2023: Marokko Deel 2

 

Zondag 12 februari

Gisteren aan het einde van de dag ontstond er een storing in het elektriciteitsnet van de camping. Dus even geen stroom, dachten wij. Maar als de stroompalen weer werken, zitten wij nog zonder. Ook het wisselen van de kabels lost het probleem niet op.

Vanochtend gaan we op onderzoek uit. Maar zover wij er verstand van hebben komen we geen mogelijke oorzaak tegen. Gelukkig werkt alles wel op het 12v systeem; de accu's worden opgeladen via de zonnepanelen. De 220v is vooral handig om op onze gasvoorraad te besparen. Want de koelkast heeft nu gas nodig en hetzelfde geldt voor het koken. Voor het opladen van allerlei spullen hebben we nu een kabelhaspel in de camper liggen. Het lijkt wel of er ieder jaar meer apparaten bijkomen die opgeladen moeten worden. Fietsaccu's, telefoons, een e-reader, tandenborstels, de laptop en de batterij van het fototoestel om maar eens wat te noemen.

Na de middag, na het dutje, drinken we koffie in het restaurant hier. Niet zozeer vanwege de koffie, maar vooral om een paar vlogs te bekijken. En in dat restaurant hebben ze WiFi, dat scheelt ons weer internettegoed. 

Tot slot van de dag is er weer een "happy hour" met alle Nederlanders hier, nu al twaalf camperaars. Met erg lekkere hapjes van de organiserende buurvrouw. Weer een leuke dag afsluiting.

Nu, het is al donker buiten, zitten we te dubben wat we morgen gaan doen. We willen graag naar Tafraout maar de weersvoorspellingen zijn niet best voor grote delen van Marokko, waaronder dus ook Tafraout. Hier, in Sidi Wassay zou het nog meevallen. We wachten maar even met beslissen tot morgenvroeg. Ziet het er redelijk uit blijven we nog een dag en anders gaan we rijden.

Zochten we gisteren tevergeefs naar zwarte ibissen, vanmiddag vlogen ze over (volgens een kenner).

Maandag 13 februari

Als we opstaan is het zwaar bewolkt. Er is geen enkele reden dus om langer in Sidi Wassay te blijven. En omdat we het in Tafraout nog te koud vinden, blijven we aan de kust en rijden vijftig kilometer naar het zuiden. De TomTom kiest voor een "binnendoor" weg. En die weg door het erg lange dorp Massa is prima en leuk omdat er wat te zien is. Maar eenmaal buiten de bebouwde kom wordt het een smal weggetje met rafelranden en grote gaten. Om de boel heel te houden is dertig kilometer per uur de maximum snelheid.

Uiteindelijk komen we terecht in Aglou Plage, een vakantiedorp pal aan zee. Met veel vakantiewoningen en twee grote parken. De camping is redelijk bezet, we weten er de weg want we zijn er al vaker geweest. En terwijl het onderweg bijna windstil was, waait het vlak voor en in Aglou Plage onwijs hard. Ondanks een redelijk beschutte plek hebben we weer een deinende camper. 

Voor in de middag gaan we ondanks de bijna storm aan de wandel. Aglou Plage stelt niet zo heel veel voor maar heeft een mooie boulevard met een paar leuke restaurants. Maar in onze herinnering was het er andere jaren gezellig druk. Maar nu niet, het is er bijna uitgestorven. Op een enkel restaurant na is alles gesloten. En omdat het landwind is, wordt de boulevard geteisterd door zandstormen, en wij dus ook. Nog erger, al het zwerfafval waait over het prachtige strand de zee in.

Om een uur of vier neemt de wind wat af maar beter wordt het er niet op. Het begint te regenen. Wij zitten dan al knus in de camper achter een glaasje wijn. En dan tot slot nog goed nieuws: ze hebben op deze camping geweldige douches. Bij de dames zelfs met die hele grote koppen. Een aangename afsluiting van de dag.

Coördinaten: N29.80389, W9.82750.

Een hele lange, saaie, smalle weg.

Een hele lange, mooie maar bijna lege boulevard.

Dinsdag 14 februari

De regen die gisteren aan het einde van de middag begon, hield aan tot in de loop van de ochtend. Volgens ons heeft Aglou Plage voorlopig genoeg water gehad.

In de loop van de ochtend, het is dan inmiddels droog, gaan we naar de grote stad Tiznit, zo'n vijftien kilometer landinwaarts. We gaan met de lijnbus. Geen bushalte te bekennen en we hebben geen idee over vertrek en aankomsttijden. Gewoon aan de weg gaan staan en als er een bus aankomt je hand opsteken. De rit naar Tiznit kost nog geen zestig cent per persoon, af te rekenen bij de conductrice. In een bus waarvan je bij ons zou zeggen "die heeft zijn beste tijd wel gehad". Maar daar denken ze in Marokko heel anders over. 

In Tiznit stoppen we bij de "grote muur", zeg maar het oude ommuurde centrum met een overdekte, permanente markt (een souk). Oud en rommelig, behalve daar ergens middenin waar de juwelierswinkeltjes bij elkaar zitten. En dat zijn er veel met vooral zilveren sierraden, vandaar dat Tiznit ook wel de zilverstad genoemd wordt. En overal staan campers. De camping, tegen het centrum aan, staat vol maar er staan campers op pleinen en in de straten. Bijna allemaal Franse camperaars.

We drinken er lekkere koffie en na wat omzwervingen gaan we eten. En dat is jammer genoeg weer wat minder. Een eenvoudige maar voedzame maaltijd, laten we daar maar bij houden.

De terug reis is gelijk aan de heenweg. Langs de weg gaan staan in de richting waar je heen wilt en de eerste de beste bus aanhouden die voorbij komt. Voor de toekomstige reizigers: van Tiznit naar Aglou Plage moet je lijn 1 of 18 hebben. Als dat tenminste nog leesbaar is bovenaan de bus. Al met al een leuk dagje uit en beter dan de hele dag binnen zitten.

Na het eten, zo rond half zeven, zien we plotseling de zon. Een goede reden om nog even de boulevard over te lopen. Die zon maakt de sombere dag niet meer goed, maar is een waardig afscheid van Aglou Plage. Morgen gaan we naar Tafraout.

Sierradenwinkeltjes in Tiznit.

Vissershutjes even buiten Aglou Plage: we hebben er ooit al eens thee gedronken bij een oude visser.

Woensdag 15 februari

We vertrekken vroeg uit Aglou Plage voor een rit van honderdtwintig kilometer naar Tafraout. Met heel veel regen onderweg. We rijden weer door de grote plaats Tiznit waar het gelukkig erg rustig is vanwege het slechte weer. De eerste veertig kilometer zijn uitgesproken saai. Grote open vlaktes met hier en daar een gebouw in de vorm van een blokkendoos. Maar daarna gaan we de bergen in en wordt het een prachtige route. Met een stevige klimpartij tot boven op de Col de Kardous. Daar bovenop staat een fraai hotel met mooie uitkijkjes over de omgeving. Behalve dan vandaag vanwege de laaghangende bewolking.

Tot een kilometer of vijf voor Tafraout rijden we over een redelijke weg, die dan plotseling ophoudt en we verder moeten over een combinatie van stuk gereden asfalt, zand, gaten en enorme plassen water. Het lijkt erop dat er aan dit stuk weg gewerkt wordt, maar vandaag in elk geval niet. 

Aangekomen in een kletsnat Tafraout zetten we de camper neer op Camping Les Trois Palmiers en (nog) niet op het grote veld. We willen stroom en omdat de 220 aansluiting nog steeds niet werkt, ligt de kabelhaspel weer in de camper. We staan vlakbij Arjan die hier een paar dagen geleden aangekomen is. Woensdag is er markt in Tafraout en we hebben fruit nodig. Die markt is altijd een gezellig hoogtepunt hier in de week. Met Arjan en onder de paraplu's gaan we op pad. Maar ook dat valt vandaag tegen. Het marktterrein is praktisch leeg: alleen in de overdekte markthal is er wat bedrijvigheid. Maar onze voorraad fruit is weer aangevuld. 

Ondertussen zijn we al een aantal bekenden tegengekomen, ondanks dat iedereen verstopt zit in regenpakken en onder paraplu's. Bijna terug bij de camping komen we Mohamed Farih, van de beroemde garage hier, tegen. Hij heeft al eens wat spuitwerk verricht aan onze camper. De begroeting is weer hartelijk en we leggen hem uit dat we een probleem met de elektriciteit hebben. Morgen vroeg om tien uur moeten we bij hem in de garage zijn. Hier op de camping kan dat niet. Als hij hier komt repareren moet hij daarvoor de campingbaas betalen. De verhoudingen zijn soms wat ingewikkeld hier. 

Voor in de avond gaan we uit eten, samen met Arjan. Je moet toch wat met dit weer. We komen terecht bij restaurant Le Kasbah. Heerlijk gegeten daar, en niet onbelangrijk bij dit slechte weer, het is er lekker warm binnen. Het enige minpuntje is de koffie: enkel Nescafé want een automaat is te duur. We hebben wat extra fooi gegeven.

Coördinaten: N29.72139, W8.98111.

Het hoogste punt vandaag: Col de Kardous.

De laatste vijf kilometer vandaag: bar en boos.

Donderdag 16 februari

Natuurlijk zijn we om tien uur bij de garage, dat was afgesproken. Maar daar moeten we wachten op Mohamed. En als die er is wordt er een elektricien gebeld, waar we vervolgens op moeten wachten. Als die er is wordt de boel doorgemeten: met een oude accu, een autolampje en een heleboel draden. De kabel is goed, evenals de stekkerdoos en de aardlekschakelaar. Ergens diep verstopt in een kastje zit het zenuwcentrum van de elektriciteit van onze camper, het elektroblok. Daar wordt gemeten en gesleuteld. Een vermakelijk gezicht overigens, een hele grote Marokkaanse elektricien die ergens onder in een kastje van een camper zit te friemelen. Als dat sleutelen klaar is en we weer stroom hebben, moet de boel weer dichtgeschroefd worden. Maar het is etenstijd en dat gaat voor. Na anderhalf uur wachten wordt de boel afgewerkt. We moeten afrekenen bij Mohamed. Maar die heeft lunchpauze. We zijn het wachten zat en rijden terug naar de camping. We komen hem vast nog wel een keer tegen.

In de loop van de middag maken we samen met Arjan nog een wandeling naar het "oude" Tafraout. Het is bekend terrein voor ons, maar het blijft leuk.

Net terug bij de camper komt er een enorme windvlaag, en een hoop gekraak. Er is een boom tegen een muur gewaaid en die is, evenals de boom, omgevallen. Tegen de achterkant van drie campers, de schade is aanzienlijk. Eén van de campers, nog van Nederlanders ook, kan voorlopig niet verder. Gelukkig reizen ze samen met een ander stel, dan sta je er niet helemaal alleen voor. 

Wij hebben gelukkig geen schade, alleen geen stroom meer. Die is er op de hele camping uitgevlogen. En de waterkranen zijn vanwege de schade aan de muur ook afgesloten. Hadden we de afgelopen dagen geen stroom en vanmiddag weer even wel, nu dus weer niet. Wat een omgewaaide boom niet allemaal te weeg kan brengen.

Rond half zeven gaan we voor de laatste keer uit eten bij Le Kasbah. Arjan vertrekt morgen uit Tafraout en we zien hem deze reis niet weer. Een soort laatst maaltijd dus met z'n drieën. Terwijl we zitten te eten begint het buiten te regenen en opnieuw te waaien. Zeg maar gerust hozen en stormen. Als we na het eten terug gaan naar de campers weten we niet wat we zien. Het water kolkt door de straten. Dwars door het dorp loopt een betonnen rivierbedding. Daar hebben we nog nooit water in gezien. Nu davert het water er doorheen en we hopen maar dat de bruggen het houden.

Er ligt sneeuw op de bergen om ons heen!

De ravage na het omvallen van een boom en muur.

Vrijdag 17 februari

Het viel niet mee de afgelopen nacht. Opnieuw veel buien en zware windstoten, en dus weer een deinende camper. Nog een beetje verdoofd komen we ons bed uit. De wereld ziet er grijs, grauw maar vooral bruin uit om ons heen. Maar het is gelukkig droog. De pechvogels met schade zijn al druk in de weer met al het regelwerk. En op de camping staan veel mannen bij elkaar. Kennelijk een soort werkoverleg, want van enige actie om wat aan de ravage te doen is nog geen sprake. We nemen afscheid van Arjan want die gaat terug naar de kust. Daarna is het inpakken geblazen. Al de natte zooi de garage in en wegwezen van deze camping. Een paar honderd meter verder ligt het grote veld waar tig campers kunnen staan. Maar nu is het er nog erg rustig. Veel camperaars verblijven nog elders in afwachting van beter weer hier.

Wij vinden weer een fraaie plek in de hoek waar we al jaren staan als we hier zijn. En zowaar er breekt een bleek zonnetje door. In combinatie met een nu bescheiden windje ideaal om alle natte spullen te drogen.

Na de middag maken we een wandelingetje door Tafraout. Er is eigenlijk niet zo heel veel veranderd hier. We belanden weer op ons vaste adres voor jus d' orange  en de begroeting is weer hartelijk. Alleen de tanden van die man. Het aantal hebben we elk jaar minder zien worden, nu is bovenin alles verdwenen. Hopelijk ligt dat niet aan de jus. Gelukkig vinden we onze "vaste" schoenmaker ook weer terug; ook die is er dus nog steeds. De enige die we tot nu toe missen is "onze" juwelier. Alles zit er op slot. Hopelijk omdat het vrijdag is, maar daar komen we één dezer dagen nog wel achter.

Coördinaten: N29.72190, W8.98483

Onze plek op het nu nog rustige, grote veld.

Jus d' orange vrienden voor het leven.

Zaterdag 18 februari

Wat kan het hard waaien in Tafraout, de hele nacht was het weer raak. En ook overdag; zo om het half uur krijgen we een harde windvlaag om de oren. Maar we zien de zon vandaag en achter een windscherm is het heerlijk. We maken een wandeling door een buitenwijk van Tafraout. Het ziet er redelijk schoon uit. Hier en daar ligt wat bouwafval waar nog gaten en kuilen mee gedicht moeten worden, maar geen plastic en andere troep. Het belangrijkste is nog dat we ontdekken dat ons favoriete restaurantje, Chez Nadia, er nog is. Gelukkig de crisis van de afgelopen twee jaar overleefd.

In de loop van de middag begint langzaam maar zeker de intocht van de campers hier op het grote veld. Ria, Frank, Johan, Karel en José om maar eens wat bekenden te noemen. Die staan allemaal in "onze" hoek van het grote veld. Het begint weer aardig op Kamp Holland te lijken, met wat Belgische accenten.

Oud en nieuw in één foto gevangen.

Zondag 19 februari

Onze eerste echte wandeling in Tafraout vandaag. Een tocht met maar liefst elf deelnemers en twee honden, waarvan één blind. Gelukkig heeft het dier twee geleide mensen. Een route met volgens kenners de naam "poeltjesroute". Door een kloof achter het dorp langs. Door die kloof loopt water en vormt poeltjes. Maar dit jaar zijn het poelen, het gevolg van alle regen van de afgelopen dagen. Voor ons betekent het dat is er af en toe behoorlijk geklommen moet worden om natte voeten te voorkomen. Het is prachtig wandelweer met maar af en toe een windvlaag door de kloof. Het was weer een test voor de rug van Wobbie en die is redelijk geslaagd. Al met al een pittige, maar gezellige tocht. Na tien kilometer, waarover we zo'n drie en een halfuur over hebben gedaan, zijn we terug bij de camper, waar we heerlijk in de zon kunnen zitten. Op een enkele windvlaag na dan.

Tegen vier uur is het tijd voor een wasbeurt. We gaan naar onze eigen hamam, waar sedert de laatste keer dat we er geweest zijn, niets is veranderd. We worden herkent door de eigenaar en krijgen twee keurige douches toegewezen; met heerlijk warm water. En daar waar het dorp enkel 's ochtends over water kan beschikken in verband met de schaarste, wordt er in de hamam niet op een paar liter gekeken. Kosten: één euro vijftig per persoon. 

Daarna gaan we uit eten, het is tenslotte zondag. Met Ria, Frank en Mark komen we terecht bij een soort snackbar. Een bord friet met wat soorten vlees en Marokkaanse salade plus een drankje kost er nog geen vijf euro. Zoals de dames opmerken: daar kun je niet zelf in de camper voor zitten te knoeien.

De deelnemers van de wandelgroep vandaag.

Bizarre rotsformaties onderweg.

Maandag 20 februari

Een drukke dag die al vroeg begint: we hebben water nodig. Andere jaren reed hier op de camperplek een grote waterwagen van de gemeente rond om de campers te voorzien van water. Daarvoor moest meestal twee euro betaald worden aan de chauffeur cq waterman. Nu schijnt de gemeente bepaald te hebben dat dat water gratis verstrekt moet worden en de chauffeur cq waterman daar geen geld voor mag vragen. Waarop de man weigert om nog met zijn waterwagen de camperplaats op te rijden. Maar niet getreurd, zijn plaats is nu ingenomen door twee particuliere waterbezorgers. Een volle tank kost nu bij hen drie euro. Dat was de eerste actie vandaag.

Vervolgens gaan we weer wandelen, deze keer met Frank, Ria, Mark en Johan met zijn hond. Volgens Frank een eenvoudige route, de reden dat we mee zijn gegaan. Helaas is dat iets te optimistisch ingeschat, het wordt weer een stevige klimpartij met als beloning prachtige vergezichten over de omgeving. 

Na de middag moet de cassette van het toilet geleegd worden. Dat moet bij de enige sanizuil in Marokko, een goede kilometer van de camperplaats. Daarna is het tijd voor de kapper, Wobbie is aan een knipbeurt toe. En ook daarvoor hebben we een vast adres. Weliswaar een herenkapper, maar die heeft geen enkele moeite met de kapsels van westerse dames. De man is drie kwartier met een kam en schaar in de weer. We zijn even bang dat hij nooit meer ophoudt, maar dat valt gelukkig mee. Wij zijn tevreden over het eindresultaat, en de kapper ook. Hij heeft weer vijf euro verdient.

We zijn nog niet helemaal klaar met het uitgeven van geld. Het internettegoed van de telefoon van Wobbie is bijna op. En alweer, ook daarvoor hebben we een vast adres in Tafraout. We worden er hartelijk begroet en er wordt geïnformeerd naar onze gezondheid en die van de kinderen. Ook met hem en zijn familie gaat het goed. Ondertussen is het internettegoed in een razend tempo opgewaardeerd. Eigenlijk zouden we dat zelf ook wel kunnen, maar het is zo'n leuke man.....  

Weer een pittige wandeling vandaag.

Wobbie bij de kapper.

Dinsdag 21 februari

Een erg rustige dag vandaag. Na alle inspanningen van de afgelopen twee dagen moeten we even bijkomen. In de ochtend gaan we op de fiets naar het dorp. Eerst naar een nieuwe supermarkt voor wat boodschappen. Keurig ingericht en een ruim assortiment, zoals je dat van een supermarkt mag verwachten. Daarna nog even de markt over. Woensdag is de officiële marktdag in Tafraout, maar de dag ervoor is bijna alles al ingericht en wordt er al volop verkocht. Het voordeel van de dinsdag is dat het er rustig is. Dat zal morgen heel anders zijn.

Tot nu toe hebben we alle min of meer bekende winkeltjes wel herontdekt. Er is niet zo veel veranderd de afgelopen twee jaar. De enige die we nog niet gezien hebben is "onze" pindaman met vers gebrande pinda's. Hopelijk komen we die morgen nog tegen.

Inmiddels is ook bekend wanneer de jaarlijkse Amandelfeesten gehouden worden: in het weekend van 11,12 en 13 maart. Althans volgens de camperplaats-kapper. En die kan het weten, zegt hij zelf. De eerste evenemententent is al opgebouwd op het grote plein. Die feesten zijn gerelateerd aan de amandelbomen, waar deze streek beroemd om is. En die staan nu in bloei. Maar dan moet je goed zoeken om ze nog te vinden. Elk jaar worden het er minder, waarschijnlijk door het gebrek aan water. Het aantal dode bomen is vele malen groter dan die waar nog bloesems inzitten. Doodzonde.

Aan het einde van de middag gaan we nog maar eens uit eten met Ria, Frank en Mark. Deze keer bij Espace Harbaz. Het voorgerecht en het dessert waren lekker. Voor het hoofdgerecht gaan we de volgende keer naar een ander restaurant.

Het was even zoeken, maar we hebben nog een bloeiende amandelboom ontdekt.

Woensdag 22 februari

In het kader van bijzondere ontmoetingen weer een leuk verhaal. In Tafraout zitten drie garages waar carrosserie reparaties gedaan worden: Mohamed, Ali en Hassan & Said. In deze tijd van het jaar zijn die enkel bezig met campers. Een paar jaar geleden heeft Mohamed onze voorbumper op kleur gespoten. Maar na zoveel jaren begint de verf af te bladderen op hoeken en naden en dat willen we bijgewerkt hebben. En omdat Mohamed veel te veel geld vraagt gaan we naar Hassan en Said. Mede op advies van Arjan die daar ook geweest is. Bij de garage spreken we een monteur aan en die gaat bellen. Even later komt er een grote jongen naar ons toe die breed begint te grijnzen. Hij herkent ons en wij, na goed kijken, hem ook. Het is "kleine Mohamed", de waterjongen. De eerste jaren dat wij hier stonden kwam er een jochie langs die lege waterflessen verzamelde voor het statiegeld. En hij bezorgde gevulde waterflessen. Eerst twee aan het stuur van een fietsje, later vier in een karretje. En zijn moeder kon de was voor je doen; niet altijd even succesvol, maar dat is een ander verhaal. Die kleine Mohamed is dus nu een grote Mohamed geworden. 

Vanochtend, op de afgesproken tijd kwam hij langs: hij regelt alles. Legt uit hoe het probleem het beste opgelost kan worden, we spreken een prijs af met hem en hij zet een collega aan het werk. Zoals ze bij ons zeggen: die jongen is goed terecht gekomen. 

Terwijl er hard gewerkt wordt aan de bumper gaan wij naar de markt. Het is er gezellig druk. Veel bekende en onbekende camperaars, maar nog veel meer Marokkanen. Er wordt volop gekocht. Bij alle kramen is wel wat te doen. En wie komen we tegen: onze pindaman. We zijn zelden zo uitbundig begroet door een Marokkaan. Helaas is hij gestopt met de verkoop van pinda's. Hij is nu op zoek naar een baal hooi voor zijn geiten en schapen. We komen terug met twee volle fietstassen en hebben weer voldoende eten in de camper voor de komende week.

In de loop van de middag gaan we op verjaardagvisite. Frank is jarig, pas één en zeventig jaar oud. Die kan dus nog jaren mee. Het is een verjaardag met Marokkaans gebak en Europese drankjes. Het blijkt een prima combinatie. Tot slot van de dag gaan we maar weer uit eten; deze keer bij Restaurant Ahbril. Een eenvoudig restaurant met dito tajines en Marokkaanse salades. Maar over een warme maaltijd van drie euro per persoon hoor je ons niet klagen. 

Links de nu grote Mohammed en rechts Hassan.

Een haan op de markt die waarschijnlijk de avond niet gehaald heeft.

Donderdag 23 februari

We zijn er weer op tijd uit want om tien uur moeten we bij de garage zijn. Altijd weer spannend hoe e.e.a. gaat verlopen. Maar eerst nemen we afscheid van Anne en Nel. We hebben een paar dagen bij elkaar in de buurt gestaan en dat was erg gezellig. Zij gaan nog een stukje verder Marokko in. Als om half tien bij de garage een monteur ons aan ziet komen, worden we netjes op een vrije plek begeleid. En meteen gaat er iemand aan de slag met het afplakken. Om de garage heen staan zo'n tien campers waar aan gewerkt wordt. Na een tijd in de zon gezeten te hebben, gaan we voorzichtig kijken: de bumper staat dan al in de grondverf. Dat spuiten van de campers gebeurt overigens gewoon in de open lucht. Bijna alle campers zijn veel te groot voor de garage. En als het hard waait wordt er niet gespoten: dat is een kwestie van gevoel zo begrepen wij van een spuitgast. Wij gaan maar wandelen, of beter gezegd rondzwerven door Tafraout. Met een pauze voor verse jus. 

Om een uur of één zijn we terug bij de camper en die staat te glimmen in de zon, althans de bumper. De rest zit behoorlijk onder het stof en valt een beetje uit de toon. Dat er afwassen zullen we zelf moeten doen. We rekenen af met Mohamed en lopen nog eens met hem om de camper. Hij vindt onze velgen er niet mooi meer uitzien en de volgende keer moeten we bij hem komen om die dingen te restaureren. Mohamed is niet alleen groot geworden, maar op zakelijk gebied ook een slimme jongen.

Terug op de camperplek moet de boel weer geïnstalleerd worden en komen we bij onder de luifel. Het is een erg warme dag. En we gaan weer op visite; we zijn uitgenodigd door Wil en Rob. We hebben elkaar een paar jaar geleden voor het eerst ontmoet in Griekenland en daarna een paar keer hier in Tafraout. Het wordt tevens een afscheidsborrel, zij gaan verder Marokko in. Altijd weer leuk om elkaar ergens onverwachts te ontmoeten. We komen elkaar vast nog wel weer ergens tegen.

Ook vandaag hebben we weer flink geld uitgegeven. Eerst honderdtwintig euro voor de bumper, maar ook tien euro voor internettegoed en nog eens acht euro voor het verzolen van twee paar schoenen van Wobbie. Op sommige dagen is Marokko een duur land.

En we zouden het bijna vergeten, aan het einde van de dag zijn Gerrie en Annie hier aangekomen. In één keer vanuit Marrakesh naar Tafraout gereden. Dat wordt morgen weer veel bijkletsen. Het wordt hier weer ouderwets gezellig.

Er wordt hard gewerkt bij de garage van Hassan en Said.

Het eindresultaat: de achtergrond weerspiegelt in de bumper.

Vrijdag 24 februari

Een erg frisse dag vandaag. De afgelopen nacht heeft het behoorlijk geregend en zelfs een beetje geonweerd. Maar in de loop van de dag klaart het weer helemaal op, alleen de wind blijft fris. We maken een wandelingetje over het terrein, maar zoals zo vaak komen we niet erg ver. Een eind achter ons komen we de camper tegen van "Endless on Wheels", van Peter, Myran en hun hond Luka. Zij houden een vlog bij die wij volgen. We worden uitgenodigd voor de koffie en kletsen eindeloos over de wederzijdse reiservaringen. Het uiteindelijk resultaat is de afspraak dat ze meegaan uit eten aan het einde van de middag. Ook Ria, Frank, Gerrie en Annie gaan dan mee. Wij zijn dan even druk met de organisatie. Eerst bij Restaurant Chez Nadia een menulijst ophalen, daarna inventariseren wat iedereen wil eten en vervolgens terug naar Nadia om dat alles door te geven. Kan de man de spullen in huis halen en de tajines lekker gaar laten pruttelen.

Rond half vijf komen Peter en Myran van Endless on Wheels op bezoek. In hun wekelijkse vlog zit de rubriek "Gluren bij de buren". Mede-camperaars worden in hun eigen camper gefilmd en beantwoorden een aantal vragen. En jawel, vandaag zijn wij aan de beurt. We hebben alles binnen in de camper afgestoft en de vloer gedweild. Dat zal zeker te zien zijn op de video. Het was overigens een leuke ervaring in een gezellige sfeer. Over de inhoud vermelden we niets; wie dat wil weten moet kijken.

De aflevering waar wij in zitten is volgende week vrijdag te zien vanaf vier uur op endless on wheels. Even googelen op de naam en je komt op hun YouTube kanaal. De eerste film is de meest recente

Aansluitend wandelen we naar Chez Nadia. Vanwege de harde, koude wind moeten we binnen zitten in plaats van op het dakterras. De tajines smaken er heerlijk en op de prijzen valt weinig af te dingen. Alleen lijken de porties wat kleiner dan de laatste keer dat we er geweest zijn. Zo kun je ook de kosten drukken zonder dat het opvalt.

Op bezoek bij Peter en Myran van Endless on Wheels.

Eten bij Chez Nadia.

Zaterdag 25 februari

Het is een drukke ochtend: we zijn geweldig in de weer met allerlei corvee werkzaamheden. Zowel buiten als binnen in de camper. De bedden worden verschoond, er wordt van alles afgestoft en de vloer wordt gedaan. Buiten wordt de voorkant van de camper gewassen. Kunnen we tenminste weer twee dagen door de voorruit kijken. Verdere details over de schoonmaakacties zullen we de lezers besparen. 

Na de middag zitten we een tijdje in de zon. Die is er vandaag volop, helaas samen met een erg frisse wind. Maar met een mobiel windscherm, voor de neus van de camper en dicht tegen elkaar aan is het goed uit te houden. Weinig spectaculairs dus vandaag, want een bezoekje aan de douches van de hamam begint gewoon te worden. Evenals de dagafsluiting met een hapje en een drankje. Deze keer op het terras van Gerrie en Annie: gewoon erg gezellig.

Zo om een uur of zeven wordt het even spannend want de zon is bijna achter de bergen verdwenen. En een heel enkele keer, als de omstandigheden gunstig zijn, kleuren de toppen van die bergen roze in het laatste zonlicht. Een fantastisch gezicht. Het is elke avond opletten of het zover komt, want het verschijnsel duurt maar kort. Vanavond werden ze niet roze, maar toch erg mooi.

Niet roze, maar wel mooi.

Zondag 26 februari

Eén van de belangrijkste gespreksonderwerpen deze dagen hier is het weer. Er zijn meerdere weerstations die geraadpleegd kunnen worden. En de voorspellingen geven aan dat het de komende dagen geen Tafraout weer wordt. Als we opstaan zien we donkere wolken om ons heen die weinig goeds voorspellen. En een fraaie regenboog. Maar al snel lossen die wolken op aan de kant waar de zon staat. En omdat er weinig wind staat is het heerlijk buiten. Tafraout ligt in een dal, ook wel keteldal genoemd. En die donkere wolken hebben grote moeite om over de bergkammen het keteldal binnen te dringen.

Wij beginnen de dag met een wandeling door het achterland van de camperplaats. Langs fraaie rotsformaties en bomen waar geiten halsbrekende toeren uithalen om daar bovenin de lekkerste blaadjes te eten. En, dat was het eigenlijke doel van de wandeling, we komen uit bij een camping in aanleg. Die hebben we drie jaar geleden voor het eerst ontdekt. Voor degenen die ook een kijkje willen nemen, deze ligt een een eindje achter het oude marktterrein. Sedert ons laatste bezoek is er bijna niets veranderd. Alleen de beplanting is wat gegroeid. Er staat een hek om het terrein en de plaatsen zijn aangegeven met gekleurde stenen. Maar nog geen spoor van eventuele voorzieningen. Mogelijk dat de coronaperiode de verdere opbouw heeft verstoord. 

Na de middag gaat Wim naar de schoenmaker met een paar erg versleten sandalen; die lopen zo lekker. De man legt omslachtig uit dat hij alles kan repareren en hoe het gaat aanpakken. Waar Wim helemaal niets van snapt en zegt dat hij de expert is en zich helemaal uit mag leven. De kosten zijn twee euro. Waarop Wim zegt dat ze voor drie euro weer als nieuw moeten zijn. Met een brede grijns en een handdruk is de deal gesloten. 

Een tweede wandeling gaat naar het prachtige huis tussen de camperplaats en de rotswand achter ons. Dat huis staat er al jaren en we hebben ons altijd afgevraagd van wie dat zou zijn. Van Co en Lia horen we dat daarin pas een restaurant geopend is; zij gaan er vandaag eten. Wij gaan er kijken en komen terecht op een gloednieuw, prachtig aangelegd terras met een mooi uitzicht op de camperplaats en Tafraout. We zijn er niet binnen geweest maar dat komt vast nog wel. 

Zo rond vijf uur begint het dan echte te miezeren. Een goede reden om weer uit eten te gaan. Met Frank en Ria gaan we weer naar Espace Habasz, of in het camperjargon hier het "luxe kippenrestaurant". Om zeven uur zijn we terug bij de campers en zit er weer een dag op. 

De dag begint met een regenboog.

De camping die nog niet helemaal af, is of nog helemaal niet af is.

Maandag 27 februari

Een fraaie dag met veel zon. Zo tot een uur of drie is het heerlijk buiten. Dan begint het weer hard te waaien. Een onaangename, harde en koude wind. Niet het weer wat we ons van andere jaren herinneren. Als we vanochtend gewassen en aangekleed zijn ontdekken we dat het water zo goed als op is. We zijn dus in blijde verwachting van de waterwagen. Er rijden er twee rond hier, een oude en een nieuwe. Van de "oude" hebben we de vorige keer water gehad en wij vinden dat stinken naar jodium. Deze keer dus water van de "nieuwe". Het vullen gaat in een razend tempo. De camper is zo gevuld, plus een grote bak en een grote waterfles. De man kijkt niet op een paar litertjes: het kost drie euro. We zijn benieuwd of er ook een smaakje aan zit: dat merken we vanavond bij het tandenpoetsen wel.

Daarna gaan we samen wandelen. Over een geiten pad naar een dorp terug. Een leuke wandeling langs een prachtige rotswand. Maar we verbazen ons over het aantal dode bomen en struiken die we onderweg tegenkomen. En ook het aantal palmbomen dat in slechte staat verkeert. Toch kennelijk het gevolg van de droogte van de afgelopen jaren. Nog een paar jaar en het zijn kale, dorre vlaktes. 

Na de middag gaan we nog even het dorp in voor wat boodschapjes in de "oude" supermarkt. We worden hartelijk begroet en men is blij dat we na een paar jaar afwezigheid weer terug zijn. We zijn helemaal verbaasd: zou die man ons echt nog herkennen?

De dagafsluiting vindt plaats op het terras van Ria en Frank, uiteraard met een hapje en drankje. Juist dan, niet toevallig, komt de bakker langs. Die int alvast twee dirham (twintig cent) voor een brood morgenvroeg. We hebben een zakje aan de camperdeur hangen waar hij elke morgen om een uur of acht een brood in stopt. Alleen als hij langs komt tijdens een gezellige bijeenkomst, moet je de hapjes goed in de gaten houden. Daar is hij dol op en hij heeft grote handen.

Mooie huizen, met wat achterstallig onderhoud, tegen de rotswand geplakt. 

Dinsdag 28 februari

Eerst maar even over het water. Gisteravond bij het tandenpoetsen was het gelijk raak; dit water smaakt ook naar jodium. Volgens ons komt het water van beide waterwagens uit dezelfde kraan. We moeten er maar mee leren leven.

In de ochtend gaan we shoppen in het dorp. Eerst op zoek naar potjes crème. Die van twee jaar geleden zijn inmiddels leeg en we willen precies dezelfde terug. Maar hoe we ook zoeken, die kunnen we niet meer vinden. Iets alternatiefs vinden we op de markt, waar we zeventig cent per potje betalen. En die prijs is afhankelijk van de verkoper; de buurvrouw betaalde negentig cent bij dezelfde kraan bij een andere verkoper. Bij nog een andere buurvrouw vroegen ze één euro, waarop die boos afhaakte. Vervolgens gaan we op zoek naar een smid, en daar zijn er veel van in Tafraout. We hebben het doek van een windscherm bij ons, maar de ijzeren stangen, ooit hier laten maken, zijn thuis gebleven vanwege het gewicht. Maar omdat het af en toe hard waait is een windscherm toch wel handig. Via een vertaalprogramma hebben we e.e.a. in het Frans opgeschreven. Maar de smid spreekt of geen Frans of kan niet lezen. Met handen en voeten en een duimstok en zoeken tussen alle ijzerwaren in de smederij naar voorbeelden, kunnen we duidelijk maken wat we bedoelen. Het lijkt een komische act waar ook de smid om kan lachen. Het materiaal moet hij kopen, dus we moeten vooraf betalen. Onmiddellijk laat hij het werk waar hij mee bezig was uit zijn handen vallen, en gaat voor ons aan de slag. Twee uur later staan de vier stangen keurig op maat en afgewerkt klaar. Jammer dat er geen naam boven de smederij staat, anders zouden we reclame voor deze erg aardige smid maken. 

Aan het opzetten van het scherm zijn we nog niet toegekomen vandaag. Na een prachtige dag begint het om drie uur weer flink te waaien. Een paar jaar geleden begon dat pas om vier uur. Het klimaat is ook wat de wind betreft aan het veranderen.

Aan het einde van de middag komen Thole en Everdien even langs. Zij zijn vandaag hier aangekomen en zijn bezig met een begroetingsronde langs alle bekenden. En dat zijn er veel. Wij komen elkaar al jaren tegen in Marokko en dan vooral hier in Tafraout. Ook zij houden een weblog bij met reisverslagen (even googelen op thole en everdien). De begroeting is hartelijk maar kort: zij moeten hun rondje nog afmaken.

Bij deze slager zie je precies waar het vlees vandaan komt.

Woensdag 1 maart

Elke avond zo tussen zes en zeven uur komt er een bewaker langs om één euro vijftig te innen, de prijs voor een overnachting hier. Als betalingsbewijs krijg je een bonnetje met een nummer. Voorgaande jaren kwam in onze hoek altijd een bewaker langs die door Nederlanders "de indiaan" werd genoemd. Vooral vanwege zijn on-Marokkaanse lange haar. Met een veer erin zou hij zo mee kunnen doen in een westernfilm. Een leuke kerel met de prachtige naam Abdellah Wakrim. Die hadden we tot gisteravond nog niet gezien. We hebben vorige week naar hem gevraagd bij de chef-bewaking: Abdellah loopt een andere route. Gisteravond om negen uur, het is dan al pikdonker hier, wordt er op de deur geklopt. Staat Abdellah met de chef voor de deur om ons goedendag te zeggen. Dat soort dingen vinden we nou zo leuk hier. Het gaat goed met hem en zijn familie en misschien komt hij nog een keer "onze" route lopen om het stageld te innen, inshallah. Als Allah en de chef het goed vinden. 

Het is vandaag weer marktdag, waar we natuurlijk heengaan. Het is nog vroeg en daarom valt de drukte nog mee. We blijven ons verbazen over wat er niet allemaal verkocht wordt. De zaterdagmarkt in Apeldoorn valt er bij in het niet. 

Na de middag gaan we het windscherm opzetten: we verwachten om drie uur weer veel wind. En laat dat nou meevallen vandaag, we hadden dat ding veel eerder op moeten zetten. 

Op de IPhone van Wobbie zit een stappenteller en die is ingesteld op achtduizend stappen per dag, zo'n zes en een halve kilometer. Dat aantal hebben we vandaag nog niet gehaald dus we gaan samen nog maar even aan de wandel. Een eind de camperplaats voorbij met als toetje een pittige heuvel op. Halverwege komen we voor het eerst in al die jaren een golfer tegen. De man leeft zich uit op de kale vlaktes. Alleen is hij zijn balletje kwijt, en dat is zoeken naar een speld in een hooiberg in dit landschap. Terug bij de camper hebben we bijna elfduizend stappen gezet, oftewel acht kilometer. We hebben de target voor vandaag weer gehaald. 

We sluiten de dag af met Gerrie en Annie. Natuurlijk achter ons windscherm, we hebben dat ding niet voor niets opgezet, ook al is er weinig wind. En voor het eerst dat we hier zijn, kunnen we tot zes uur buiten zitten.

Markt in Tafraout: we hebben nog geen dames in een dergelijke outfit gezien hier. Misschien een stoeipakje voor thuis?

Donderdag 2 maart

Er staat een fietstocht op ons programma voor vandaag. We gaan de Amandelvallei in. In die vallei, tegen de bergwand, liggen tal van dorpen geplakt. Bijna elke afslag van de doorgaande weg brengt je bij een dorp. Die dorpen zijn onderling verbonden door geitenpaden; met de fiets is dat niet te doen. Wij gaan naar het dorp Oumesnat, waar we al eens eerder geweest zijn. Een aardig dorp met een fraaie moskee. En een olijvenperserij. Achter een deurtje zit een kleine. halfopen ruimte. Met een grote ronde steen als een soort tafel. Die ligt vol met olijven, die worden geplet met een andere rechtopstaande ronde steen. En die wordt voortgetrokken door een ezeltje. Voor één oog zit een stuk karton, zodat hij niet de verkeerde kant op loopt maar rondjes blijft draaien. We hebben een beetje met het beestje te doen. De olie wordt opgevangen en kun je er kopen. Maar nu nog niet, we zijn te vroeg. De ezel is nog lang niet klaar met rondjes draaien. 

Een eind verder komen we terecht bij La Maison Traditionelle. Met aan de ene kant een soort streekmuseum en aan de andere kant een Bed & Breakfast. Dat museum hebben we al eens bezocht, we gaan nu naar de B&B voor een kopje koffie. Bovenop het terras met een mooi uitzicht. Voor wie interesse heeft: een kamer plus ontbijt kost er nog geen dertig euro. En je hebt er geen last van verkeerslawaai.

Terug bij de camper komen we bij onder de luifel, het is een erg warme dag. En tot slot gaan we weer onder de douche bij de hamam. Voor we er erg in hebben is er alweer een dag voorbij.

En maar rondjes draaien...

Veel oude, vervallen huizen, maar wel een mooie moskee.

Vrijdag 3 maart

Gisteravond kregen we een uitnodiging om mee te gaan wandelen vandaag. Een enigszins eenvoudige route, afgestemd op onze leeftijd. We vertrekken om tien uur met Co, Lia, Frank, Ria, Gerrie en Annie. De aanloop is vlak tot aan de gebouwen van de waterzuivering, en daar kun je een kloof in. Annie haakt dan af vanwege een fysiek probleem en gaat met Gerrie terug. Met z'n zessen klimmen we halverwege de bergwand op en klauteren verder de kloof in. Met een zekere regelmaat moeten we even pauzeren om een begaanbare vervolgroute te zoeken. Waarbij we een paar keer het water onder in de kloof over moeten steken om aan de andere kant verder te kunnen. Uiteindelijk zijn de beide wanden van de kloof zo stijl en glad, dat we besluiten terug te gaan. We zijn blij dat we uiteindelijk het zuiveringsstation weer zien. Zo tegen half drie zijn we terug bij de camper. Moe maar voldaan dat wij op onze leeftijd de jeugd bij hebben kunnen houden op deze tocht.

Vorige week vrijdag hebben we Myran op bezoek gehad in onze camper. Er zijn toen opnames gemaakt voor de vlog "Endless on Wheels", voor de rubriek "Gluren bij de Buren". Eén keer per week komt er een nieuwe vlog online, op de vrijdag om vier uur. En in de aflevering van vandaag zitten wij dus. Een beetje bijzonder om jezelf terug te zien en te horen. Maar we zijn niet ontevreden. Voor de belangstellenden: googelen op Endless on Wheels en dan het eerste YouTube filmpje, dat is de meest recente. Het is vlognummer 61: een hele leuke aflevering en niet alleen omdat wij er in zitten.

De deelnemers bij het begin van de "enigszins eenvoudige" route.

Een paar helpende handen waren best handig hier en daar.

Zaterdag 4 maart

Een paar dagen geleden hebben we een spanningsstabilisator aangeschaft. Daar hoort het volgende verhaal bij. Een buurman had problemen met de elektriciteitsvoorziening in zijn camper. En ook op dat gebied heb je hier specialisten. Bijna overal op campings in Marokko komen we al jaren twee grijze bestelauto's tegen met monteurs. Auto's vol zonnepanelen, accu's en wat niet al. Jaren geleden hebben ze ons voorzien van een tweede zonnepaneel. En overal waar we ze tegen komen wordt er gezwaaid en geroepen: Hallo Holland, alles gut? Die specialisten zijn bij de buurman aan de slag geweest. We maken een praatje en beklagen ons over "de slechte stroom" op sommige campings in Marokko. Vaak enorme spanningswisselingen waar veel camperapparatuur slecht tegen kan. Met name de campings in Sidi Wassay en Sidi Kaouki zijn berucht. De man heeft een oplossing: een spanningsstabilisator tussen de stroompaal en de camper. Dat ding kost negentig euro en dat vinden wij te duur. Buiten onze camper staat een grote tas met schoenen; overgehouden na een opruiming rond de kerst. Eigenlijk bestemd voor een kringloopcentrum, maar in de camper terecht gekomen om hier in Marokko weg te geven. Een vreselijke sta in de weg, vandaar dat de tas buiten de camper staat. De monteur ziet die tas en begint er in te trekken en biedt twintig euro. Dat wil zeggen dat de stabilisator zeventig euro plus een tas oude schoenen kost. De deal wordt gesloten: wij blij en de monteur blij. Kennelijk nog goede schoenen voor hier. We hebben ze nog niet bij de marktkraam met tweede hands spullen zien liggen. Jammer dat we het ding hier niet uit kunnen proberen: er zijn geen stroompalen.

Vandaag hebben we een rustdag gehad. Laat uit bed en een beetje rommelen in de ochtend. Na de middag doen we wat boodschappen en fietsen even langs Restaurant La Kasbah, daar gaan we vanavond eten met z'n achten. Pogingen van Wim om zijn haar te laten knippen lopen op niets uit. Zo tot een uur of vier zijn alle kappers gesloten. Morgen een nieuwe poging. 

Tot slot van de dag gaan we uit eten dus, met Co, Lia, Frank, Ria, Gerrie en Annie. Wij zijn al eerder bij La Kasbah geweest, samen met Arjan, en hebben er toen heerlijk gegeten. En ook deze keer was het eten weer dik voor elkaar. Alleen hebben ze nog steeds geen "koffiemachine"; we hebben weer wat extra fooi gegeven.  

Eten bij La Kashba.

De speeltuin op zaterdagavond in Tafraout.

Zondag 5 maart

Het is zwaar bewolkt bij het opstaan. Echt weer om naar de kapper te gaan: Wim is vandaag aan de beurt. Die beginnen hier om tien uur en hij is de eerste klant. De kapper is zeer bedreven met een tondeuse en schaar, en gelukkig ook met een vlijmscherp scheermes. Elk te lang of scheef gegroeid haartje wordt rigoureus aan gepakt. Het gewenste model noemt hij bonnet de bain, bij ons heet dat badmuts. Na een half uur is de klus geklaard: vijf euro voor het knippen en vijf voor het scheren. Terug bij de camper zijn alle wolken verdwenen en schijnt de zon weer volop, de luifel kan weer uit.

Na de middag gaan we fietsen met Ria, Frank en Annie. We gaan naar de "Blauwe Rotsen". Een kustwerk van een Belg uit de jaren twintig, een paar geleden voorzien van nieuwe verf door Marokkanen. Het moet een toeristische attractie blijven. Een leuke fietstocht van zo'n vijfentwintig kilometer. Het is er erg rustig. Vroeger stonden er regelmatig campers en er was zelf een waterkraan. Nu staan er her en der verbodsborden en de waterkraan is verdwenen. Wel zien we er voor het eerst een tiental antilopen. Ze schoten razendsnel voor onze fietsen langs. Veel te snel om foto's te maken. Tot slot komen we bij op het terras van onze jus specialist. Alweer een dag voorbij.

De hoofdkleur van Les Rochers Peints is blauw.

Een spelend jochie tussen al het blauw.

Maandag 6 maart

We beginnen de ochtend met een wandeling door Tafraout. Eigenlijk meer een dwaaltocht, we komen in straatjes en steegjes waar we nog nooit geweest zijn. Met af en toe een deur waarbij je je afvraagt hoe daarachter mensen kunnen wonen. Maar al die steegjes zijn brandschoon, er is geen spoor van vuilnis of afval te bekennen.

In de hoofdstraten van het dorp zijn de voorbereiding voor het tiende Amandelbloesemfestival in volle gang. De tenten voor de beurs met streekproducten stond er al, gisteren is het dorp uitbundig versierd met vlaggen en spandoeken. Alleen missen we nog het podium op het grote plein. Het festival wordt voor de tiende keer gehouden. De laatste keer dat we hier waren, begin 2020, hebben we de hele opbouw van het ook toen tiende festival meegemaakt. En voor dat het zou beginnen werd de boel afgeblazen vanwege de corona epidemie. En nu maar hopen dat deze tiende keer wel doorgaat: inshallah.

Het is een erg warme dag, dus hebben we ons programma daar op aangepast. Een beetje luieren en wat lezen in de schaduw van een palmboom. En aan het einde van de middag nog een klein rondje Tafraout met een jus pauze. 

De aankondiging van het tiende Festival des Amandiers, zoals het officieel heet.

Tafraout is beroemd om zijn "babouches".

Dinsdag 7 maart

We gaan weer wandelen vandaag, met z'n negenen, en wel de zogenaamde witte stippen route. Eén van de weinige gemarkeerde routes hier. Achter de camperplaats loopt een pad dat geleidelijk omhoog gaat naar de top van een bergkam. Met onderweg een leuke ontmoeting met een herder en een herderin. De man vertelt honderd uit over van alles en nog wat, waarschijnlijk in het Arabisch, waar we weinig van begrijpen, behalve dat hij uit Tata komt en hier een speciale plek heeft aangelegd om te bidden. De eerste foto's van de man zijn gratis, een vervolgserie moet betaald worden. De herderin is een stuk jonger dan de man. Terwijl we staan te praten is de kudde geiten al een heel eind verder gelopen. We kijken met bewondering naar het tempo en de behendigheid waarmee zij de rotsen bedwingt.

De top van de berg is een prachtig uitkijkpunt over de Amandelvallei en om te pauzeren. Waarna de afdaling begint de vallei in. Uiteindelijk bereiken we de doorgaande weg naar Tafraout, maar dat ligt dan nog elf kilometer verder. En we hebben er al veertien opzitten. Zoals we dat al eens eerder gedaan hebben op deze route, proberen we een lift te krijgen. Maar dat valt niet mee met negen personen. Tot er na twintig minuten wachten een grote, oude Mercedes op komt dagen. En daar passen we precies alle negen in. Drie in de kofferbak, vier op de achterbank en twee plus chauffeur voorin. Van een eventuele politiecontrole zullen we geen last hebben: je kunt niet door de ramen zien dat we er met z'n tienen inzitten. De chauffeur houdt er een stevig tempo op na en binnen de kortste keren staan we bij de camperplaats. En dat kost één euro vijfentwintig per persoon; we hebben het er graag voor over. Weer een bijzondere, leuke ervaring. En een mooie wandeling, ook voor de wat minder bedreven berggeiten. En voor wie denkt dat we na veertien kilometer in vier uur tijd, er een aardige dag op hebben zitten, heeft het mis. Net terug bij de camper komt de waterwagen langs, keurig gepland. En de cassette van het toilet moet nog leeg en we moeten nog onder de douche bij de hamam. Tot slot moeten we de wasmevrouw in de gaten houden, we hebben weer een zak vol. Het leven van een camperaar valt niet altijd mee.

Weer een leuke ontmoeting onderweg.

De drie meest atletische wandelaars naast elkaar.

Woensdag 8 maart

Een rustige dag vandaag; na de inspanningen van gisteren kunnen we even bijkomen. We wandelen natuurlijk nog wel naar de markt voor wat groente, fruit en vers gebrande pinda's. Een markt die elke week wat groter wordt. Er komen vooral meer kramen en kleedjes met tweede hands spullen. Zoals we al eerder schreven wordt er weinig weggegooid in Marokko. Zo wordt alle defecte apparatuur, wat niet meer te repareren is, volledig gedemonteerd in in losse onderdelen op de markten aangeboden. Bakken vol, waarin volop gerommeld wordt. De markt heeft ook een sociale functie, niet alleen voor de inwoners van Tafraout, maar ook voor mensen uit de weide omgeving. Een ontmoetingsplaats waar men elkaar uitbundig begroet, handen worden geschut en er wordt bijgepraat. En ook wij komen af en toe een bekende Marokkaan tegen, schudden handen en vragen hoe het met de familie gaat. Veel verder komen we nog niet. 

Aan het einde van de middag houden we de dagsluiting voor ons terras onder een palmboom. Met Frank, Ria, Gerrie en Annie. En we krijgen onverwacht bezoek van een wat onverzorgd uitziende jonge man. Hij heeft honger begrijpen wij uit zijn gebaren. Annie staat op en gaat wat brood voor hem smeren. Waarop de jonge man opstaat, in de vrijgekomen stoel ploft en in de borrelhapjes gaat zitten graaien. En dat, vooral de manier waarop, is niet de bedoeling, hetgeen hem op niet mis te verstane wijze duidelijk wordt gemaakt. Enigszins verbouwereerd gaat hij onder een palmboom verder zitten wachten op de boterham van Annie. Verder was het overigens een gezellige bijeenkomst.

Tot slot gaan we maar weer eens uit eten met z'n tweeën; dat denken we tenminste. We zitten nog maar net als Annelies en Toni (uit Oostenrijk) aanschuiven. En even later Ria en Frank. We worden goed in de gaten gehouden hier.

Dames onder elkaar in de hier traditionele kleding.

Voor het vervolg van dit reisverslag zie: 2023: Marokko deel 3