig hebben we reserve spullen bij ons en met de nodige hulp van Gerrie lijken de problemen opgelost. Wat later dan de bedoeling was, gaan we nog een keer op de fiets naar Taghazout, samen met Gerrie en Annie. Over de boulevard, altijd weer een leuke tocht. En ook het dorp zelf blijft apart: je ziet er altijd weer iets bijzonders. Terug bij de camper, het is dan half zeven, is het snel douchen en inpakken. We zijn bijna klaar voor het vertrek morgen.

Dromedarissen onder begeleiding van een ezel.

Mooi of niet mooi: over smaak valt niet te twisten.