Donderdag 12 januari

De feestdagen zijn weer achter de rug. Op dertien november waren we terug van de vorige reis naar Portugal. En binnen de kortste keren zaten we in de Sinterklaassfeer. Mogelijk de laatste keer gezien de leeftijd van de kleinkinderen. En dat vinden we niet erg; we zijn zo onderhand wel "uit-gesinterklaasd". Zo tegen de kerstdagen ontstonden weer de eerste reiskriebels. Vrienden van ons, Frank, Ria, Jan en Pieta, zijn voor de kerst al vertrokken voor een reis naar Marokko. En via app verkeer worden we op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen onderweg en in Marokko. Zoals altijd is de dag voor het vertrek, vandaag dus, een beetje een rommeldag. De laatste boodschappen worden gedaan, de laatste spullen moeten de camper in en er moet nog wat opgeruimd worden. En we gaan nog even lunchen met zes vrienden. Een soort alternatieve nieuwjaarsbijeenkomst. Vroeger deden we dat bij iemand thuis, tegenwoordig is het wat luxer geworden. Deze keer een lunch bij Restaurant Kriebelz in Terwolde. 

Nu, het is inmiddels negen uur in de avond, zitten we bij te komen van al het pakken en regelen. En we horen nog steeds de regen tegen de ramen kletteren, zoals het de hele dag al gedaan heeft. En zoals altijd zitten we nog te piekeren over wat we vergeten zijn in te pakken. Morgenvroeg, na precies acht weken thuis te zijn geweest, gaan we weer op pad.

Lunchen bij Restaurant Kriebelz in Terwolde.

Vrijdag 13 januari

De eerste dag rijden is altijd weer even wennen. Hebben we niets vergeten mee te nemen, zitten alle huisdeuren op slot, wat horen we rammelen ergens onder een bed? Dat duurt zo tot de eerste koffiestop, waarna er een soort berusting ontstaat. We zijn onderweg en het accent ligt vooral de eerste overnachtingsplaats. Het zijn lange, saaie einden vandaag. Via Nijmegen naar Maastricht. En daarna van Luik, via Namen, naar Reims. Soms schijnt de zon uitbundig, dan weer komt de regen met bakken de lucht uit. In de buurt van Reims stoppen we voor de laatste koffiepauze op de grote parkeerplaats Woinic: die met het grote beeld van van het wilde zwijn. 

We stoppen een eind onder Reims in het dorp St.Imoges. Daar ligt een vrij nieuwe, fraaie, gratis camperplek. Het loopt al tegen vijf uur als we aankomen. Meer dan een kort ommetje door het dorp zit er vandaag niet meer in.

Coördinaten: N49.10574 E3.97881; geen WiFi.

Parkeerplaats Woinic bij Reims.

Camperplaats in St.Imoges.

Zaterdag 14 januari

We hebben een koude nacht achter de rug, ondanks dat we de kachel gisteravond een tijdje aan gehad hebben. Maar diep onder de dekens hebben we van de kou geen last gehad. Om negen uur gaan we weer op pad. We komen langs de grote stad Troyes. Daar zit een camperbedrijf en dat komt goed uit. We hebben een lekkage in het toilet, mogelijk iets met een dompelpomp en een kapotte afsluitklep. Gelukkig is er tegenwoordig Google Translate, waardoor we binnen de kortste keren weer buiten staan met hopelijk de juiste onderdelen. Waarna we onze eenzame reis vervolgen. Het is stil onderweg, mogelijk omdat het zaterdag is of we rijden door een dunbevolkt gebied. Gelukkig blijft het bijna de hele dag droog.

Via Troyes en Auxerre rijden we richting Moulins. Na vierhonderd kilometerstoppen we in het dorp Thiel-sur-Acolin: hier zijn we al eens eerder geweest. Een keurige, gratis camperplek zelfs met elektra. Het enige nadeel is dat je om de twee uur op een knopje op de aansluitpaal moet drukken, waarna je weer twee uur stroom hebt.

Coördinaten: N46.52274, E3.58779: geen WiFi.

Camperplaats Thiel-sur-Acolin.

Zondag 15 januari

We hebben weer een hele nacht regen achter de rug. Met als gevolg dat de camperplaats is veranderd in één grote modderpoel. Een troosteloze aanblik. We gaan op weg naar Clermont-Ferrand. En dat is even zoeken naar de juiste weg. Ergens in de buurt is een nieuwe tolweg aangelegd en de wegen er omheen zijn verlegd. Hoewel voorzien van de nieuwste updates, heeft onze TomTom er moeite mee. Uiteindelijk belanden we op de A75, een fraaie tolvrije autoroute waarop je lekker door kunt stomen naar het zuiden. We maken een tussenstop op een parkeerplaats bij het viaduct de Garabit, een bouwwerk van Gustave Eiffel, bekend van de gelijknamige toren in Parijs.

We stoppen even voorbij de brug van Millau. Daar ergens in het binnenland ligt het oeroude dorp Ste Eulalie de Cernon. Met een mooie camperplek van alle gemakken voorzien. Vorig jaar zijn we hier ook geweest. Toen was het mooi weer en gezellig in het dorp. Nu is het er uitgestorven, nat en koud. Het belooft weer een koude nacht te worden, Maar we hebben stroom en een elektrisch kacheltje. Dus we klagen niet.

Coordinaten: N43.98521, E3.13827; matige WiFi. 

Viaduct de Garabit.

Een poort is Ste Eulalie de Cernon nog in Kerstsfeer.

Maandag 16 januari

Ste Eulalie de Cernon ligt in een diep dal, waar het de hele afgelopen nacht heeft geregend. Bij het opstaan kijken we eerst naar de plassen om ons heen. Maar kijken we hoger naar de bergwanden, is alles wit: het heeft gesneeuwd! En die bergwanden moeten we over. Het wordt een hachelijk avontuur. Hoe hoger we komen hoe harder het sneeuwt. Als we de snelweg de A75 bereiken is de ellende nog niet voorbij. Met zo'n vijftig kilometer per uur rijden we veertig kilometer verder voor de grootste narigheid voorbij is. De sneeuw maakt weer plaats voor regen. Zo rond half twee zijn we in Spanje, waar we beginnen met een tankbeurt. Ten opzichte van Frankrijk scheelt dat al snel bijna veertig eurocent.

We stoppen aan de Costa Brava, in het stadje Sant Pere Pescador. Met heel veel grote campings, maar nu allemaal nog gesloten. We zijn hier jaren geleden vaker geweest. En je hebt hier twee camperplaatsen: zeventien euro per nacht en daar komen de gebruikte voorzieningen nog bovenop. En dat vinden we veel te duur. We komen terecht op een "mix-parking" aan de rand van de stad langs een rivier. Een erg grote zandvlakte en hoewel het droog is als we aankomen, zie je ook hier aan allerlei sporen dat het de afgelopen tijd veel geregend heeft. We zijn vroeg aangekomen, dus we hebben alle tijd voor een leuke wandeling langs de rivier. En zowaar zien we aan het ende van de middag nog even de zon!

Coördinaten: N42.18710, E3.08408; geen WiFi.    

Sneeuw onderweg

De "mix-parking" in Sant Pere Pescador.

Maandag 17 januari

Een rustige, maar koude nacht aan de Costa Brava: bij het opstaan is het twee graden boven nul. We gaan snel op weg naar het zuiden. Dachten we in Frankrijk alle regen- en sneeuwellende achter ons gelaten te hebben, krijgen we hier te maken met een bijna storm. En ondanks de riante vierbaansweg is het oppassen geblazen. We hebben een camperplaats uitgezocht met de fraaie naam Praya Casablanca. Pal aan het strand, we zijn er vorig jaar twee keer geweest. Slecht aangegeven op wegenkaarten, maar zo'n dertig kilometer voor València. We vinden een prachtige plek, met als enig nadeel dat er een windkracht zeven staat. De camper staat geen moment stil. Uit de wind, achter de camper en in de zon, het is hier zo'n twintig graden, drinken we koffie. En overleggen wat te doen. En op het moment dat de koffie door de lucht vliegt weten we het zeker: weg hier! We rijden achttien kilometer terug. Daar, even in het binnenland, ligt de plaats La Vall d'Uixó. Beroemd vanwege de grotten van St.Joseph. Daar kun je met een bootje doorheen varen, wat we vorig jaar nog gedaan hebben. Dat hele complex is nu gesloten. Op de parkeerplaats zijn tien officiële camperplekken. Als we er aankomen staan er wel dertig. En omdat het complex in een vallei ligt, valt de storm hier nog enigszins mee. Meer dan een ommetje naar een supermarkt voor wat fruit zit er aan het einde van de middag niet meer in. Volgens de TomTom nog achthonderd kilometer naar het ticketbureau voor kaarten voor de overtocht naar Marokko.

Coördinaten: Playa Casablanca N39.72710, W0.18776 (geen WiFi). La Vall d'Uixó: N39.82260, W0.25094 (geen WiFi).

De camperplaats bij de grotten van St Joseph.

Woensdag 18 januari

Ondanks de luwte van de vallei waarin we staan, spookte het vannacht nog behoorlijk. En dat slaapt niet lekker; we hebben dan ook moeite om vanochtend op gang te komen. We rijden met een grote boog om Valencia heen. Desondanks is het er erg druk met vooral vrachtverkeer. Bovendien gaat het opnieuw steeds harder waaien en dat maakt het rijden met een camper erg vervelend. We komen dan ook niet zo ver als we gehoopt hadden. Rond één uur zijn we bij de grote stad Murcia en we besluiten om te stoppen. Bij een shopping centrum, met onder andere de Ikea, ligt een enorm parkeerterrein met een heuse camperplaats. En die staat helemaal vol, evenals een deel van het parkeerterrein er naast. We schatten dat er wel tweehonderd campers staan. We vinden nog een plek in één van de lange rijen. Geen uitzicht, maar wel enigszins in de luwte; want ook hier waait het onwijs hard. 

We lopen een rondje door het overdekte winkelcentrum. En daar is eigenlijk geen fluit aan. Zeker twee derde van de panden staat leeg. Ten opzichte van vorig jaar, toen we hier ook waren, is de leegstand nog groter geworden. De enige winkels waar nog leven in zit zijn de Decathlon en de Ikea. In die Ikea volgen we de "zo zie je alles" route. Qua temperatuur is het er aangenaam en het waait er niet binnen. Helaas loopt de zoektocht naar Zweedse Glühwein op niets uit: dat kennen ze niet in Spanje. Gelukkig werkt de Family Pas van Wobbie hier ook, waarmee ook hier de koffie gratis is. 

Voor in de avond gaan we nog een keer terug voor één van de beroemde Ikeamenu's. Het wordt een voedzame maaltijd compleet met een glaasje witte wijn. Hoeven we vanavond niet af te wassen.

Coördinaten: N38.028098, W1.14714, WiFi in de Ikea.

Het parkeerterrein bij de Ikea in Murcia.

Donderdag 19 januari

We willen vandaag naar Algeciras en dat betekent een lange reisdag: zo'n vijfhonderd kilometer. Van Murcia gaan we naar Granada, waarbij we langs de Sierra Nevada rijden. Een prachtige rit, volop zon en geen wind. In de hogere gedeelten ligt nog sneeuw, waar we overigens geen last van hebben. Maar het ziet er prachtig uit. Van Granada gaan we naar Málaga, en daar verder langs de kustweg. En het is gelijk gedaan met de mooie route. Een dikke honderd kilometer over een razend drukke weg. We stoppen bij een pompstation met een ticketkantoortje van de bootmaatschappij FRS; er tegenover, aan de andere kant van de weg, ligt het shopping centrum Palmones. Via via hebben we de tip gekregen hier tickets te kopen voor de overtocht naar Marokko. Een "open ticket" kost hier tweehonderdvijfenvijftig euro. Bij ons "oude adres" betaal je nu vijftig euro meer. En dat vinden we zonde van het geld. Vervolgens parkeren we de camper op één van de grote parkeerplaatsen van het shopping centrum Palmones (achter de Mercadonna). Met winkels te kust en te keur. Ideaal voor camperaars om van alles en nog wat in te slaan voor ze naar Marokko varen.

Als alles goed gaat vertrekt onze boot morgenvroeg om negen uur vanuit de haven van Algeciras, zo'n zes kilometer verder. Op tijd onder de wol en weer vroeg uit de veren dus. Het wordt, zoals altijd weer, een spannende dag.

Coördinaten: Ticketkantoor FRS: N36.17697, W5.45169.

                        Ticketkantoor Juan Carlos Gutierrez: N36.17930, W5.44116 (ons oude adres).

Parkeerplaats Palmones (waar wij staan): N36.18297, W5.43815 (geen WiFi).

Haven Algeciras: N36.149493, W5.445746.     

Het ticketkantoortje van de bootmaatschappij FRS tegenover shopping centrum Palmones.

Vrijdag 20 januari

De dag van de overtocht naar Marokko. We zijn al voor zeven uur uit bed en om half acht gaan we rijden. De boot vertrekt om negen uur en we moeten ruim van te voren in de haven zijn. En daar begint het lange wachten. Wachten voor de ticket controle en vervolgens in de rij voor de boot. Om een lang verhaal kort te maken, zo rond half tien mogen we de boot op. We zijn de enigen met een camper; wel veel grote vrachtwagens en een paar personenwagens. Een erg mooie boot overigens met de fraaie naam "Kattegat". Op de boot zit weer een politieagent die de paspoorten voorziet van een stempel met de datum van vandaag. En als er nog geen persoonsnummer (CIN) in staat gebeurt dit alsnog. Dit nummer kun je overal nodig hebben in Marokko. De overtocht duurt ruim anderhalf uur omdat we de wind tegen hebben. En het begint ook nog te regenen. In de haven van Tanger Med is het nog erg rustig. We moeten eerst door een scanner en daarna naar de douane. De camper moet "ingevoerd" worden: een procedure die drie kwartier wachten kost met als resultaat een soort pasje. En die heb je opnieuw nodig als je Marokko weer uit wilt met je camper. Ondertussen wordt de camper gecontroleerd door mannen in uniform en twee speurhonden. En de gebruikelijke drie vragen: of we wat aan te geven hebben, pistolen bij ons hebben of in het bezit zijn van een drone. Drie keer nee dus. En dan mogen we eindelijk vertrekken. 

We gaan de tolweg op naar Assilah, zo'n tachtig kilometer verder. Daar houdt het gelukkig op met regenen. Zoals meestal tijdens de reis deze kant op, stoppen we op Camping Echriqui. Voor tien euro een veilige plek, met stroom, en op loopafstand van de leuke stad. In principe voorzien van alle voorzieningen, lang geleden fraai aangelegd maar helaas nooit meer onderhouden. Maar zolang er warm water uit de douches komt klagen we niet. En nog een voordeel van deze camping: het kantoor van Maroc Telecom zit er vlakbij. Voor twaalf euro kopen we er een nieuwe simkaart en internettegoed voor één maand. Inclusief installatie. Een slimme dame is daar de hele dag bezig oude, grijze camperaars te voorzien van internet. Tot slot lopen we een klein rondje door de stad. We komen amper toeristen tegen en veel zaakjes zijn gesloten, mogelijk omdat het vrijdag is. Vanavond gaan we op tijd naar bed; het is mooi geweest voor vandaag.

Coördinaten Camping Echriqui: N35.47215, W6.02782. Geen WiFi.

Wachten tot we de "Kattegat" op mogen.

Ergens in Assilah.

Zaterdag 21 januari

Het heeft vannacht weer flink geregend, waarmee Camping Echriqui langzaam is veranderd in een modderpoel. We hebben geen zin om langer in Assilah te blijven, hoe leuk we de stad ook vinden. Vandaag een rit van driehonderd kilometer naar het zuiden. Over de tolweg: soms erg rustig, maar bij de grote steden erg druk. En nogal wat voetgangers die pardoes de weg oversteken.

We stoppen bij de grote plaats Mohammedia. En dat traject kost aan tol ongeveer dertien euro, daar kun je niet voor omrijden. We staan weer op Camping L'Océan Bleu, waar de zon schijnt en we heerlijk buiten kunnen zitten. Daar waren we na negen reisdagen ook wel aan toe. De camping staat behoorlijk vol en de camping-oma vindt dat we wel onder de bomen kunnen staan. Na overleg met de kleindochter krijgen we een plek in de zon toegewezen: we zijn helemaal tevreden. 

In de loop van de middag maken we nog een wandeling langs het strand. Het is er gezellig druk, overal groepjes mensen met kinderen die genieten van het mooie weer op deze zaterdagmiddag. 

Coördinaten Camping L'Océan Bleu: N33.73722, W7.32417.

De zee bij Mohammedia.

Zondag 22 januari

Een rustdag vandaag met mooi weer en een temperatuur van boven de twintig graden. We maken een fietstochtje een eindje Mohammedia in, met als eindpunt een heel groot winkelcentrum. Met onder andere een Marjane supermarkt en een Decathlon. Het is er druk: hier wordt de zondag ook voor een deel besteed aan shoppen. En aan het bezoeken van terrassen. Ergens op de terugweg belanden ook wij op een terras, pal aan de zee. Ook daar is het druk: hele families zitten er te lunchen. Wij houden het bij koffie. Veel meer dan thee, water, cola of wat frisdrank is er ook niet te krijgen aan drankjes. 

Na het bijkomen in de zon fietsen we aan het einde van de middag nog maar een rondje. De omgeving kennen we van voorgaande jaren. Er wordt nog altijd volop gebouwd aan allerlei appartementencomplexen; maar veel vaart zit er niet in.

Aansluitend gaan we opruimen en inpakken, douchen en eten. Morgen gaan we verder.

Een terras ergens aan de zee.

Maandag 23 januari

We gaan weer verder naar het zuiden, opnieuw over de tolweg. Waarbij het eerste stuk enorm druk is. Het duurt lang voor we Mohammedia voorbij zijn, waarna we langs Casablanca rijden. En daar belanden we in en heuse file; ergens bij een afslag naar Casablanca zit het helemaal vast. Je niet druk maken is het devies, dat doen de Marokkanen wel voor ons. Met getoeter, armgebaren en inhalen waar het niet mag. Maar het gaat gelukkig allemaal goed al duurt het even. We stoppen zoals al vele jaren in Oualidia (of Loualidia op sommige borden). Op een parkeerplaats voor campers. Met een bewaker die er op toeziet dat er netjes binnen de vakken geparkeerd wordt. Hoe meer camper er passen hoe meer geld dat oplevert. Een overnachting kost veertig dirham (zeg maar vier euro). En dat vinden wij knap aan de prijs voor enkel parkeren zonder voorzieningen. En toch hebben we iets met deze plek.

De stoelen gaan naar buiten want uit de wind is het heerlijk. We zitten nog maar net of we zien een bekende; en hij ons. Het is Ali de tajinekoerier. Iedere keer als we hier komen bestellen we bij hem een "tajine mit hänchen". Het is net of hij ons staat op te wachten. 

Natuurlijk maken we nog een wandeling door de stad en nemen een kijkje bij het strand. Bijna alles staat hier in het teken van wat er uit de zee gehaald wordt. En dat wordt overal te koop aangeboden in stalletjes, langs de weg en in restaurants. Zelfs hier op de camperplaats rijden mannen rond op brommers met bakken verse vis achterop. Elke nieuwkomer wordt binnen de kortste keren omringd door brommers. Zo tegen een uur of zes staat Ali voor de camperdeur met een grote, bloedhete tajine. Geen idee wat er allemaal inzit, maar in elk geval veel groente, aardappelen en kip. Een voedzame maaltijd en erg veel voor twee personen. Hebben we morgen ook nog wat.

Coördinaten: N32.73240, W9.04411.

Oualidia aan zee.

Ali en Wim.

Dinsdag 24 januari

De camperplaats in Oualidia liep gisteren aan het einde van de dag behoorlijk vol. De meesten gaan verder Marokko in, een enkeling is bezig met de terugreis. Om half tien gaan wij weer rijden, als één van de eersten. We gaan terug naar de tolweg voor de laatste veertig kilometer. Daar, bij Safi, houdt de tolweg op en gaan we de N1 op naar de grote stad Essaouira. Zodra je de snelweg verlaat kom je in het echte Marokko en rijdt je tussen de karretjes voortgetrokken door ezels en paarden. En het is stapvoets rijden door dorpjes waar langs de doorgaande weg zich het dagelijkse leven afspeelt. Alle dagen markt met de meest mogelijke en onmogelijke handel. Als je geen haast hebt is het genieten geblazen.

We maken een tussenstop in Essaouira voor wat boodschappen bij de Carrefour. Vroeger kon je er overnachten op een parkeerplaats en er zat een niet al te frisse camping. De parkeerplaats is nu verboden voor campers en de camping is een bouwput voor een appartementencomplex. 

We rijden nog een twintigtal kilometers door naar het surfdorp Sidi Kaouki, met nu drie campings. We kiezen de voor ons meest vertrouwde camping Kaouki Beach. Die overigens ook al een deel van zijn charme verloren heeft door de bouw van vakantiewoningen. En zoals altijd als we hier komen waait het weer flink. Maar in de luwte, onder een strak blauwe hemel loopt de temperatuur op tot zo rond de vijfentwintig graden. Aan het einde van de middag lopen we een rondje langs de andere twee campings. Die staan beiden erg vol en, heel opmerkelijk, er is geen Nederlandse camper te bekennen. Sinds we in Marokko zijn is het aantal Nederlanders die we gezien hebben op de vingers van één hand te tellen.

Coördinaten: N31.34806, W9.79500.

Inhalen: doen we het wel of niet?

Woensdag 25 januari

Dag twee in de windhoek met de naam Sidi Kaouki. We komen vanochtend langzaam op gang, we hebben geen haast vandaag. In de ochtend valt het nog mee met de wind en we zijn druk op onze manier. Er moet gewassen worden en dat doen we met de hand. Daarna is de camper aan de beurt. Vandaag de achterkant en een zijkant: je moet niet overdrijven. Bovendien gaat het in de loop van de ochtend weer steeds harder waaien; en stuiven. Het stof waait metershoog de lucht in om vervolgens als een soort regen weer neer te dalen. Overigens zorgt die wind en de zon dat de was snel droog is. Maar die moet dan nog wel goed uitgeklopt worden.

In de middag maken we een wandeling langs het strand: uitwaaien heet dat. Waarbij we zelfs nog een dromedaris tegen komen, altijd weer leuk. We hebben nog geen idee of we vanavond tv kunnen kijken. Door de harde wind staat de schotel te zwiepen op het dak. En dat levert een slechte ontvangst op en is bovendien niet bevorderlijk voor de schotel. Morgen gaan we verder.   

Een toevallige ontmoeting bij het strand.

Donderdag 26 januari

We zijn uitgekeken in Sidi Kaouki. In de loop der jaren hebben we hier veel gewandeld en alles wel gezien. Bovendien is de wind hier uiterst onaangenaam. Vandaag rijden dus, honderdvijftig kilometer naar het zuiden. Een fraaie route zo dicht mogelijk langs de kust. Veel wisselende landschappen met halverwege nog een heuse col ook. We stoppen op de camping in Aourir, zo'n vijftien kilometer voor de grote stad Agadir. Een camping waar we al jaren komen en waar we zoals altijd campervrienden tegenkomen, zoals Frank en Ria en Arjan. Er staan zelfs vriendelijke Fransen die we ook al vaker onderweg ontmoet hebben. Als we aankomen is het twintig graden en heerlijk in de zon. De stoelen gaan snel naar buiten waarna we heerlijk bijkomen. En alle tijd hebben om bij te kletsen.

Coördinaten: N30.49475, W9.62374.

Vrijdag 27 januari

Bij het wakker worden horen we regendruppels op de camper: niet veel, maar toch. Het is zwaar bewolkt. Overigens stelt die regen niet veel voor. Zo om het half uur komt er wat naar beneden. Goed weer om de camper te wassen. De helft hadden we al gedaan in Sidi Kaouki. Vanmorgen dus nog één zijkant en de voorkant. We hoeven niet op het water te letten hier, dat is in ruime mate voorhanden. Bovendien helpt het de stoffige bodem een beetje in toom te houden. In de middag is de zon  weer helemaal terug. Tijd om te gaan fietsen. Bij de zee komen we terecht bij de "Duivelsrots". Een rotsblok tegen het strand aan en leuk om te beklimmen. Twee jaar geleden hebben we er tegenover een paar dagen op een parkeerplaats gestaan. Nu is er geen camper meer te bekennen, wel een verbodsbord. We fietsen verder langs de zee over het prachtige wandel cq fietspad. Met aan de andere kant een aantal riante vakantieresorts. Een aantal is inmiddels in bedrijf, anderen zitten in de afrondingsfase. De route stopt in het surfdorp Taghazout, waar we een vast adres hebben voor koffie. Op een fraai terras, uit de wind en in de zon: heerlijk. Alleen lopen de obers nu in keurige pakken en zijn de rijzen daarop aangepast. 

Terug bij de camper worden we uitgenodigd door Frank en Ria voor een "happy hour", maar vooral om bij te kletsen.

Romantiek aan het strand van Taghazout.

Zaterdag 28 januari

Een fraaie dag wat het weer betreft in Aourir. Zo rond negen uur verschijnt de zon boven de bergen en dan warmt het snel op. We beginnen de dag met een wandeling door het achterland van de camping. Een redelijk vlakke route van zo'n vier kilometer. Het is een soort test voor de rug van Wobbie. Samen met Arjan wordt het vooral een gezellige tocht. Met weer een leuke ontmoeting onderweg: een kudde dromedarissen met een herder. De man poseert zelfs voor een foto. De rug van Wobbie heeft deze eerste test gelukkig goed doorstaan. Morgen een nieuwe tocht.

Aan het einde van de middag gaan we op de fiets naar het dorp voor een paar boodschappen. En, daar ging het eigenlijk om, we gaan aan de avocado-smoothie bij ons vaste adres. Er is weinig veranderd de afgelopen twee jaar dat we er niet geweest zijn. De eigenaar kennen we nog, de smoothies smaken nog steeds prima, de prijzen zijn aangenaam en langs de weg is het verkeer nog steeds een chaos. Een vermakelijk schouwspel vanaf het terras. 

Een trotse herder.

Zondag 29 januari

Vandaag een tweede wandeling in Aourir, deze keer een berg op. En net als gisteren weer met z'n drieën. Een tocht over geitenpaadjes. Met zo af en toe behoorlijk zoeken waar die geiten de paadjes verstopt hebben. De beloning boven op de bergkam zijn fraaie uitkijkjes over Aourir en de camping diep onder ons. 

We zijn op tijd terug voor de tajine die we in het restaurant besteld hebben. Eentje met kip en ruim voldoende voor twee personen. En voor negen euro hoeft er vandaag niet gekookt te worden, het is tenslotte zondag. 

Na de middag komen vrienden van ons, Elly en Egbert, de camping oprijden. Zij komen uit Marrakech en zijn net begonnen met hun eerste camperreis in Marokko. De dag afsluiting vindt plaats op ons "terras". We hebben weer veel bij te kletsen.

Aourir in de verte.

De camping diep beneden ons.

Maandag 30 januari

Het is weer tijd voor een fietstocht. Met z'n vijven, met Frank, Ria en Arjan. We gaan naar de grote stad Agadir. Een pittige tocht met het nodige klimwerk. We rijden zo dicht mogelijk langs de kust, door een industrieterrein en langs de haven. Een door de voorstad Anza. Als je maar lang genoeg de zee aanhoudt kom je vanzelf op de prachtige boulevard. Zo westers als maar kan, het enige wat aan Marokko doet denken zijn de prullaria die door handelaren aangeboden wordt. Uiteraard drinken we er koffie en fietsen daarna de hele boulevard af: zo'n vijf kilometer. Officieel mag je er niet fietsen; er staan verbodsborden en er loopt politie rond. Maar die letten gelukkig niet op fietsers. Aan het einde van de boulevard slaan we linksaf en volgt er een lange, rechte weg die bij de supermarkt Marjane uitkomt. Handig voor de nodige boodschappen, met als hoogtepunt een volle zak gebraden kip. Weliswaar geen piri-piri, maar het ruikt heerlijk. 

Voor een warme maaltijd zijn de mogelijkheden eindeloos in Agadir. Maar min of meer bij toeval komen we terecht in een kebab-tentje waar we een paar jaar geleden ook al eens gegeten hebben. De borden zijn goed gevuld en de glazen ook, maar dan met water of jus. Tot slot gaan we nog even naar een beroemde winkel hier, vooral bij camperaars: de Uniprix. Een grote winkel met "merkkleding", souvenirs, parfum en wat niet al. Maar vooral beroemd vanwege de drankafdeling met een enorm assortiment wijn en sterke drank. Bijna alle bekende merken zijn voorradig. De prijzen zijn aan de hoge kant. Gall en Gall is goedkoper, maar die zit hier niet. 

Op de terugweg hebben we, net als op de heenweg, de wind weer tegen. Die is gedraaid toen we zaten te eten. Rond vijf uur zijn we terug bij de camper van het dagje Agadir: de tellers staan op vijftig kilometer. 

Koffie aan de boulevard van Agadir.

Dinsdag 31 januari

Ergens midden in de afgelopen nacht begon het te waaien. En dat werd steeds heftiger. Bij het opstaan staat er een heuse storm. Een enorme stofwolken verduisteren de zon. Bijna alles wat buiten staat moet naar binnen, anders is de kans groot dat je het kwijt bent. En de ramen, deuren en dakluiken moeten dichtgehouden worden, anders verandert de camper in een zandbak. Halverwege de ochtend hangen we aan de luifel van de camper van Frank en Ria. Die heeft het niet gehouden in de storm. Stangen en armen zijn verbogen en het ding kan niet meer helemaal ingedraaid worden. Marokkaanse monteurs gaan proberen de luifel weer zo veel mogelijk werkend te krijgen. Maar dan moet eerst de storm gaan liggen. 

Op het uurtje luifelhangen en een blokje om aan het einde van de middag na, hebben we dus erg veel binnen gezeten vandaag. We zijn met Elly en Egbert maar vroeg aan de dag afsluiting met een borrel gegaan. En hoe bizar, op het moment dat dit geschreven wordt, acht uur in de avond, is het windstil. Kunnen we in elk geval even naar het journaal kijken. Maar volgens Meteo Maroc, het Marokkaanse KNMI, hebben we qua wind nog een zware nacht voor de boeg. 

Storm en stofwolken op Camping Aourir.

Woensdag 1 februari

Woensdag is de marktdag in Aourir. De wind is gelukkig gaan liggen en dat maakt een bezoekje wel zo leuk. De markt is verplaatst naar een ander terrein, veel dichter bij de camping. Een groot braakliggend stuk grond aan de voet van een bergwand. En daar waar op het vorige terrein nog enige structuur zat qua paden en assortiment, is deze nieuwe plek een rommeltje. Niettemin is het aanbod van groente en fruit erg groot en vers. Voor de komende week hebben we weer genoeg te eten. 

Na een bewolkte ochtend breekt na de middag de zon weer door en loopt de temperatuur snel op tot dik boven de twintig graden. Van sneeuw en lage temperaturen zoals die in een deel van Marokko voor schijnen te komen, is hier geen sprake. 

Aan het einde van de middag fietsen we nog een keer naar Taghazout, met Arjan en Egbert. We slenteren door het dorp, waar de helft van de straatjes zijn veranderd in zandpaden. Overal wordt er gewerkt aan het leggen van leidingen en hopelijk later ook aan de betrating. Het blijft een fascinerend dorp met veel jeugdige toeristen.

Markt in Aourir.

Een blik op Taghazout.

Donderdag 2 februari

Vandaag is zo'n typische rommeldag met een verzameling van allerlei klussen waar je eigenlijk geen zin in hebt maar die op een gegeven moment wel moeten gebeuren. Er moet onder andere gewassen worden, en we zijn niet de enigen. Om negen uur leveren we een volle waszak in en die gaat om één uur in een machine. Voor nog geen vier euro is de boel weer schoon. Het ophangen om te drogen, het opvouwen en in de kasten leggen moeten we zelf doen. En we moeten geld pinnen. Beneden in het dorp zit een pinautomaat. Ook populair bij de Marokkanen zelf. Er zijn twintig wachtenden voor ons, allemaal verlegen om dirhams. Het wachten duurt langer dan de fietstocht erheen.

Daarna moet er weer wat gerommeld worden onder de camper. Het afvoersysteem heeft kuren. En zo wordt er om ons heen ook geklust en gerommeld. Camperen is een leuke hobby, maar er is altijd wat met die dingen.

Tot slot nog maar even over het weer. Een stralende dag met in de middag een temperatuur van zo'n vijfentwintig graden. Voor morgen hebben we weer een fietstocht gepland.

Marokkanen aan het kaarten; ze zijn gek op gokspelletjes.

Vrijdag 3 februari

We hebben vandaag het nodige aan onze conditie gedaan. Eerst met z'n tweeën op de fiets een eind het binnenland in, naar het dorp Alma. Daar rondgedoold op zoek naar fotogenieke plekjes. Een op zich leuke fietstocht maar niet zo veel bijzonders om te fotograferen. En maar één tentje voor koffie en verse jus, waar we natuurlijk dankbaar gebruik van maken. Ging de heenweg enkel omhoog en duurde even, de terugweg verliep in een razend tempo. 

Na de middag staat er nog een fietstocht gepland, deze keer met Ria en Frank. Zo'n twintig kilometer voor Aourir ligt boven op een bergkam, aan zee, een mooie camping: Terre d' Ocean. Wij hebben er al een paar keer gestaan, Ria en Frank hebben ook belangstelling, dus we gaan op pad. Maar even buiten Aourir belanden we bij toeval in een steegje met op het eerste oog souvenirwinkeltjes. Maar er zit ook een kunstschilder, rietvlechters, beeldhouwers en wat niet al. Geweldig om er rond te snuffelen, vooral ook omdat er geen opdringerige verkopers rondlopen. Een aanrader voor mensen die op zoek zijn naar leuke Marokkaanse accessoires voor hun interieur. 

Voor Camping Terre d'Ocean moeten we weer door Taghazout en daarna langs de kustweg verder. De camping staat behoorlijk vol met uiteraard Franse campers en een paar Duitsers. En dat ondanks de forse prijzen voor Marokkaanse begrippen. Voor een plek met stroom ben je veertien euro per nacht kwijt. Daarvoor krijg je vooral een prachtig uitzicht over de zee, en heel veel wandelmogelijkheden. Nadeel is dat je tamelijk ver van de bewoonde wereld zit.

Terug in Taghazout zijn we hard aan koffie toe. Daarvoor hebben we een vast adres waar we vorige week ook al geweest zijn; Restaurant Panorama. 

Weer bij de campers, het is dan inmiddels al bijna zeven uur, staan de tellers op zestig kilometer. Mooi geweest voor vandaag. 

De moskee van Alma

Een trotse, wat kouwelijke kunstschilder even buiten Aourir.

Zaterdag 4 februari

Een relatieve rustdag, er staat eigenlijk niets op het programma. Het vuile water moet uit de camper en vers water moet er weer in. Waar je niet allemaal druk mee kunt zijn. Hierna is er tijd voor koffie, lekker in de zon. En we maken kennis met een reisleider van de NKC. Die is een reis aan het voorbereiden met als thema "Marokko met de hond". Hij is voor het eerst in Marokko, dus we kunnen onze ervaringen kwijt en hem wat zinvolle tips geven. Een aardige vent; het wordt vast een leuke reis. Wie dus een camper en een hond heeft en naar Marokko wil moet bij de NKC zijn. 

Zo tegen het middaguur verschijnen er twee Marokkaanse monteurs op de camping. Die gaan aan de slag met de kapotgewaaide luifel van Frank en Ria. Een loodzwaar ding die omhoog gehouden moet worden om de gerepareerde armen weer te kunnen bevestigen. Op het hoogtepunt van het spektakel zijn er zeven volwassen mannen bezig, waaronder Wim. Het meest vermakelijk zijn nog de discussies over hoe het ding weer in elkaar moet. Discussies in het Marokkaans, Vlaams, Frans en Nederlands en dat tussen volwassen eigenwijze kerels. Tijdens de storm was het luifelhangen, nu luifel opdrukken. In de loop van de middag moet er nog een derde handige Marokkaanse Harrie aan te pas komen om de elektronica te repareren. De luifel is namelijk met een afstandsbediening uit en in te draaien (!). Rond zeven uur zien we de laatste monteur vertrekken. De afloop horen we morgen wel. 

Wij zijn dan al lang uit geborreld en onder de douche geweest. Dat eerste hebben we met Ellie en Egbert gedaan. Met alvast een voorzichtige vooruitblik op de mogelijkheden voor de verdere reis na Aourir. 

Luifel opdrukken bij Frank en Ria.

Zondag 5 februari

We beginnen de dag met een wandeling. Even voor de camping ligt boven op een heuvel een moskee met wat bijgebouwen. En dat complex ziet er vanaf een afstand idyllisch uit en we zijn benieuwd hoe dat van dichtbij is. Dus we gaan op pad; een doel dat echt past bij een zondagochtend. Het is een leuke wandeling door een glooiend landschap. Met onderweg fraaie huizen, maar ook, daar vlakbij, een stinkende hoop vuilnis. Hat valt ons dat sinds we in 2020 voor het laatst in Marokko zijn geweest, de rotzooi langs de wegen enorm is toegenomen. Zoals ook het aantal afvaldumpingen in nu droge rivierbeddingen. Doodzonde.

De wandeling naar de moskee loopt uit op een lichte teleurstelling. Alles is afgesloten en op wat katten na is er geen levend wezen te bekennen. Een ervaring rijker maar een illusie armer beginnen we aan de terugtocht. 

De middag brengen we in gepaste rust door, zoals dat hoort op een zondagmiddag. Wat lezen, luieren, een praatje hier en daar en tot slot nog een rondje over de camping. het einde van ons verblijf op deze camping komt in zicht, we raken een beetje uitgekeken. Morgen in elk geval nog een uitdagende wandeling. Ergens achter een bergkam zou een warmwaterbron moeten zitten. En daar willen we met een stel medewandelaars naar toe.  

Het doel van de wandeling vandaag.

Maandag 6 februari

Om tien uur gaan we op pad met een internationaal gezelschap: twee Belgen, vier Fransen en drie Nederlanders. De Belgen zijn gelukkig tweetalig en dat maakt de communicatie wat makkelijker. Om te beginnen moeten we een steile bergwand op, via een gravelweg met heuse haarspeldbochten. Een maal over de top belanden we in een glooiend landschap met wat dorpen omgeven door omgeploegde akkers. En keurig schoon, bijna geen vuilnis te bekennen. Het kan dus wel hier. Eén van de dorpen, vlakbij de bron heet Dragra-Drarqua. Daar kwamen we achter omdat bij elke deur een brief was bevestigd van de elektriciteitsmaatschappij met een soort afrekening. De betalen bedragen lagen tussen de twee en de zes euro; geen idee over de lengte van de periode.

Na dik twee uur bereiken we het einddoel, de warmwaterbron. Uit een pijp, die uit een helling steekt, stroomt heerlijk warm water twee ronde, betonnen bekkens in. Zo'n veertig centimeter diep en beiden met een doorsnee van acht meter. En daar zitten dus een heleboel Marokkanen in te badderen. Foto's maken wordt niet op prijs gesteld, zo horen we op het moment dat Wim klaar is met een serie. Omdat het maandag is, is het er erg rustig. In het weekend schijnen er wachtrijen te zijn voor een te waterlating. Voor ons een prachtige locatie om te pauzeren en te genieten van het leuke schouwspel. 

De weg terug gaat wat soepeler dan de heenweg, het is vooral afdalen. Met af en toe nog een korte pauze: het zijn tenslotte bejaarden die op pad zijn. Om drie uur zijn we terug op de camping, na een tocht van bijna vijftien kilometer. Alles bij elkaar een leuke, gezellige maar vermoeiende dag.

Badderende Marokkanen.

Uitpuffende Europeanen.

Dinsdag 7 februari

Een dag waarop we bij moeten komen van de inspanningen van gisteren. We zijn allebei wat stijf in de kuiten en denken dat fietsen een goede manier is om daar vanaf te komen. De eerste trip is naar de erg grote camping een eindje voor Aourir. En daar zit vandaag een beroemde dameskapper. Althans volgens de overwinteraars, die er verstand van hebben. En Wobbie vindt dat ze aan een knipbeurt toe is. Maar hoe we ook zoeken op die overvolle camping, er is geen kapper te bekennen. Waarschijnlijk is het vandaag een feestdag voor Marokkaanse kappers. We gaan maar aan de koffie bij onze smoothie tent. Ook de volgende zoektocht levert niets op. Van de twintig groente- en fruitwinkels in Aourir is er volgens Ria één de beste. Ze zijn allemaal open, behalve die ene, die gaat pas in de loop van de middag open. We scoren nog wel een kilo bananen voor tachtig cent, dus helemaal voor niets is de fietstocht niet geweest. 

Aan het einde van de middag wagen we een tweede poging. En of we bij de juiste winkel terecht zijn gekomen weten we nog steeds niet. Maar de voorraden zijn weer aangevuld. 

De "duivelsrots" even buiten Aourir. Daartegenover hebben we ooit al eens vrij gestaan; dat is nu verboden.

Woensdag 8 februari

Na ruim anderhalve week Aourir gaan we verder naar het zuiden. We nemen afscheid van vrienden, kennissen en buren. De meesten zullen we ongetwijfeld weer ergens tegen komen in Marokko.

We moeten dwars door Agadir. Veel rotondes met en zonder stoplichten, altijd weer spannend. De eerste stop is bij de grote supermarkt Marjane. We hebben weer van alles nodig. Bijna alles wat we nodig hebben, kunnen we er vinden; we weten er aardig de weg na zoveel jaren. Alleen de prijzen vallen ons tegen. We hebben de indruk dat die de afgelopen twee jaar flink zijn gestegen. We klagen niet, maar vragen ons af of een gemiddelde Marokkaan die prijzen nog wel op kan brengen. Het gemiddelde inkomen ligt een stuk lager dan bij ons. 

Na de supermarkt zakken we verder naar het zuiden, min of meer parallel aan de kust. Een beetje saaie route door een dito landschap. Tot we ergens rechtsaf slaan richting Sidi Wassay en in een verstild, eenzaam gebied terechtkomen. En daar, aan het einde van die ene weg, ligt dus Sidi Wassay. Een vakantiedorp met een aantal hoge appartementen. In de zomer ongetwijfeld erg druk, maar nu uitgestorven. Behalve dan de camping, die staat behoorlijk vol. Die camping ligt prachtig aan zee, met aan de ene kant een rotsachtige kust en aan de andere kant een uitgestrekt zandstrand. Een fraaie plek voor een paar dagen, vooral als het mooi weer is. En dat was het vandaag met temperaturen vanmiddag van tegen de dertig graden. En nog een voordeel ten opzichte van Aourir, de zon gaat hier pas na zeven uur onder en het is veel langer licht.

Eén van de Nederlanders die hier staan is Arjan Burggraaf, waarmee we een strandwandeling maken en daarna heerlijk in de zon een borrel drinken. Hij gaat morgen verder naar Tafraout, waar we elkaar vast opnieuw tegen komen. 

Coördinaten: N30.05667 W9.68667.

Het beneden terras van Camping Sidi Wassay, pal aan zee.

Donderdag 9 februari

Schreven we gisteren dat de zon hier laat ondergaat, hij komt 's ochtends ook laat te voorschijn. Zo rond tien uur verschijnt hij boven de appartementen achter de camping. En als de zon er eenmaal is, warmt het razendsnel op. Wij zijn dan al druk bezig met de was. Het gedoe met de wasmachines hier vertrouwen we niet helemaal, dus doen we het zelf "met de hand". En met z'n tweeën zijn we er best handig mee, al zeggen we het zelf. 

Vervolgens gaan we wandelen. Gisteren zijn we met Arjan al een eind langs het strand geweest, vandaag gaan we de andere kant op. Langs de zee en de rotsen. Nog steeds een eenzaam gebied met hier en daar een onderkomen van een visser. Soms fraai aangelegd, maar vaker niet meer dan een hut van plastic en afvalhout. En omdat het eb is zien we allerlei dames tussen de rotsen zoeken naar mosselen en andere schelpdieren. De mannen staan wat verder te vissen met hengels; verschil moet er zijn. 

In de loop van de middag worden we uitgenodigd voor een "happy hour" bij één van de Nederlanders hier. Met z'n achten, allemaal landgenoten, wordt dat een gezellige bijeenkomst. Er worden ervaringen, opgedaan in Marokko, uitgewisseld en iedereen kent wel een Marokkotoerist die anderen ook kennen. Rond zes uur is het mooi geweest. De zon is dan allang verdwenen achter een wolkendek en het is inmiddels fris geworden.

Marokkaanse dames op zoek naar mosselen en andere schelpdieren.

De Nederlanders op deze camping.

Vrijdag 10 februari

Dat wolkendek gisteren aan het einde van middag was de voorbode van een erg slechte dag. Ergens in de nacht begon het te spetteren en dat ging bijna de hele dag door. We hebben dus zo ongeveer de hele dag binnen gezeten. Gelukkig hebben we een muziekboxje met een usb stick met "gouwe ouwe" bij ons. En dat maakte de dag nog een beetje gezellig. Trouwens over het weer gesproken, dat valt deze reis nogal tegen. Vooral hier in Marokko waait het met een zekere regelmaat behoorlijk en ook de temperaturen blijven wat achter bij voorgaande jaren. Bij voorbeeld in Tafraout komt de temperatuur overdag niet boven de tien graden. Zowel in Aourir als op deze camping staan heel veel camperaars, net als wij, te wachten op hogere temperaturen in Tafraout.

Aan het einde van de middag, het is dan eindelijk droog, lopen we een rondje door het bijna uitgestorven dorp. Nuttig om de benen even te strekken en een frisse neus te halen. Maar om je humeur wat op te vrolijken moet je niet door Sidi Wassay gaan wandelen.

Het meest markante gebouw van Sidi Wassay (foto van gisteren toen de zon nog scheen).

Zaterdag 11 februari

De dag begint bewolkt en het duurt even voor we de zon zien. Maar als die eenmaal te voorschijn is gekomen, wordt het weer een fraaie dag. De ochtend brengen we in gepaste rust door; wat klungelen en een praatje hier en daar.

Na de middag gaan we fietsen. En dat is pittig hier met flinke stukken klimmen. Ergens op een kruising kunnen we kiezen: of het stadje Massa in of naar het natuurpark hier in de buurt. We kiezen voor het laatste. Dat park heet Souss Massa en heeft een prachtig ecomuseum. Althans van buiten, alles zit potdicht. Van een bewaker krijgen we het advies om nog drie kilometer verder te fietsen. Daar zijn flamingo's, ibissen en wilde runderen te spotten. Na drie kilometer fietsen over een grindpad houdt het park op. En hoe we ook ons best doen, de beloofde vogels en runderen zijn nergens te bekennen. De rivier, de levensader van dit park, eindigt bij een enorm groot en droog duinplateau. Op de terugweg zien we een paar echte vogelspotters bezig. Als we er ook gaan kijken ontdekken we een vijftal lepelaars (denken we) en een reiger. Dat was onze oogst in Souss Massa. Mogelijk is het de verkeerde tijd van het jaar om vogels te spotten, maar wellicht speelt de extreme droogte hier ook een rol. Al met al een fietstocht van bijna dertig kilometer. Het natuurpark Souss Massa kan van onze "nog te doen" lijst af.

Het ecomuseum van Souss Massa.

Een lepelaar.